خاورمیانه و احتمال آغاز جنگ جد ید
مصد ق مصد قپور
کارشناس مسائل منطقه
سخنان ترامپ د ر مورد غزه و همچنین مالکیت آن، به نوعی به شخصیت وی و همچنین اهد اف او از ارتباط با اسرائیل مربوط است. رئیس جمهور آمریکا همانند د ور اول د ولت خود سعی میکند با سخنان صریح و ساختارشکنانه د ر وهله اول اعلام کند که مواضعش .همچنان تند و تیز است و د ر وهله د وم کوشش میکند بازخورد این اقد امات و سخنان خود را د ریافت و سپس بررسی کند . او میخواهد با چنگ و د ند ان نشان د اد ن د ر انواع و اقسام پروند هها و حالا به خصوص د ر پروند ه غزه همسو با سیاستهای بنیامین نتانیاهو گام برد ارد تا منافع اسرائیل د ر نهایت تامین شود . آنچه د ر مورد غزه و سخنان وی د ر باب خرید یا تسلط بر غزه باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اساساً ما با سلطه جنبش صهیونیسم بر کاخ سفید و تمامیت ایالات متحد ه روبهرو هستیم. به عنوان نمونه اخیراً نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد ه بود که ساکنان غزه باید به عربستان سعود ی منتقل شوند و حالا هم بحث کوچاند ن ساکنان این باریکه توسط ترامپ مطرح است که نشان مید هد اگرچه بحث تباد ل اسرا و آتش بس مطرح است اما همچنان آنها به تسلط غزه چشم د ارند .
این وضعیت موجب شد ه تا خواستههای نتانیاهو و ترامپ باعث شود که بسیاری از کشورهای عربی منطقه مانند ارد ن و مصر و حتی عربستان سعود ی علیه اسرائیل موضع بگیرند و حتی کار به جایی رسید ه که د بیرکل سازمان ملل متحد هم نسبت به این طرح ترامپ و رژیم صهیونیستی واکنش منفی نشان د اد ه است. د ر این بین بحث انتقال فلسطینیها به عربستان، از سوی مقامات ارشد ریاض مورد انتقاد جد ی قرار گرفته و همین مسئله میتواند بر عاد یسازی روابط احتمالی عربستان و اسرائیل تاثیر منفی بگذارد . این د ر حالیست که د ونالد ترامپ تهد ید کرد ه که اگر اسرای اسرائیل به صورت کامل و یکجا آزاد نشوند ، احتمال د ارد که تا اوایل هفته آیند ه اسرائیل حماس را مورد هد ف قرار د هد که به نظرم این سخنان رئیس جمهوری ایالات متحد ه را باید فرار رو به جلو و تهد ید شکلی قلمد اد کرد . نکته مهم این است که جامعه ارد ن و مصر عملاً با این اقد امات اسرائیل و ایالات متحد ه مخالف هستند و حتی واکنشهای تند ی از سوی شهروند ان این د و کشور متوجه سران قاهره و امان شد ه است. اگر به سخنان د ونالد ترامپ طی هفتههای گذشته با محوریت خاورمیانه و به خصوص پروند ه غزه توجه کنیم، میبینیم که او برخلاف مواضعی که د ر خصوص جنگ غزه یا اوکراین اتخاذ کرد ، تلاش د ارد تا مجد د اً یک د رگیری جد ید را به منطقه و غزه تحمیل کند و اساساً باید گفت که رئیس جمهوری آمریکا د ر شرایط کنونی برخلاف وعد ههای انتخاباتی که د اد ه بود ، عمل میکند . اینکه مقامات ارشد کشورهای عربی چه اقد امی را د ر د ستور کار قرار خواهند د اد مشخص نیست و حتی نباید به مانور سیاسی و رسانهای آنها چند ان د ل خوش کرد . اینکه عبد الله د وم، پاد شاه ارد ن یا رئیس جمهوری مصر با طرح انتقال ساکنان غزه مخالفت میکنند اساساً یک موضع طبیعی و عاد ی به نظر میرسد اما مد ل برخورد آنها با ترامپ به گونهای است که از اقد امات وی نگران هستند ؛ چراکه ترامپ به د نبال خرید سرزمینهای آنها است و د ر نهایت باز هم نگاه اقتصاد ی وی بر این پروند ه حاکم میشود . با این وجود فکر نمیکنم که ترامپ خواهان آن باشد که مجد د اً د ر غزه یک جنگ جد ید رخ د هد و اسرائیل د وباره د رگیر آن شود . نکته بسیار مهم این است که نتانیاهو د ر شرایط فعلی د اخلی د ر سرزمینهای اشغالی و همچنین د ر اوضاع و احوال حاکم بر منطقه و نظام بینالملل، به شد ت به د نبال آن است که بتواند وارد جنگ جد ید با حماس د ر غزه شود تا بتواند از زیر بار مشکلات جاری د ر کابینه و اسرائیل فرار کند . بد ون شک طولانی شد ن مد ت جنگ و د رگیری با محوریت غزه و حماس به نفع او خواهد بود و این د ر حالیست که حالا ترامپ د ر کاخ سفید مستقر است و نگاه محافظهکارانه او میتواند به نفع نتانیاهو مصرف شود . تمام مسائل د ر حالی رخ مید هد که آوارگان فلسطینی مجد د اً به غزه بازگشتند و د ر مناطق شمالی هم مستقر شد ند و د ر این میان باید توجه د اشت که حماس هم موضع خاص خود را د ارد . این د ر حالیست که ساکنان غزه با مشکلات عد ید ه روبهرو هستند و عملاً همین حالا زند گی عاد ی آنها با زاویههای متعد د همراه است. به همین د لیل اگر قرار باشد حملات مجد د از ناحیه اسرائیل و با چراغ سبز ترامپ به غزه شروع شود و یا اینکه سناریوی جابهجایی اجباری ساکنان غزه عملیاتی شود ، ممکن است که د ر کشورهای اسلامی و عربی شهروند ان آنها د ست به تجمعات اعتراضی گسترد ه بزنند که همین موضوع میتواند برای مقامات کشورهایی مانند ارد ن یا مصر یک بحران جد ید د اخلی به وجود بیاورد .

