خاورمیانه و احتمال آغاز جنگ جد ید 


مصد ق مصد ق‌پور 
کارشناس مسائل منطقه

 سخنان ترامپ د ر مورد  غزه و همچنین مالکیت آن، به نوعی به شخصیت وی و همچنین اهد اف او از ارتباط با اسرائیل مربوط است. رئیس جمهور آمریکا همانند  د ور اول د ولت خود  سعی می‌کند  با سخنان صریح و ساختارشکنانه د ر وهله اول اعلام کند  که مواضعش .همچنان تند  و تیز است و د ر وهله د وم کوشش می‌کند  بازخورد  این اقد امات و سخنان خود  را د ریافت و سپس بررسی کند . او می‌خواهد  با چنگ و د ند ان نشان د اد ن د ر انواع و اقسام پروند ه‌ها و حالا به خصوص د ر پروند ه غزه همسو با سیاست‌های بنیامین نتانیاهو گام برد ارد  تا منافع اسرائیل د ر نهایت تامین شود . آنچه د ر مورد  غزه و سخنان وی د ر باب خرید  یا تسلط بر غزه باید  مورد  توجه قرار بگیرد  این است که اساساً ما با سلطه جنبش صهیونیسم بر کاخ سفید  و تمامیت ایالات متحد ه روبه‌رو هستیم. به عنوان نمونه اخیراً نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد ه بود  که ساکنان غزه باید  به عربستان سعود ی منتقل شوند  و حالا هم بحث کوچاند ن ساکنان این باریکه توسط ترامپ مطرح است که نشان می‌د هد  اگرچه بحث تباد ل اسرا و آتش بس مطرح است اما همچنان آنها به تسلط غزه چشم د ارند . 
این وضعیت موجب شد ه تا خواسته‌های نتانیاهو و ترامپ باعث شود  که بسیاری از کشورهای عربی منطقه مانند  ارد ن و مصر و حتی عربستان سعود ی علیه اسرائیل موضع بگیرند  و حتی کار به جایی رسید ه که د بیرکل سازمان ملل متحد  هم نسبت به این طرح ترامپ و رژیم صهیونیستی واکنش منفی نشان د اد ه است. د ر این بین بحث انتقال فلسطینی‌ها به عربستان، از سوی مقامات ارشد  ریاض مورد  انتقاد  جد ی قرار گرفته و همین مسئله می‌تواند  بر عاد ی‌سازی روابط احتمالی عربستان و اسرائیل تاثیر منفی بگذارد . این د ر حالیست که د ونالد  ترامپ تهد ید  کرد ه که اگر اسرای اسرائیل به صورت کامل و یکجا آزاد  نشوند ، احتمال د ارد  که تا اوایل هفته آیند ه اسرائیل حماس را مورد  هد ف قرار د هد  که به نظرم این سخنان رئیس جمهوری ایالات متحد ه را باید  فرار رو به جلو و تهد ید  شکلی قلمد اد  کرد . نکته مهم این است که جامعه ارد ن و مصر عملاً با این اقد امات اسرائیل و ایالات متحد ه مخالف هستند  و حتی واکنش‌های تند ی از سوی شهروند ان این د و کشور متوجه سران قاهره و امان شد ه است.  اگر به سخنان د ونالد  ترامپ طی هفته‌های گذشته با محوریت خاورمیانه و به خصوص پروند ه غزه توجه کنیم، می‌بینیم که او برخلاف مواضعی که د ر خصوص جنگ غزه یا اوکراین اتخاذ کرد ، تلاش د ارد  تا مجد د اً یک د رگیری جد ید  را به منطقه و غزه تحمیل کند  و اساساً باید  گفت که رئیس جمهوری آمریکا د ر شرایط کنونی برخلاف وعد ه‌های انتخاباتی که د اد ه بود ، عمل می‌کند . اینکه مقامات ارشد  کشورهای عربی چه اقد امی را د ر د ستور کار قرار خواهند  د اد  مشخص نیست و حتی نباید  به مانور سیاسی و رسانه‌ای آنها چند ان د ل خوش کرد . اینکه عبد الله د وم، پاد شاه ارد ن یا رئیس جمهوری مصر با طرح انتقال ساکنان غزه مخالفت می‌کنند  اساساً یک موضع طبیعی و عاد ی به نظر می‌رسد  اما مد ل برخورد  آنها با ترامپ به گونه‌ای است که از اقد امات وی نگران هستند ؛ چراکه ترامپ به د نبال خرید  سرزمین‌های آنها است و د ر نهایت باز هم نگاه اقتصاد ی وی بر این پروند ه حاکم می‌شود . با این وجود  فکر نمی‌کنم که ترامپ خواهان آن باشد  که مجد د اً د ر غزه یک جنگ جد ید  رخ د هد  و اسرائیل د وباره د رگیر آن شود .  نکته بسیار مهم این است که نتانیاهو د ر شرایط فعلی د اخلی د ر سرزمین‌های اشغالی و همچنین د ر اوضاع و احوال حاکم بر منطقه و نظام بین‌الملل، به شد ت به د نبال آن است که بتواند  وارد  جنگ جد ید  با حماس د ر غزه شود  تا بتواند  از زیر بار مشکلات جاری د ر کابینه و اسرائیل فرار کند . بد ون شک طولانی شد ن مد ت جنگ و د رگیری با محوریت غزه و حماس به نفع او خواهد  بود  و این د ر حالیست که حالا ترامپ د ر کاخ سفید  مستقر است و نگاه محافظه‌کارانه او می‌تواند  به نفع نتانیاهو مصرف شود . تمام مسائل د ر حالی رخ می‌د هد  که آوارگان فلسطینی مجد د اً به غزه بازگشتند  و د ر مناطق شمالی هم مستقر شد ند  و د ر این میان باید  توجه د اشت که حماس هم موضع خاص خود  را د ارد . این د ر حالیست که ساکنان غزه با مشکلات عد ید ه روبه‌رو هستند  و عملاً همین حالا زند گی عاد ی آنها با زاویه‌های متعد د  همراه است. به همین د لیل اگر قرار باشد  حملات مجد د  از ناحیه اسرائیل و با چراغ سبز ترامپ به غزه شروع شود  و یا اینکه سناریوی جابه‌جایی اجباری ساکنان غزه عملیاتی شود ، ممکن است که د ر کشورهای اسلامی و عربی شهروند ان آنها د ست به تجمعات اعتراضی گسترد ه بزنند  که همین موضوع می‌تواند  برای مقامات کشورهایی مانند  ارد ن یا مصر یک بحران جد ید  د اخلی به وجود  بیاورد .