بیمیلی قطریها به واردات کالا از ایران
گروه صنعت و تجارت: آذرماه سال جاری بود که دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و قطر اعلام کرده بود که قطر به ایران اجازه ورود کالا را نمیدهد و آنطور که فعالان تجاری میگویند در حال حاضر کالای ایرانی به واسطه کشور امارات وارد قطر میشود.
به گزارش تجارت، مصطفی صالحینژاد، در این رابطه توضیح داده بود که شرایط سیاسی کنونی ایران تأثیر زیادی بر روابط تجاری با قطر گذاشته است؛ این تأثیرات بهطور قابل توجهی باعث پیچیدهتر شدن فرآیند صادرات کالا به قطر شده و هزینههای تجارت را افزایش داده است. در حالی که از نظر قوانین رسمی هیچ مشکلی در روابط تجاری ایران و قطر وجود ندارد، اما در عمل رفتارهای قطریها با ایران نشاندهنده وجود مشکلات غیررسمی در این زمینه است.
حال با گذشت چندین ماه از این جریان، بهتازگی خورشید گزدرازی، نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و قطر همچنان از تداوم ممنوعیت کالای ایرانی به قطر خبر داده و گفته است: حتی اگر کالای ایرانی بتواند به قطر وارد شود ممکن است به اندازهای در گمرک این کشور بماند که فاسد و تخریب شود بنابراین بازرگانان ایرانی ترجیح میدهند که صادرات کالا به این مقصد را به واسطه امارات انجام دهند چون از این مسیر کالاهای ایرانی با سرعت بیشتر، هزینه کمتر و بدون آسیب محتمل به مقصد میرسد. از دیگر سو باید به این مسئله اشاره داشت که تره بار، محصولات کشاورزی، مواد غذایی، تخممرغ، میگو، زعفران، فرش، مصالح ساختمانی و مواد معدنی از جمله مهمترین کالاهای صادراتی ایران به قطر است؛ در واقع بیشترین کالاهای صادراتی ایران به قطر میوه و موادغذایی است، از همین رو اضافه شدن یک کشور به عنوان واسطه برای صادرات به قطر منجر به افزایش هزینه صادرات خواهد شد و همچنین احتمال فساد مواد غذایی و میوه افزایش خواهد یافت؛ از همین رو از سر برداشتن موانع تجاری دو کشور قطعا بایستی در دستور کار متولیان امر باشد. چندی پیش محمدعلی دهقان دهنوی، معاون وزیر و رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران در وبینار اولین نشست مشترک همکاریهای بازرگانی ایران و قطر گفته بود: نمیتوان توقع داشت که با صادرات میوه و مواد غذایی عدد تجارت بین دو کشور از یک میلیارد دلار گذر کند؛ هم اکنون بهصورت غیرمستقیم فلزات اساسی و پتروشیمی از ایران به قطر میرود از اینرو انتظار داریم که امکان صادرات مستقیم این کالاها به قطر فراهم شود. او تاکید داشت که زمان اخذ تصمیمات عملی در زمینه توسعه تجارت ایران و قطر فرا رسیده است از اینرو باید چالشهای پیش رو تجارت را حل و فصل کنیم. هم اکنون مسائل کوچک موانع بزرگ در روند تجارت ایجاد کردهاند و میتوان با حذف سختگیری در بازرسیهای قطر و تسهیل در فرآیند صدور روادید برای تجار ایرانی حجم تجارت با قطر را افزایش بدهیم. در ادامه این دیدار صالح الخلیفی قائممقام وزیر صنایع و تجارت قطر با بیان اینکه سختگیریها در گمرکات در قطر متوجه همه کشورها میشود، گفت: در زمینه تسریع خروج کالاهای ایرانی از بنادر قطر و صدور ویزا به تجار ایرانی تلاش خواهیم کرد و امیدواریم که در آینده نزدیک چشمانداز تجارت یک میلیارد دلاری دو کشور محقق شود. قطر یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان بر اساس سرانه تولید ناخالص داخلی است که در بین دادههای سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ در ردههای پنجم و هفتم جهانی قرار دارد. طبق برآوردهای انجام شده تولید ناخالص داخلی این کشور ۳۵۳ میلیارد دلار است. همچنین درآمد سرانه قطر بسیار بالا بوده و جزو رتبههای برتر دنیاست. ایران و قطر با وجود قرابت خویشاوندی میان مردم دو کشور و نزدیکی جغرافیایی از شرایط خوبی برای تجارت برخوردار هستند، ضمن اینکه روابط سیاسی طرفین هم صورت مطلوبی دارد و همه اینها بستر مناسبی برای تجارت را فراهم آورده است، با وجود این امتیازات اما متوسط ارزش تجارت دو کشور ۲۰۰میلیون دلار در سال است که این رقم در مقابل ظرفیت تجاری دو کشور بسیار ناچیز است، اما در مقابل صادرات ترکیه به قطر در سالهای اخیر روندی صعودی داشته است. در سال ۲۰۱۷، حجم صادرات ترکیه به قطر به حدود ۱.۱۸ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۱۶ افزایش قابلتوجهی نشان میدهد. در سال ۲۰۱۸، صادرات ترکیه به قطر با ۶۲ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۷، به ۱.۰۱۸ میلیارد دلار رسید. محصولات و مواد شیمیایی با ارزشی معادل ۱۱۷ میلیون دلار، بیشترین سهم را در این صادرات داشتند. سال ۲۰۲4، صادرات ترکیه به کشورهای عربی با افزایش ۷.۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به ۳۹.۹۰۴ میلیارد دلار رسید.
با توجه به این آمار، میتوان نتیجه گرفت که صادرات ترکیه به قطر در سالهای اخیر افزایش یافته و سهم قابلتوجهی از صادرات ترکیه به کشورهای عربی را تشکیل میدهد.
گفتنی است، شیخ تمیم بنحمد بنخلیفه آلثانی امیر قطر روز چهارشنبه یکم اسفند ۱۴۰۳ در سفری رسمی و به منظور دیدار و رایزنی با «مسعود پزشکیان»، رئیسجمهور و سایر مقامات ایرانی وارد تهران شد. امیر قطر نیز در با ابراز خشنودی از روند رو به گسترش روابط دو کشور، خواستار انجام همه اقدامات لازم برای تسریع این روند شد و بیان کرد «روابط ایران و قطر از دیرباز دوستانه و صمیمی بوده و با وجود افزایش حجم این روابط در سالهای اخیر، هنوز تا سطح مورد نظر سران دو کشور فاصله داریم». شیخ تمیم بنحمد آلثانی، «هماهنگی و همکاریهای دوجانبه و منطقهای ایران و قطر را سازنده و بر بستر منافع مشترک» عنوان کرد و افزود: تلاش خواهیم کرد با برگزاری منظم کمیسیونهای مشترک همکاریهای اقتصادی تعاملات و تبادلات دو کشور را به سطح هدفگذاریشده برسانیم. شیخ تمیم در ادامه سخنانش به دستورکارهای مذاکرات خود با مقامات کشورمان اشاره و اضافه کرد «امروز من گفتوگوهایی را با جناب رئیسجمهور اسلامی ایران درخصوص زمینههای مختلف همکاری بین دو کشور داشتم و ما تأکید کردیم که باید فرصتهای همکاری احتمالی بیشتری را بین یکدیگر به خصوص در زمینههای تجاری و اقتصادی ایجاد کنیم». وی همچنین تصریح کرد: بر اهمیت پیگیری نتایج نشستهای کمیسیون اقتصادی مشترک بین دو کشور که اخیرا منعقد شد و افزایش حجم تبادل تجاری بین دو کشور تأکید کردیم به طوری که بتواند اهداف ما را محقق کند. علاوه بر آن تأکید کردیم تا همکاری خود را در همه زمینهها گسترش دهیم.


