فضای سنگین مذاکره با آمریکا
گروه سیاسی: سومین دور از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا دیروز شنبه (6 اردیبهشت) به میزبانی عمان برگزار شد. دور سوم مذاکرات، همانند دوره های قبلی و به ریاست سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان و استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در امور خاورمیانه برگزار شد. این دور از مذاکرات از نگاه ناظران سیاسی از یک سو، آغاز ابعاد جدی مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر مسائل فنی بود و از سوی دیگر، می‌تواند تعیین کننده آینده توافق میان تهران و واشنگتن باشد. به روایت دیگر این دور از مذاکرات به نوعی تکلیف آینده توافق میان دو کشور را مشخص خواهد کرد.
به گزارش «تجارت»، در مذاکرات اخیر نشست‌های غیرمستقیم فنی ایران و آمریکا برگزار شد. ریاست تیم فنی و کارشناسی ایران را مجید تخت‌روانچی و کاظم غریب‌آبادی، معاونان وزیر امور خارجه ایران و ریاست هیات فنی آمریکایی را مایکل آنتون، رئیس اداره برنامه‌ریزی سیاست‌گذاری وزارت خارجه آمریکا بر عهده داشتند. مذاکرات دور سوم که از ساعت 10 دیروز -شنبه- آغاز شده بود، بعد از چند ساعت رایزنی فشرده حوالی ساعت 17 دیروز به پایان رسید. بنابر روایت خبرنگار صداوسیما در محل مذاکرات، گفت‌وگوهای فنی دو هیات ایرانی و آمریکایی به مرحله جزئیات رسیده و برای مشورت به پایتخت‌ها برمی‌گردند.
روایت عراقچی از محتوا و ابعاد دور سوم مذاکرات
«سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی کشورمان دیروز شنبه و در پایان دور سوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در مسقط، توضیحاتی را درباره روند مذاکرات ارائه کرد. عراقچی در ابتدا تصریح کرد: دور سوم مذاکرات در مسقط برگزار شد. ما از عمان و وزیر خارجه این کشور بسیار متشکریم. یک محیط آرام حکمفرما بود. مذاکرات خیلی جدی تر از گذشته بود و به تدریج وارد بحث‌های جزئی‌تر، فنی‌تر و تکنیکی‌تر شد. او در ادامه گفت: چندین بار نظرات را به‌صورت مکتوب ردوبدل کردیم. در مجموع فضای مذاکره، کاملا جدی و کاری بود. وزیر خارجه ایران با بیان اینکه «هم در موضوعات کلان و هم جزئیات اختلافاتی وجود دارد»، گفت: تا جلسه بعدی قرار است در پایتخت‌ها بررسی صورت گیرد که چطور می‌توانیم اختلافات را کم کنیم. عراقچی گفت: اینکه هر دو طرف با جدیت وارد مذاکرات شدند، کاملا مشهود بود و این، فضایی را ایجاد می‌کند که امیدوار باشیم که می‌شود پیشرفت کرد. امیدواری ما به‌شدت محتاطانه است و مسائلی هست که باید در مورد آن تفاهمات کلی به‌دست آید و بعد درباره جزئیات مذاکره شود. او درباره دور بعدی مذاکرات هم گفت: احتمالا مجددا شنبه خواهد بود و جزئیات و مکان آن را دولت میزبان که عمان است، تنظیم می‌کند و به اطلاع طرفین می‌رساند. وزیر خارجه ایران درباره سطح مذاکرات هم گفت: در همین سطح فعلی با حضور بنده و آقای ویتکاف خواهد بود با همراهی کارشناسان. او درباره موضوع گفت‌وگوها و اینکه «آیا ممکن است دستورکار گفت‌وگوها تغییر کند؟»، گفت: به هیچ وجه. موضوع ما فقط هسته‌ای است و هیچ موضوع دیگری را مورد مذاکره قرار نمی‌دهیم. وقتی از هسته‌ای صحبت می‌کنیم، یعنی اعتمادسازی در برنامه هسته‌ای ایران در مقابل رفع تحریم‌ها.
برگزاری دور چهارم مذاکره در شنبه هفته آتی
بعد از پایان دور سوم مذاکرات، «بدر البوسعیدی» وزیر امور خارجه عمان اعلام کرد که دور بعدی این مذاکرات، روز شنبه سوم می (۱۳ اردیبهشت) ادامه می‌یابد. البوسعیدی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: مذاکرات امروز آمریکا-ایران نشان‌دهنده خواست مشترکی برای رسیدن به توافقی مبتنی بر احترام دوجانبه و تعهدات پایدار بود. او با بیان اینکه در این مذاکرات «به اصول اساسی، اهداف و نگرانی‌های فنی پرداخته شد»، نوشت: مذاکرات هفته بعد در چارچوب نشستی بلندپایه که برای سوم می (۱۳ اردیبهشت) برنامه‌ریزی شده است، ادامه می‌باید.
دور سوم و آغاز بحث بر سر مسائل هسته‌ای و تحریم
براساس اعلام دستگاه دیپلماسی کشورمان، سومین دور مذاکرات همچنین گفت‌وگوهای کارشناسی و فنی را نیز در بر داشت. بر اساس گزارش‌های منتشر شده، هم‌زمان با مذاکرات سطح بالا بین عراقچی و ویتکاف، تیم‌های کارشناسی نیز جزئیات توافق احتمالی را بررسی کرده‌اند. بنابر اعلام «تمی بروس» سخنگوی وزارت خارجه، «مایکل آنتون»، رئیس برنامه‌ریزی سیاست در وزارت خارجه آمریکا، رهبری تیم کارشناسی آمریکا را بر عهده داشت؛ این تیم شامل حدود ۱۲ کارشناس از نهادهای مختلف دولتی آمریکا خواهد بود و به بررسی دقیق‌تر مواردی مانند رفع تحریم‌ها و محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران می‌پردازد.
در میانه مذاکرات دیروز نیز یک عضو تیم مذاکره کننده ایران در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به اینکه مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا همچنان ادامه دارد، گفت: تاکنون هیچ بحثی غیر از مباحث مرتبط با مسائل هسته‌ای و لغو تحریم‌ها، در مذاکرات ایران و آمریکا مطرح نشده است. وی گفت که مذاکرات غیرمستقیم بین ایران آمریکا موضوع مشخصی دارد و مذاکرات تاکنون، منحصر به مسائل هسته‌ای و تحریم بوده است. افزون براین، «اسماعیل بقائی»، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در پیامی در شبکه ایکس نوشت: مذاکرات غیرمستقیم ایران-آمریکا در فضایی جدی ادامه دارد و طرفین مواضع و دیدگاه‌های خود راجع به هر ۲ حوزه خاتمه مؤثر تحریم‌ها و اعتمادسازی راجع به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران / صیانت از حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را از طریق طرف عمانی تبادل می‌کنند.
آغاز چالش‌های جدی و رهایی از خوش‌بینی‌های اولیه
آنچنان که بسیاری از ناظران سیاسی تاکید دارند، مذاکرات در دوره های اول و دوم بیشتر بر سر کلیات بوده و از دیروز، تازه بازی میان ایران و آمریکا به طور رسمی آغاز شده است. به روایتی آن‌چه قبلا اتفاق افتاده بود، صرفا هماهنگی بر سر کلیات بازی بود اما این از دیروز بود که به طور رسمی سوت شروع گفت‌وگوهای چالشی میان ایران و آمریکا زده شده است. شاید بسیاری از جزئیات مذاکره مشابه شرایط برجام و توافق سال 2015 باشد اما واقعیت امر این است که دولت ترامپ می‌خواهد گام‌های بیشتری نسبت به توافق اوباما بردارد. به گفته «تریتا پارسی»، معاون اجرایی مؤسسه کوئینسی در واشنگتن، مذاکرات فنی چالش‌برانگیز خواهد بود، چرا که باید به مسائلی پرداخته شود که در توافق ۲۰۱۵ مورد توجه قرار نگرفته بود. او گفت: «این نیازمند تخصص فنی است تا اطمینان حاصل شود این ایده‌های مختلف قابل اجرا هستند.»
رد شایعه بحث بر سر توانایی‌های موشکی ایران
در فضای قبل از آغاز مذاکرات دیروز، خبرگزاری رویترز که سابقه طولانی در خبرسازی‌های رسانه‌ای دارد، به نقل از «یک مقام مطلع ایرانی» مدعی شده بود که «برنامه موشکی ایران، در مقایسه با غنی‌سازی اورانیوم مشکل بزرگتری در مسیر توافق با آمریکا در مذاکرات روز شنبه خواهد بود». این خبر به سرعت با تکذیب وزارت خارجه ایران همراه شد. سخنگوی وزارت خارجه ایران با رد شایعات رسانه‌ای، اعلام کرد که موضوع توان دفاعی و موشکی در مذاکرات مطرح نبوده و نیست. به گزارش خبرگزاری‌صداوسیما، «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با رد ادعای برخی رسانه‌های غربی تاکید کرد موضوع توان دفاعی و موشکی کشور در مذاکرات غیر مستقیم با آمریکا مطرح نبوده و نیست. تکذیبیه بقائی در شرایطی بود که ایران بارها اعلام کرده مذاکرات با آمریکا صرفا درباره موضوع هسته‌ای است.
