تصمیمات غیرکارشناسی، نتیجه حذف نخبگان از فرایند تصمیمگیری است
رئیسجمهور بر ضرورت نقشآفرینی دانشگاهها در حل مسائل ملی و منطقهای تأکید کرد و خواستار مشارکت فعال دانشگاهیان در اصلاح نظام بودجهریزی، اقتصاد و مدیریت منابع شد.
مسعود پزشکیان، در نشست هماندیشی درباره همکاری دولت و دانشگاهها برای حل مسائل ملی و منطقهای، اظهار داشت: آنچه در ذهن من وجود دارد این است که تحقیق و فعالیتهای علمی باید با هدف حل مسئله انجام و تلاش شود مسائل کشور برطرف شود. ما مسیرهایی را به اشتباه پیمودهایم و دانشگاهها و استادان دانشگاه باید اعلام کنند که این مسیرها اشتباه بوده و راه درست را نشان دهند. در حوزههایی مانند اقتصاد، اشتغال، مصرف انرژی و آب، نیازمندیم که استادان دانشگاه و دانشگاهها راهحل ارائه دهند و مسئولیت حل مشکلات را بر عهده بگیرند.
فقدان نظام برنامهریزی صحیح؛ ریشه بسیاری از مشکلات
رئیسجمهور به برخی بحرانها اشاره کرد و اظهار داشت: در تهران با معضل کمبود آب مواجهیم و اینکه که چگونه میتوانیم آب این شهر را تأمین کنیم و شهر تا چه اندازه میتواند بزرگ شود. هوای تهران را چگونه میتوان پاکیزه نگه داشت؟ دانشگاهها میتوانند در این حوزه وارد شوند و با دانش و نوآوریهایی که دارند، مشکل آب و هوا را حل کنند. مشکل آب مختص تهران نیست؛ حتی در شهرهای ساحلی مثل آبادان و خرمشهر هم مشکل آب داریم، درصورتی که بهنظرم با کمک دانشگاهها میتوان این مشکلات را حل کرد.
پزشکیان با اشاره به ضعف نظام برنامهریزی کشور گفت: بسیاری از مسائل و مشکلات ناشی از فقدان نظام برنامهریزی صحیح است. این دانشگاهها هستند که میتوانند این نقطهضعف را برطرف کنند. امروز کشوری مثل ترکیه، با وجود آنکه منابع آبی زیادی دارد و سدهای بزرگی ساخته، باز هم برنامه مقابله با خشکسالی دارد، اما ما که آب نداریم، چنین برنامهای نداریم. رئیسجمهور با تأکید چندباره بر ضرورت ایفای نقش پررنگتر دانشگاهها در حل مسائل کشور اظهار داشت: دانشجویان ذهن بازتری دارند و میتوانند راهحلهای خلاقانه برای مشکلات ارائه دهند، برای حل مسائل کشور نیاز به افرادی با ذهن باز و خلاق داریم.
دانشگاهها قادر نیستند حقوق مناسبی به اعضای هیأت علمی پرداخت کنند
پزشکیان با انتقاد از وضعیت معیشتی اعضای هیأتهای علمی دانشگاهها گفت: بهدلیل محدودیت بودجه، دانشگاهها قادر نیستند حقوق مناسبی به اعضای هیأت علمی پرداخت کنند و این مسئله موجب خروج نخبگان از فضای دانشگاهی شده است. رفع این وضعیت تنها با فعالسازی دانشگاهها در فرایند حل مسائل کشور ممکن خواهد بود؛ دانشگاهها باید به بازیگران اصلی در این عرصه تبدیل شوند.
رئیسجمهور با اشاره به برنامههای دولت چهاردهم برای مشارکت دادن دانشگاهها در عرصه رفع مشکلات، پیشنهاد داد که حل مسائل یک استان بهطور آزمایشی به دانشگاهیان و نخبگان سپرده شود و افزود: میتوان شرکتهای زیانده دولتی را نیز به دانشگاهها واگذار کرد تا آنها را سودآور و از این طریق درآمد هم کسب کنند. پزشکیان گفت: شیوه اداره دانشگاههای بزرگی مانند استنفورد، هاروارد و آکسفورد میتواند برای ما الگوبخش باشد.
ضرورت مشارکت همه دیدگاهها در فرایند تصمیمگیری عالمانه و منطقی در کشور
رئیسجمهور با تأکید بر ضرورت مشارکت همه دیدگاهها در فرایند تصمیمگیری عالمانه و منطقی در کشور گفت: این روزها شاهد آن هستیم که یک تصمیم بدون کار کارشناسی دقیق و تهیه پیوستهای لازم، کل کشور را به دردسر انداخته است. اگر آن روز که این تصمیم را میگرفتند، بهعنوان مثال، یک جامعهشناس هم در جلسه حضور میداشت و ابعاد اجتماعی این تصمیم را تشریح میکرد، شاید به این شکل تصمیمگیری نمیشد. اگر هنگام تصمیمگیری از همه تخصصها و حتی از افراد بومی و مشرف به مسائل، مانند امام جمعه یک شهر، نیز دعوت شود، دیگر تصمیمات غیرکارشناسی که موجب بحرانهای گسترده در کشور میشوند، اتخاذ نخواهند شد.
پزشکیان همچنین با اشاره به برنامه دولت برای واگذاری بخشی از اختیارات به استانداریها، دانشگاهها را به ارائه پیشنهادهای عملی برای مدیریت مسائل استانها فراخواند.
رئیسجمهور به موضوع یارانههای انرژی نیز اشاره کرد و گفت: گفته میشود سالانه 150میلیارد دلار یارانه انرژی در کشور پرداخت میشود که بخش زیادی از آن هدر میرود. اگر دانشگاهها بتوانند طرحی ارائه دهند که موجب کاهش 20درصدی مصرف انرژی شود، دولت آماده است مابهالتفاوت آن را به دانشگاهها پرداخت کند تا بتوانند از این طریق حقوق اعضای هیأت علمی را افزایش دهند.

