مجلس در انتظار تغییرات انتخاباتی

شهروند| لایحه قانون جامع انتخابات آن‌گونه که معاون سیاسی وزیر کشور خبر داده، در آخرین نشست کمیسیون سیاسی وزارت کشور در اول اسفندماه ‌سال‌جاری، تصویب و تقدیم دولت شده و پس از طرح و تصویب در هیأت‌وزیران به مجلس ارسال خواهد شد.
این درحالی است که بحث لایحه قانون جامع انتخابات سال‌هاست مطرح شده است و رهبر معظم انقلاب اسلامی در مهر 1395 در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی سیاست‌های کلی «انتخابات» را در 18 بند پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده بود، ابلاغ کردند.
در اواخر مجلس نهم بود که برخی از نمایندگان با استقبال از این طرح، ضرورت بازنگری در قانون فعلی انتخابات را مطرح کردند و در ادامه از تدوین قانونی که به جامعیت در برگزاری انتخابات پهلو بزند، نظر دادند. نمایندگان و کارشناسان معتقدند که لایحه جامع قانون انتخابات درصورت تصویب موجب بهینه‌ترشدن کیفیت برگزاری انتخابات می‌شود و می‌توان در مواردی ازجمله تأیید صلاحیت‌ها، اخذ رأی و تبلیغات اصلاحاتی انجام داد.
هرچند در دولت گذشته به این موضوع وقعی گذاشته نشد اما حالا وزارت کشور با جدیت وارد این موضوع شده و آن‌گونه که پیش‌بینی صورت گرفته، می‌تواند در زمینه برگزاری هرچه بهتر انتخابات مفید واقع شود.


ضرورت تدوین لایحه
لایحه قانون جامع انتخابات در آخرین نشست کمیسیون سیاسی وزارت کشور در اول اسفندماه ‌سال‌جاری، تصویب و تقدیم دولت شد و پس از طرح و تصویب در هیأت‌وزیران به مجلس شورای اسلامی ارسال خواهد شد. اسماعیل جبارزاده معاون سیاسی وزیر کشور با اعلام این خبر، توضیحاتی درباره ضرورت تدوین چنین لایحه‌ای در دولت دوازدهم ارایه و اظهار کرد: قوانین موضوعه فعلی به دلیل تعدد و تکثر و فقدان انسجام، مجریان انتخابات مختلف را در عمل با مشکلات و پیچیدگی‌های فراوانی روبه‌رو می‌کند که گاه به چالش‌هایی در سطح ملی تبدیل شده است. وی گفت: برای نمونه درباره نحوه ترکیب، حیطه اختیار و نحوه تشکیل هیأت‌های اجرایی، نحوه حضور نمایندگان نامزدها در شعب اخذ رأی و فرآیند قرائت، شمارش و تجمیع و اعلام نتایج انتخابات غالبا با مسائلی مواجه بوده‌ایم که سرانجام ناگزیر از بازنگری ساختاری در قوانین انتخابات شدیم. وی فقدان نظام مالی شفاف و دقیق در فعالیت‌های تبلیغاتی نامزدها و نبود سامانه فراگیر و کارآمد پیشگیری از تخلفات انتخاباتی و برخورد با متخلفان، وجود ابهام در شرایط عمومی و اختصاصی داوطلبان و لزوم بهره‌مندی از فناوری‌های نوین را از دلایل دیگر اقدام دولت برای تدوین این لایحه برشمرد.
تشکیل 27 جلسه در کمیسیون سیاسی
و  دفاعی دولت
معاون سیاسی وزیر کشور درخصوص سیر مراحل تدوین لایحه قانون جامع انتخابات از تشکیل 27 جلسه در کمیسیون سیاسی و  دفاعی دولت بدین منظور خبر داد. او خاطرنشان کرد که این کمیسیون که مرکّب است از وزرای کشور، دفاع، اطلاعات و معاونان حقوقی و پارلمانی رئیس‌جمهوری، دارای کارگروه‌های تخصصی است که طی ده‌ها جلسه، پیش‌نویس این لایحه را از ابعاد مختلف به دقت مورد ارزیابی و بررسی قرار داده‌اند. نهایتا لایحه مذکور در آخرین نشست این کمیسیون در اول اسفندماه ‌سال‌جاری تصویب و تقدیم دولت محترم شد که علی‌القاعده پس از طرح، بررسی و تصویب در هیأت‌وزیران برای تصویب نهایی به مجلس شورای اسلامی ارسال خواهد شد.
جبارزاده، سامان‌بخشی و تجمیع قوانین انتخابات ریاست‌جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا را از مهمترین ویژگی‌های این لایحه دانست و تأکید کرد که درصورت تصویب نهایی و تبدیل آن به قانون، علاوه بر رفع و حل بسیاری از مشکلات گذشته، احزاب و تشکل‌های سیاسی، نقش مؤثرتری در روند انتخابات ایفا خواهند کرد. وی افزود: در تنظیم این لایحه از تجربه‌های ارزشمند برگزاری 30 دوره انتخابات مختلف در دوران پس از انقلاب، استفاده شده است. معاون سیاسی وزیر کشور، پیش‌نویس لایحه قانون جامع انتخابات را محصول چهاردهه تجربه مدیریت و حکمرانی در جمهوری اسلامی ایران و تصویب نهایی آن را گامی بسیار بلند و اقدامی شجاعانه و اثری ماندگار از دولت دوازدهم در امر توسعه سیاسی قلمداد کرد.
موانع و آسیب‌ها
یک عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس پیش از این از تشکیل کمیته‌ای برای کمک به تدوین لایحه جامع نظام انتخابات خبر داده بود. قاسم میرزایی‌نکو با بیان این‌که کمیته‌ای با حضور محمدجواد کولیوند، محمد محمودی‌شاه‌نشین، فرهاد تجری و بهرام پارسایی برای آسیب‌شناسی انتخابات برگزارشده تشکیل شده است، گفت: این کمیته به دنبال آسیب‌شناسی قوانین موجود در انتخابات شوراهاست تا در زمان بررسی لایحه جامع قانون انتخابات در مجلس مشکلات برگزاری این انتخابات را مرتفع کند. وی با بیان این‌که جمع‌بندی این کمیته در بررسی لایحه جامع قانون انتخابات که از سوی دولت ظرف ماه‌های آینده به مجلس ارایه می‌کند، اعمال می‌شود، ادامه داد: در ارتباط کامل با دولت پیرامون لایحه جامع قانون انتخابات هستیم.
طرح در ایستگاه مجلس
از طرفی هرچه زمان می‌گذرد، بررسی و اعلام‌نظر مجلس هم درباره این لایحه سخت‌تر می‌شود و درنهایت رسیدن به نتیجه مطلوب برای انتخابات آتی را با مشکل مواجه می‌کند. در همین راستا امیر خجسته عضو کمیسیون شوراها با اشاره به طرحی که مجلس نهم هم در این خصوص داده، اظهار کرده بود که در آن مقطع دولت از مجلس خواست تا لایحه‌ای را برای این منظور آماده کند. سیدحمیدرضا کاظمی نایب‌رئیس دوم کمیسیون شوراها هم با اشاره به این‌که طرح جامع انتخاباتی مطرح‌شده توسط دولت در مجلس گذشته به قانون تبدیل نشد، گفت: در این دوره بایستی دولت هرچه سریع‌تر مجددا لایحه قانون جامع انتخاباتی را به مجلس تقدیم کند.