گروه سیاسی: مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان دیروز -دوشنبه- در راس هیاتی بلندپایه به دعوت رسمی الهام علی‌اف همتای آذربایجانی خود به باکو سفر کرد. در این سفر که عراقچی، وزیر خارجه، صادق، وزیر راه و شهرسازی، علی‌آبادی وزیر نیرو، صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی و هاشمی، وزیر ارتباطات، حاجی میرزایی، رئیس دفتر رئیس جمهور و سنایی، معاون سیاسی رئیس جمهور، پزشکیان را همراهی می‌کردند، در زمینه و ابعاد مختلف تفاهماتی میان دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان حاصل شد.  
به گزارش «تجارت»، مسعود پزشکیان، صبح دیروز پیش از ترک تهران به مقصد باکو درباره اهداف این سفر اظهار کرد: این سفر براساس دعوت رسمی از طرف کشور برادر و دوست آذربایجان انجام شده است. ما علاقه داریم با عزیزان مان در این کشور ارتباط داشته باشیم. وی ادامه داد: فرصت‌ها و زمینه‌های بسیار خوبی برای همکاری داشتیم و خواهیم داشت. این همکاری ها در رابطه با مسائل تجاری، اقتصادی و علمی و ایجاد راه گذرهایی بین ایران ، روسیه و آذربایجان است. تبادل برق و گاز با این کشور امکان پذیر است.
با این تفاسیر نخستین سفر مسعود پزشکیان به جمهوری آذربایجان بعد از رسیدن به ریاست پاستور را می‌توان تحرک دیپلماتیک بسیار مهم در روابط تهران و باکو قلمداد کرد. این دیدار در شرایطی صورت می‌گیرد که روابط دو کشور تحت تاثیر سوء‌تفاهمات و منازعات در منطقه قفقاز جنوبی، با موجی از سردی و تنش همراه شده بود. از همین جهت، سفر پزشکیان می‌تواند آغاز فصلی نو در روابط دو کشور باشد. در جریان سفر پزشکیان به جمهوری آذربایجان نیز مقامات دو کشور، در حضور روسای جمهور ایران و آذربایجان، ۷ تفاهم‌نامه همکاری مشترک امضا کردند. علاوه بر بیانیه مشترک سفر که به امضای روسای جمهور رسید، ۷ تفاهم‌نامه نیز در عرصه‌های رایزنی سیاسی، حمل و نقل، مبادلات فرهنگی، همکاری‌های بهداشتی، رسانه‌ای و سرمایه‌گذاری به امضای مقامات مرتبط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان رسید.

حمایت ایران از حاکمیت باکو بر قره‌باغ
در یکی از مهم‌ترین اظهارات پزشکیان در جریان سفر به باکو، رئیس‌جمهور در نشست هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و جمهوری آذربایجان، با ابلاغ سلام‌های گرم مقام معظم رهبری به مقامات این کشور، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره بر حمایت از حقوق مردم آذربایجان تأکید داشته و بر این باور است که منطقه قره‌باغ بخش جدایی‌ناپذیر از خاک جمهوری آذربایجان است. رئیس جمهور حضور هیئت ایرانی در باکو را نشانه عزم جدی دو کشور برای تحکیم پیوندها، تقویت وحدت و گسترش انسجام میان ایران و جمهوری آذربایجان دانست. این اظهارات پزشکیان به وضوح می‌تواند گامی مهم در رفع تنش‌ها و سوءتفاهمات سیاسی چند سال اخیر در روابط دو کشور باشد. 

اراده قاطع برای تدوین برنامه راهبردی جامع و تعمیق همکاری‌های دوجانبه

استقبال علی‌اف از گسترش همکاری با ایران
الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان نیز در نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش با اشاره به گفت‌وگوهای مشترک و خصوصی دیروز با پزشکیان، تاکید کرد: امروز بر اهمیت روابط راهبردی بین دو کشور تاکید کردیم؛ هدف اصلی دو طرف توسعه‌ فعالیت‌ها و روابط فی مابین است. وی بیان کرد: امروز اسناد بسیار مهمی نیز به امضا رسید، امضای این اسناد با حضور روسای جمهور دو کشور، نشان‌دهنده‌ تلاش ما برای نزدیکی هرچه بیشتر در تمامی حوزه‌ها است. وی ادامه داد: همکاری‌های جمهوری آذربایجان و ایران در تمامی حوزه‌ها و مبتنی بر امنیت منطقه‌ استوار است؛ ما علاوه بر همکاری‌های دوجانبه، شرایط ویژه‌ای نیز برای همکاری‌های منطقه‌ای و چندجانبه داریم. همچنین، همکاری‌های متنوعی در حوزه‌ اقتصادی نیز در جریان است. 

آغاز فصل نو در روابط تهران و باکو
سیاست خارجی دولت پزشکیان، با تمرکز بر دیپلماسی همسایگی، نه‌تنها به دنبال تقویت مناسبات اقتصادی و سیاسی است، بلکه درصدد تعمیق پیوندهای فرهنگی و انسانی میان ملت‌های منطقه است. سفر رسمی پزشکیان به باکو نقطه عطفی در مسیر گسترش روابط ایران و جمهوری آذربایجان به شمار می‌رود. این سفر که با همراهی هیاتی ۱۲۰ نفره، شامل استانداران استان‌های مرزی اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و گیلان انجام شد، نشان‌دهنده جدیت ایران در عملیاتی کردن دیپلماسی فعال با همسایگان است. همچنین، مسائل ترانزیتی، حمل و نقل، انرژی، مراودات سیاسی و اقتصادی و ... از مهم‌ترین رکن همکاری‌های ۲ کشور است، ضمن این‌که اهمیت منطقه قفقاز جنوبی نیز برای جمهوری اسلامی ایران بر کسی پوشیده نیست و همسایگان به این موضوع واقف هستند.  در واقع، دولت چهاردهم ایران به ریاست مسعود پزشکیان با اتخاذ رویکردی عمل‌گرایانه در دیپلماسی همسایگی، گام‌های مؤثری برای بهبود روابط با جمهوری آذربایجان برداشته است. این رویکرد که بر کاهش سوءتفاهم‌ها و تقویت اعتماد متقابل متمرکز است، زمینه‌ساز ایجاد فضایی برای همکاری‌های پایدار در حوزه‌های کلیدی مانند گردشگری، تبادلات فرهنگی و پروژه‌های مشترک مرزی شده است. به‌ویژه پس از بازگشایی سفارت جمهوری آذربایجان در تهران در سال ۱۴۰۳، که نقطه عطفی در روابط دو کشور محسوب می‌شود، نشانه‌های مثبتی از تمایل دو طرف برای گسترش مناسبات مشاهده می‌شود. این تحولات، به‌ویژه در پرتو اشتراکات تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی دو کشور، چشم‌اندازی روشن و امیدوارکننده برای آینده روابط تهران-باکو ترسیم کرده است. تأکید پزشکیان بر منافع مشترک و تقویت پیوندهای اقتصادی، فرهنگی و امنیتی با جمهوری آذربایجان، بستری مناسب برای همکاری‌های گسترده‌تر فراهم کرده است. در حوزه اقتصادی، پتانسیل‌هایی مانند تجارت مرزی، پروژه‌های مشترک زیرساختی و همکاری در بخش انرژی وجود دارد که می‌تواند به توسعه هر دو کشور کمک کند.