چرا ترامپ به دنبال آتش‌بس در اوکراین است؟


محسن پاک‌آیین
کارشناس مسائل بین‌الملل

در موضوع اوکراین یک طرف (آمریکا) به شدت نیازمند برقراری آتش‌بس و صلح است و یک طرف خود را بی نیاز نشان می‌دهد؛ طرف نیازمند آمریکاست که شتابزده و خلاف تعهدات و قول‌هایی که بعد از تحریک اوکراین برای حمله به روسیه و ایستادگی در برابر روسیه انجام داد، به دنبال .این است که سریع‌تر زلنسکی نقض تمامیت ارضی اوکراین را بپذیرد و از بخشی از سرزمین خود کوتاه بیاید و صلح کند و طرف دیگر روسیه است که از موضع قدرت با آمریکا در ریاض ظاهر شد و هیچ قولی برای صلح نداد و هم‌چنان به پیشروی خود در اوکراین برای تثبیت موقعیت نظامی‌اش با اطلاع از نیاز ترامپ برای برقراری صلح در اوکراین ادامه می‌دهد. زلنسکی فردی ضعیف و بی‌اراده است و با تحریک اروپا و آمریکا در تله مقابله با روسیه قرار گرفت و الان بعد از آن مشاجره‌ای که در کاخ سفید با ترامپ داشت، شاهد هستیم که گفته می شود نامه‌ای نوشته و از موضع ضعف باز هم اعلام آمادگی برای مذاکره کرده است. اروپایی‌ها علاقه‌مند نیستند که روسیه از مساله اوکراین خارج شود و خواهان پیوستن اوکراین به ناتو هستند و سعی دارند مقابل اراده ترامپ برای ایجاد صلح بین روسیه و اوکراین بایستند و از طرفی برای ضمانت دفاعی اوکراین تعهداتی را از آمریکا بگیرند. پیش‌بینی من این است که مساله استقرار صلح بین روسیه و اوکراین به سرعت انجام نمی‌شود. احتمال دارد بعد از مذاکرات دو و چند جانبه بین روسیه و اوکراین و روسیه و آمریکا، نوعی آتش‌بس از سوی طرفین پذیرفته شود، اما اینکه روسیه از اوکراین خارج شود و شهرهای اشغال شده را تحویل دهد، بعید است اتفاق افتد. به هر حال می‌دانیم تا وقتی اروپا بر عضویت اوکراین در ناتو اصرار داشته باشد روسیه از پیشروی و مقابله با این کشور دست برنمی‌دارد. اروپایی‌ها به نوعی در موضوع اوکراین گرفتار شده‌اند. در یک طرف به شدت نیازمند آمریکا هستند به ویژه در حوزه امنیت و از سویی با مشکلات اقتصادی مواجهند و نمی‌توانند نظرات ترامپ را بپذیرند و عملی کنند و از طرفی علاقه‌مند هستند ترامپ را متقاعد کنند مقابل روسیه کرنش نشان ندهد و از امنیت اوکراین دفاع کند. به نظر من اروپا بازنده مساله اوکراین است.  ترامپ بسیار علاقه‌مند است که این دیدار انجام شود و بعید است پوتین چنین دیداری را رد کند، اما بعید است نتیجه این دیدار به استقرار صلح در این موضوع بینجامد چون اصرار روسیه بر این است که اگر دیداری بین این دو رخ می‌دهد باید در آن همه مسائل بین ۲ کشور مذاکره شود اعم از مسائل دو جانبه، چند جانبه و بین‌المللی و مساله اوکراین هم در دل این مذاکرات به عنوان یکی از مسائل صحبت شود، در حالی که اصرار ترامپ بر این است که تمرکزش بر مساله اوکراین باشد. بنابراین باید منتظر باشیم ببینم در نتیجه چه شکلی از مذاکرات و تعاملات شکل می‌گیرد.