پیامدهای ویرانگر قطعی برق صنایع
گروه صنعت و تجارت: با تشدید بحران ناترازی انرژی در ایران، خاموشی برنامهریزیشده در شهرکهای صنعتی از دو روز به سه روز در هفته افزایش پیدا کرده، امری که صنایع کوچک را با مشکلاتی مواجه کرده است؛ اما سازمان صنایع کوچک به عنوان متولی این صنایع در سکوت به سر میبرد.
به گزارش «تجارت»، بحران ناترازی انرژی در ایران در سال جاری بهگونهای شده که محدودیت تامین برق فقط در فصل تابستان نیست بلکه بهطور مداوم در اغلب ماههای سال جاری نمود پیدا کرده است؛ در حالیکه همیشه محدودیتهای برق صنایع از نیمه دوم خردادماه آغاز میشد امسال حدوداً دو ماه جلو افتاد و صنایع از فروردینماه با محدودیت تامین انرژی مواجه شدند. برخی صنایع از جمله سیمان و فولاد از حدود اواسط فروردین ۱۴۰۴، درجریان کاهش ۳۰ تا ۹۰ درصدی برق مصرفی خود قرار گرفتند و در مواردی برنامهریزی شده در مقطعی، قطع کامل برق در حدود ۱۵ روز اعلام شد اما سپس برطرف شد و محدودیتها به روال سابق برگشت.
اعتراض شدید وزیر صمت به قطع برق صنایع خودتامین
وزیر صنعت، معدن و تجارت با انتقاد از قطع برق و محدودیتهای ایجادشده برای صنایعی که برق تولیدی خودتامین دارند، بر ضرورت اولویتدهی به مصرف این برق در خود واحدهای تولیدی تاکید کرد. به گزارش وزارت صمت، سیدمحمد اتابک روز یکشنبه با بیان اینکه تولید پایدار ستون فقرات اقتصاد کشور است، اظهار داشت: سرمایه حاصل از تولید تنها منبع پول پرقدرت و بدون عارضه برای اقتصاد ملی است که میتواند موتور محرک رشد و توسعه در کشور باشد. وی با اشاره به چالشهای تامین برق برای واحدهای صنعتی افزود: نباید صنایع کشور برای دسترسی به انرژی حیاتی چون برق با محدودیتهای ناعادلانه مواجه شوند، قطع یا محدودسازی برق صنایع نه تنها باعث کاهش تولید و افزایش بیکاری میشود، بلکه لطمهای جدی به زنجیره تامین و صادرات کشور وارد میکند.
وزیر صمت همچنین با اشاره به اقدامات صنایع در راهاندازی نیروگاههای خورشیدی و سیکل ترکیبی گفت: این نحوه اعمال محدودیت به صنایع خودتامین، علاوه بر اجحاف به حقوق سهامدار، زمینه بیاعتمادی در سرمایهگذاری و عدم همراهی صنایع را در رفع ناترازی انرژی به همراه خواهد داشت. اتابک در ادامه ضمن تاکید بر اینکه برق خودتامین واحدهای صنعتی باید صرف تامین نیاز همان واحدها شود، افزود: تولید و صنعت رکن اصلی توسعه کشور است و نمیتوان آن را در سیاستهای انرژی نادیده گرفت. وزیر صمت در پایان با انتقاد از برنامههای کاهش انرژی در بخش صنعت، خواستار بهرهمندی منصفانه و هدفمند صنایع از منابع برق و بازنگری در سیاستهای تخصیص انرژی شد.
افزایش خاموشی در صنایع کوچک
بهتازگی، اجرای خاموشی در شهرکها از دو روز در هفته به سه روز کامل افزایش یافته است؛ در این رابطه رئیس شورای هماهنگی شهرکهای صنعتی اعلام کرده است که این برنامه بدون هماهنگی عملی با وزارتخانههای مرتبط انجام گرفته است.
پیامدهای ویرانگر بر صنایع کوچک
صنایع کوچکِ مستقر در شهرکهای صنعتی که حدود ۴.۵ تا پنج میلیون نفر از جمعیت کشور را بهصورت غیرمستقیم تحت تاثیر قرار میدهند، بیش از همه از این موضوع ناترازی انرژی و اعمال محدودیتهای ناشی از آن، آسیب دیدهاند. حتی یک روز یا چند ساعت خاموشی، آنان را با پیامدهای جدی روبهرو میسازد.
مطابق آمار، ۵۰ درصد ظرفیت تولید این واحدها فعال بوده و نیمی دیگر، بهدلیل قطع و نوسانات برق، از چرخه تولید خارج شدهاند. خسارت اقتصادیِ ناشی از قطعی برق در صنایع کوچک و واحدهای صنعتی در سالهای اخیر بسیار بوده است؛ تنها در سال ۱۴۰۲، بالغ بر ۴۴.۷ همت تومان خسارت وارد شده و بهطور کلی کاهش تولید بین هفت تا ۲۰ میلیارد دلار گزارش شده است.
عدم پاسخگویی متولیان رسمی
بطور کلی میتوان گفت که تصمیم گسترش خاموشی از دو به سه روز در هفته بدون برنامهریزی شفاف و اطلاعرسانی مناسب، صنایع کوچک را دچار اختلال ساختاری کرده است. عدم توجه به آسیب اجتماعی این خاموشیها، میتواند پیامدهای گستردهتری چون فقر، بیکاری و ناآرامی اجتماعی به همراه داشته باشد؛ این درحالی است که مشخص نیست، بسته حمایتی وزارت صنعت، معدن و تجارت در این زمینه، چه تاثیری داشته است. آنطور که برخی کارشناسان امر بیان میکنند، راهکار فوری، ایجاد زمینه برای تامین برق پایدار از طریق انرژیهای تجدیدپذیر (از جمله خورشیدی) و تسریع در هماهنگی بین وزارت نیرو، صمت و سایر نهادهای مسئول است. بحران ناترازی انرژی امسال با افزایش قطع برق صنایع کوچک در شهرکها در سطح هشدار بوده و محدودیتها حالا به سه روز کامل در هفته رسیده است و صنایع کوچک بدون حمایت، با زیانهای اقتصادی و اجتماعی مواجهاند. سازمان متولی در این شرایط بیپاسخ مانده است؛ بنابراین ضرورت دارد ضمن پاسخگویی، برنامهای شفاف برای تضمین برق پایدار و جبران خسارتها ارائه دهد.
خسارت سنگین واحدهای صنعتی با قطعیهای بدون اطلاع برق
در سطحی دیگر، مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی گفت: در شرایط فعلی کشور با توجه به بروز مشکل ناترازی انرژی، فعالان صنعتی و مدیران صنایع از دستگاههای خدماترسان اعم از آب، برق و گاز انتظار برخورد صادقانه دارند تا در صورت قطعی انرژی آب، گاز و برق به آنها اطلاعرسانی درست و بهموقع شود. جعفر فرشچی طوسی اظهار کرد: صنایع استان از قطعی برق، گاز و آب ضرر میبینند، به اشتغال و تولید لطمه خورده، حوزه تولید دچار عقبافتادگی و متوقف میشود و این مسئله برای واحدهای صنعتی مشکل سازاست؛ لذا با توجه به مصرف کم انرژی در واحدهای صنعتی به نسبت سایر مصارف، تا جایی که امکان دارد باید از خاموشی و قطعی انرژی این واحدها خودداری شود.
وی خاطرنشان کرد: اما اگر دستگاههای خدمات رسان برای مدیریت ناترازیها، ناگزیر به قطع برق صنایع بودند انجام اطلاعرسانی درست و بهموقع به صاحبان صنایع، خواسته زیادی از این دستگاهها نیست. مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی بیان کرد: مدیران واحدهای صنعتی از دستگاههای خدمات رسان انتظار دارند اطلاعرسانی مطلوبی در خصوص قطعیهای برق انجام دهند، زیرا قطعیها بدون اطلاع منجر به بروز خسارتهای سنگینی به واحدهای صنعتی میشود و مکاتبات صورت گرفته واحدها با شرکت شهرکها مبین این است قطعیهای بدون اطلاع خسارتهای سنگینی به صنایع وارد کرده است. وی با اشاره به اینکه ۴۹ درصد از واحدهای صنعتی بهرهبرداری شده و ۳۷ درصد از اشتغال در این حوزه در خراسان رضوی به شهرکها و نواحی صنعتی خراسان رضوی اختصاص دارند، اظهار کرد: در شهرکهای صنعتی برخی واحدهایی فعالاند که ۲۰۰ کیلووات برق مصرف میکنند و به دلیل متمرکز بودن در شهرک، خاموشی نصیب آنها هم میشود اما واحدهایی خارج از شهرکهای صنعتی گاه تا ۶۰۰ کیلووات مصرف برقدارند اما دچار قطعی نمیشوند.

