روزنامه ابتکار

مهران کرمی بار کج اردوغان

در باره ماهیت و هدف عوامل پشت پرده ترور سفیر روسیه گمانه‌هایی زده می‌شود، از جمله این که اقدامی فردی باشد یا کار یک گروه سازمان یافته وابسته به دولت یا مخالف آن و چنان‌چه هواداران اردوغان مدعی هستند گروه فتح الله گولن. احتمالا این راز سر به مهر بماند و حقیقت آن نیز هیچگاه روشن نشود؛ همچون بسیاری از ترورهای سیاسی که در لابه‌لای سطور تاریخ اسرار آن‌ها مکتوم مانده‌است. آن‌چه می‌ماند پیامدهایی است که در بستر سیاسی جامعه امروز ترکیه پدید آمده و به طور مشخص اردوغانیسم در شکل‌گیری آن نقش اصلی دارد. رجب طیب اردوغان در سال 1997 که شهردار استانبول بود با گفتن این جمله که « مناره های ما، سر نیزه های ما و گنبدهای ما، کلاه خودهای ما هستند» محاکمه و سپس به زندان افکنده‌شد ولی شاکله تفکر او با وجود عدول ظاهری از تفکر بنیادگرایانه و حرکت در چارچوب نظام سیاسی لائیک دست‌نخورده باقی‌مانده‌است. موضع تند اردوغان در حمایت از اخوان‌المسلمین مصر و قطع رابطه دوکشور پس از کودتای ژنرال سیسی، حمایت از گروه های اسلام‌گرای تندرو به بهای از دست دادن رابطه با دوست دیرینش بشار اسد و درگیر شدن در بحران‌های منطقه به ویژه اتخاذ مواضع تحریک کننده در قبال عراق وشمال سوریه تنها بخشی از اقداماتی است که آنکارا را در گردابی از مشکلات سیاسی درغلطانده‌است. وقوع کودتای نافرجام در تابستان گذشته و حذف و تصفیه گسترده مخالفان سیاسی و متحدان پیشین و ورود به فاز برخورد نظامی با پ.ک.ک که پس از حدود یک دهه شبح جنگ داخلی را به جنوب شرق ترکیه برگردانده نیز از اقداماتی است که بیشتر تحلیلگران شخصیت جنجالی اردوغان را در آن عامل اصلی می‌دانند. اصرار او بر برگرداندن نظام سیاسی از پارلمانی به ریاستی برای تقویت پایگاه شخصی خود در قدرت نیز از اهداف بلندپروازانه مردی است که سودای احیای خلافت عثمانی را در سر‌می‌پروراند. بهره‌گیری از ادبیات غیرمتعارف برای ایجاد تقابل با رهبران کشورها از همسایه و غیر همسایه چون عراق، روسیه، مصر، ایران، آلمان، امریکا، ایتالیا و... از دیگر ویژگی های دولتمردی است که همه همسایگان و متحدان را دست کم یک‌بار از خود رانده و بی‌اعتماد کرده است. استفاده از احساسات مذهبی مردم ترکیه برای برانگیختن آن ها علیه مخالفان سیاسی و کشورهای دیگر از اهدافی است که رئیس جمهوری ترکیه برای پیشبرد اهدافش از آن به خوبی بهره‌گرفته است. همین هفته در جریان بازپس‌گیری حلب از شورشیان مورد حمایت ترکیه شاهد برپایی تظاهراتی در شهرهای ترکیه بودیم که برخی رهبران حزب عدالت و توسعه و مشاوران اردوغان به صراحت با تعابیر مذهبی کشورهایی چون ایران را به سبب حمایت از دولت بشار اسد مورد نکوهش قرار دادند و رسانه‌های تحت امرشان نیز مردم را علیه همسایگان برانگیختند. به هر حال یکی از ویژگی‌های تحریک افکار عمومی علیه مخالفان سیاسی و حتی کشورهای دیگر این است که ممکن است شروع آن در اختیار فردی با ویژگی‌ها و قابلیت‌های اردوغان باشد ولی پایان آن الزاما به اختیار او نیست. این مسئله بارها رئیس جمهوری ترکیه را تا لبه پرتگاه برده و برگردانده است لیکن هزینه‌های فراوانی بر دولت و جامعه ترکیه و دیگر همسایگان بارکرده‌است که تیرگی روابط با همسایگان پرقدرتی چون روسیه یکی از آن هاست. اینک با ترور سفیر روسیه در آنکار به نظر می‌رسد بومرنگی که او به سوی دیگران پرتاب کرده در حال کمانه کردن به سوی خودش است. شرایطی که اردوغان بر جامعه ترکیه تحمیل کرده بار کجی است که گرچه برای دیگران دردسرآفرین است ولی تا رسیدن به مقصد دور و دراز ممکن است از خود او نیز قربانی بسازد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
درس ونزوئلا!(یادداشت روز) (کيهان) تهدید دولت و ملت با ابرتوهم تورمی (جوان)مردم نگران‌طرح صیانت3 (اعتماد)
سایر اخبار این روزنامه
روی گسل آنکارا در نامه نمایندگان به رییس‌جمهوری مطرح شد اعلام آمادگی مجلس برای تصویب سازوکارهای اجرای منشور حق تقاضای جمعی از نمایندگان برای تحقیق و تفحص از یک بانک آملی‌لاریجانی در همایش «وحدت حوزه و دانشگاه»: باید از تحول شتاب‌زده در علوم انسانی جلوگیری کنیم ایران، روسیه و ترکیه درباره بحران سوریه مذاکره کردند نشست در سایه ترور سفیر مهران کرمی بار کج اردوغان دبیر شورای عالی امنیت ملی خبر داد قرارگاه مشترک ایران و روسیه در سوریه همراه با پیگیری پرونده نوجوان 13 ساله ای که تحت تاثیر سریال «پنج کیلومتر تا بهشت» خودکشی کرد بر «ابتکار» پنج ماه مانده به انتخاب دوازدهمین رییس‌جمهوری ایران بررسی کرد ورود به فضای انتخاباتی ب رکورد تاریخی «دیزنی» تورم تک رقمی روی مرز هشدار قرار دارد؟ نشانه های بازگشت به عادت 40 ساله آیت‌الله هاشمی رفسنجانی: مردم از تهمت‌زنی و دروغ بیزار هستند