پشت‌پرده تعویق مذاکرات ایران و آمریکا


حشمت‌الله فلاحت‌پیشه 
کارشناس مسائل بین‌الملل

آمریکایی‌ها از همان ابتدا تاکید داشتند که دیپلماسی را همراه با فشار حداکثری علیه ایران به پیش خواهند برد و اعمال تحریم‌ها نیز در همین چارچوب صورت می‌گیرد. «ایران با توجه به بررسی‌هایی که انجام داد، تصمیم به مذاکره غیرمستقیم با آمریکا در حین اعمال  فشار .حداکثری از سوی واشنگتن گرفت. مذاکرات دور چهارم نه به خاطر تحریم‌ها و فشار حداکثری آمریکا به تعویق افتاد؛ بلکه یکی از علت‌های آن طرح دستورکارهای جدید از سوی آمریکا بود.
در سطحی دیگر، تغییر «مایک والتز » مشاور امنیت ملی آمریکا، دلیل شکلی برای تعویق مذاکرات است. بحث اصلی در این زمینه مربوط به مباحث محتوایی است. به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها مسائل جدیدی را مطرح می‌کنند به رغم اینکه پیش از این در دورهای قبلی توافق کرده بودند که بر سر چه کلیاتی مذاکره کنند و در حال حاضر آمریکایی‌ها مسائل تازه‌ای را مطرح می‌کنند که در گذشته مطرح نکرده بودند و یا عمدتاً در  رسانه‌ها مطرح کرده بودند.
این موضوع نشان دهنده این است که آمریکایی‌ها مذاکرات را چند مرحله‌ای می‌بینند و سعی می‌کنند در هر مرحله‌ای مسائل جدید را مطرح کنند و این یعنی عقب‌نشینی بی‌پایان ایران در برابر این خواسته‌ها. از طرف دیگر هفته گذشته شاهد تهدید نظامی وزیر دفاع آمریکا علیه ایران بودیم و  قطعاً این اثر منفی در روند دیپلماسی خواهد داشت؛ چرا که  وقتی که ۲ طرف تصمیم می‌گیرند از راه دیپلماسی امور را به پیش ببرند و در همین راستا در پشت میز مذاکره قرار می‌گیرند صحبت از تهدید نظامی بی‌معناست.



مذاکره زیر سایه تهدید نظامی، معنای مذاکره نمی‌دهد و صحبت‌های وزیر دفاع آمریکا در تعویق مذاکرات موثر بود. از طرف دیگر آمریکایی‌ها، در ارتباط با موضوع معادن توافقی را با اوکراین امضا کردند و در واقع از آن به عنوان مهم‌ترین دستاورد ۱۰۰ روز اخیر ترامپ یاد کردند و در همین چارچوب در حال حاضر از موضع استغنا موارد جدید را در بحث هسته‌ای ایران  مطرح می‌کنند. مذاکره ایران و آمریکا راه رفتن بر لبه تیغ است و  با توجه به حساسیت‌های زیادی که برخوردار است فاصله زیادی با شکست ندارد گرچه به موفقیت رسیدن آن نیز  دور از ذهن نیست. در این مذاکرات طرف‌های ثالثی نیز وجود دارند که سعی می‌کنند با ابزار مختلف این مذاکرات را تخریب و تهدید کنند.
اسرائیل تلاش می‌کند با نقطه‌زنی اقدامات خرابکارانه‌ای علیه ایران انجام دهد تا بر این مذاکرات تاثیر بگذارد. اروپایی‌ها نیز برای فشار به ایران موضوع مکانیزم ماشه را مطرح می‌کنند؛ در حالی که خودشان نیز می‌دانند که بدون آمریکا نمی‌توانند این مکانیزم را به پیش ببرند و بیان این تهدید بیشتر در حال حاضر برای ابراز وجود است.