بازی تکراری گروسی برای اعمال فشار بر تهران
گروه سیاسی: در آستانه برگزاری نشست جدید شورای حکام آژانس در وین که ۱۹ خرداد ماه برگزاری می‌شود، خبرگزاری رویترز به نقل از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعاهایی را درباره برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرد. در یک روند یا به روایتی بازی تکرای، قبل از برگزاری نشست شورای حکام، گزارش آژانس توسط رویترز و سایر رسانه‌های غربی منتشر شد که به نوعی خلاف محرمانه بودن گزارش‌های در این نهاد بین‌المللی است. به روال سابق نیز متن گزارش آژانس، زمینه‌ای ضدایرانی داشته و طی آن ادعاهای بی‌شماری پیرامون برنامه هسته‌ای تهران منتشر شده است.
به گزارش تجارت»، گزارش جدید در میانه مذاکرات ایران و آمریکا منتشر شده و به نظر می‌رسد تاثیر عمیقی بر فضای مذاکرات هسته‌ای بر جای خواهد گذاشت. گروسی در رویکردی تکراری همانند گذشته نقش منفی و سلبی خود را در گزارش ایفا کرده و ادعاهایی را درباره افزایش سطح غنی‌سازی و نیز تخطی ایران از اصل نظارت‌های آژانس منتشر کرده است. حتی این احتمال نیز وجود دارد که همانند نشست قبلی شورای حکام قطعنامه‌ای ضدایرانی نیز تصویب شود.
از ادعای افزایش غنی‌سازی تا مکان‌های اعلام نشده
خبرگزاری رویترز به نقل از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدعی افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی در ایران شد. این رسانه نوشت: ایران پیش‌تر فعالیت‌های هسته‌ای محرمانه‌ای را با استفاده از موادی که به نهاد نظارت هسته‌ای سازمان ملل (آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) اعلام نشده بودند، در سه مکان که مدت‌هاست تحت تحقیق قرار دارند، انجام داده است. این موضوع در گزارشی گسترده و محرمانه خطاب به کشورهای عضو آمده که رویترز آن را مشاهده کرده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این گزارش «جامع» که به درخواست شورای حکام در ماه نوامبر تهیه شده، نتیجه‌گیری کرده است که: «این سه مکان، و مکان‌های احتمالی مرتبط دیگر، بخشی از یک برنامه ساختاریافته و اعلام‌نشده هسته‌ای بوده‌اند که ایران تا اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی اجرا می‌کرد و برخی از فعالیت‌ها در آن با استفاده از مواد هسته‌ای اعلام‌نشده صورت گرفته است.»
همچنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دو گزارش فصلی درباره ایران برای کشورهای عضو ارسال کرده است که یکی از آن‌ها به درخواست شورای حکام تهیه شده است. گزارش اول: برآوردها نشان می‌دهد که میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران از گزارش فصلی قبلی تاکنون، ۹۵۳.۲ کیلوگرم افزایش یافته و به ۹۲۴۷.۶ کیلوگرم رسیده است. همچنین تخمین زده می‌شود که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران با خلوص تا ۶۰ درصد، به شکل هگزا فلوراید اورانیوم (UF6)، حدود ۱۳۳.۸ کیلوگرم افزایش یافته است. گزارش دوم: آژانس اعلام کرده که شاخص‌های قابل‌اعتماد و مستندی درباره وجود یک برنامه هسته‌ای اعلام‌نشده از نوعی که پیش‌تر توصیف شده، در مورد ایران در دست نیست. با این حال، آژانس تأکید کرده که ایران بارها به پرسش‌های آژانس پاسخ نداده یا پاسخ‌های فنی قابل‌اعتماد ارائه نکرده و اقدام به پاک‌سازی مکان‌ها کرده است.
همچنین، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در این گزارش بار دیگر ادعاهای سیاسی درباره برنامه صلح آمیز هسته‌ای کشورمان تکرار کرده و مدعی شده است که این سطح از غنی‌سازی یک «گام فنی کوتاه» تا سطح ۹۰ درصد (موسوم به سطح تسلیحاتی) محسوب می‌شود. وی ادعا کرده است که «ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که در حال غنی‌سازی در این سطح است.» براساس این گزارش، گروسی همچنین «خواستار همکاری کامل و مؤثر ایران» با آژانس شده است. این گزارش جمهوری اسلامی ایران بارها تأکید کرده است که غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد، در چارچوب حقوق صلح‌آمیز هسته‌ای کشور و با اهداف غیرنظامی و مطابق با نیازهای صنعتی و پزشکی انجام می‌شود. ایران همواره اعلام کرده است که به تعهدات پادمانی خود پایبند بوده و همکاری‌های شفاف با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ادامه می‌دهد. در عین حال، مقامات کشورمان بارها نسبت به استفاده سیاسی از آژانس و اعمال فشارهای غیرقانونی از سوی برخی کشورهای غربی هشدار داده‌اند.
موش دواندن نتانیاهو پس از گزارش آژانس
همان‌گونه که در آستانه برگزاری نشست‌های قبلی شورای حکام اتفاق افتاده بود، رژیم اسرائیل در یک بازی تکراری بلافاصله پس از انتشار گزارش آژانس ادعاهای دروغین و تحریک‌آمیزی را علیه ایران مطرح کرد. دفتر نخست وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد ایران قصد دارد برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را تکمیل کند و هدف برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز نیست. دفتر «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران مصمم به تکمیل برنامه تسلیحات هسته‌ای خود است. دفتر نتانیاهو خواستار آن شد که جامعه بین‌المللی برای توقف برنامه هسته‌ای ایران اقدام کند. رویترز به نقل از دفتر نتانیاهو طی ادعایی گزارش داد گزارش آژانس نشان می‌دهد که هدف برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز نیست. این ادعاها در حالی است که رژیم صهیونیستی تنها طرف دارنده سلاح هسته‌ای در منطقه است و ایران بارها اعلام کرده به‌دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست. ادعاهای رژیم اسرائیل در شرایطی مطرح می‌شود که مذاکرات غیر مستقیم میان ایران و آمریکا در جریان است و کارشناسان معتقدند اسرائیل با اینگونه اظهارات، تلاش دارد فضای بین‌المللی را علیه ایران تحریک کرده و از توافق احتمالی جلوگیری کند.
پیچیدگی وضعیت مذاکرات هسته‌ای بعد از انتشار گزارش آژانس
در شرایطی که انتظار می‌رود رافائل گروسی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نقش تسهیل‌کننده را در مذاکرات ایران و آمریکا داشته باشند، به نظر می‌رسد گزارش جدید این نهاد می‌تواند تاثیرات منفی‌ای را بر گفت‌وگوها بر جای بگذارد. از یک سو، این گزارش در شرایطی منتشر می‌شود که طی پنج دور گفت‌وگو و مذاکره میان هیات‌های ایرانی و آمریکا با میانجی‌گری عمان پیشرفت‌های قابل توجهی حاصل شده است. به گونه‌ای که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا شامگاه جمعه در سخنانی عنوان کرد که ایالات متحده به توافق با ایران «نسبتاً نزدیک» است. طبق گزارش خبرگزاری ریانووستی، رئیس‌جمهور آمریکا خطاب به خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «من فکر می‌کنم که ما به توافق با ایران نزدیک هستیم و فکر می‌کنم که در آینده‌ای نه چندان دور این اتفاق می‌افتد.»
از سوی دیگر، گزارش اخیر آژانس از نگاه بسیاری از ناظران سیاسی می‌تواند به صدور یک قطعنامه ضدایرانی منجر شود. البته صرف صدور این قطعه به تنهایی اهمت ندارد بلکه نکته قابل توجه تبعات صدور آن است. بدین معنا که اولا می‌تواند مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا را به شدت متاثر سازد. ثانیا، صدور قطعنامه احتمالی از سوی تروئیکای اروپایی نوعی سنگ انداختن اروپایی‌ها پیش پای حل پرونده هسته‌ای ایران خواهد بود. سوم و مهم‌تر از همه این است که چنین اقدامی می‌تواند مقدمه فعال‌سازی مکانیسم ماشه در پاییز امسال توسط تروئکیای اروپایی باشد.
