روزنامه ابتکار
1396/12/08
حزب کمونیست چین طرح ریاست جمهوری مادام العمر را به پارلمان این کشور ارائه داد تکرار مائو در شی جین پینگ
محمدرضا ستاریروز گذشته حزب حاکم کمونیست چین، نشست سه روزه خود را به منظور اتخاد تصمیمات مهم و همچنین ترمیم احتمالی کابینه آغاز کرد. از مهرماه امسال که شی جین پینگ رئیس جمهوری چین برای دومین دوره 5 ساله به ریاست جمهوری و همچنین ریاست حزب کمونیست چین انتخاب شد، سمتهای دولتی در دوره جدید وی هنوز مشخص نشده و قرار است مناصب مهمی از جمله نخست وزیر، برخی وزارتخانههای کلیدی و ریاست بانک مرکزی چین در این نشست سه روزه مشخص شوند.
هر چند جزئیاتی از برنامه این نشست معمولاً منتشر نشده و پس از اعلام تصمیمات نهایی به اطلاع عمومی خواهد رسید، اما یک خبر مهم در نشست این دوره تمامی حواسها را به خود جلب کرده است. به گزارش رویترز حزب کمونیست چین طرحی را پیشنهاد داده که به شی جین پینگ اجازه میدهد به صورت مادامالعمر در قدرت باقی مانده و محدودیتهای موجود در قانون اساسی برای دو دوره پنج ساله لغو شود. گفته میشود که این طرح در قالب یک بسته پیشنهادی به پارلمان چین ارائه شده است و در صورت تصویب در ماه آینده میلادی اجرایی خواهد شد. در صورت تصویب چنین قانونی، شی جین پینگ علاوه بر ریاست حزب و ارتش، به طور مادام العمر در قدرت باقی مانده و هرگز بازنشسته نخواهد شد. گفتنی است تحلیلگران معتقدند پارلمان چین متشکل از اعضای وفادار به حزب حاکم است که معمولا علیه تصمیمات حزبی رای نمیدهند و به همین دلیل به احتمال زیاد رهبر قدرتمند چین پس از مبارزه گسترده با فساد و از سر راه برداشتن رقبا، این طرح را به نفع خود در پارلمان تصویب خواهد کرد. همچنین همزمان با انتشار این خبر، موج گستردهای از مخالفتها به خصوص در شبکههای اجتماعی چین به راه افتاده که کاربران چین را با کرهشمالی مقایسه کردهاند.
هر چند از سال 1949 میلادی و پس از پیروزی کمونیستها به رهبری مائو حزب حاکم کمونیست چین به صورت اقتدارگرایانه بر این کشور حکمرانی کرده و با هر گونه آلترناتیوسازی به شدت مقابله میکند، اما سیستم چرخش نخبگان چینی به خصوص پس از تصویب چهارمین قانون اساسی در اواسط دهه 1980 میلادی، نوعی سانترال دموکراسی را از نظام حاکم این کشور به نمایش گذاشته است. با این حال تصویب احتمالی رفع محدودیت زمانی از ریاست جمهوری، آن هم در زمان شخصی که یکی از مقتدرترین رهبران چین در طول سالهای اخیر بوده است، این سیستم چرخش نخبگان را تا حد زیادی زیر سوال برده است.
بهرهگیری از قدرت اقتصادی به نفع نفوذ فرهنگی
شی جین پینگ در 1953 میلادی در پکن متولد شده است. پدرش یکی از بنیانگذاران و انقلابیون کهنهکار حزب کمونیست چین بود. او در مقطع کارشناسی شیمی و دکترای حقوق تحصیل کرده و در زمان جوانی و همزمان با انقلاب فرهنگی چین در مناطق روستایی این کشور زندگی کرده است. با وجودی که او در خانوادهای پرنفوذ زندگی میکرد، اما پدرش به عنوان یکی از مقامات ارشد چین در طول خدمت خود بارها توسط مائو زندانی و از مقامش عزل شده است. شی جین پینگ فعالیت خود از در شعبههای حزب کمونیست در مناطق دورافتاده چین آغاز کرد و در سال 2007 و پس از برکناری چین لیانگ لو دبیر حزب در شانگهای، جایگزین او شد و پس از مدتی توانست به معاونت ریاست جمهوری و عضویت کمیته مرکزی برسد. یکی از خصوصیات بارز شی جین پینگ در طول مدت فعالیتش محبوبیت وی در میان همکاران و یاران بوده که توانسته از این برگ برنده در دوران ریاست جمهوری خود به بهترین شکل بهره بگیرد. او توانست به خوبی در طول دوران پنج ساله رهبری خود بر حزب کمونیست چین، با شروع طرح گسترده مبارزه با فساد بسیاری از رقبا و مخالفانش را مرعوب سازد. شی همچنین توانست ایده و فلسفه سیاسی خود را نیز در قانون اساسی گنجانده و آن را تبدیل به خط مشی رسمی در نظام حاکم چین بدل کند.
در دوران او رشد اقتصادی چین به مانند سالهای گذشته ادامه پیدا کرد و طبق طرح راهبردی این کشور، آرام آرام به سمت قدرت هژمون حرکت کرد، با این تفاوت که شی جین پینگ علاوه بر نفوذ راهبردی در آسیای مرکزی و آفریقا، بر روی طرح تسلیحاتی و همچنین قدرت سیاسی کشورش در طول این سالها بسیار تاثیرگذار عمل کرده است. در زمان وی همچنین چالشها و نگرانیهای غرب به خصوص آمریکا از قدرتگیری روز افزون چین بیشتر شده، به طوری که چندی قبل فرمانده نیروهای آمریکایی در اقیانوس آرام گفته بود، احتمال برخورد نظامی با چین هر آن امکان پذیر است. او توانست با هوشمندی در سال 2017 میلادی ضمن نزدیکی به دولت ترامپ متغیرهای چالشزایی همچون تایوان، تبت و دریای چین شرقی را در روابط دو کشور به خوبی مدیریت کرده و از دستور کار راهبردی آمریکا خارج سازد.
هر چند پس از مدتی آمریکاییها در تازهترین سند امنیت ملی خود حداقل 33 بار از چین نامبرده و این کشور را به عنوان رقیب استراتژیک مطرح کردهاند، اما شواهد نشان میدهد که پکن توانسته است در طول مدتی 8 ساله آرام آرام و با سیاستی درونگرا به راحتی جایگاه بینالمللی خود را ارتقاء ببخشد. چینیها در این دوران با زیرکی به روابط خود با آمریکا شکل و فرم دلخواه داده و توانستند از فضای ایجاد شده به بهترین نحو ممکن استفاده کنند. از سوی دیگر در زمان شی جین پینگ هر چند سختگیریهای حزب حاکم به خصوص در مناطق غربی این کشور ادامه داشته ، اما توجه ویژه ای نیز به قدرت نرم این کشور صورت گرفته است. حزب حاکم با تشویق مردم برای سفر و مستقر شدن در مناطق استراتژیک جهان، از نفوذ اقتصادی به نفع نفوذ فرهنگی بهرهبرداری کرده است. آنها در آمریکا به شکل وسیعی در حال فعالیت هستند و این فعالیت را در قالب فرهنگ و اقتصاد به اروپا نیز تعمیم دادهاند. در فرانسه و شهر پاریس به محض ورود به فرودگاه، اولین چیزی که نظرها را به خود جلب میکند، تعداد هواپیماهای چینی پارک شده است. این امر در داخل شهر با حضور گسترده چینیها در قامت گردشگر و دانشجو کاملاً نمایان است. اما نکته مهم دیگر تعداد مغازهها و کسب و کارهای چینی است که در سطح شهر پاریس به صورت قابل توجهی پراکنده هستند. با این اوصاف و همزمان با نفوذ قابل توجه چینیها در عرصه سیاسی، اقتصادی و نظامی در جهان کنونی، تغییر رویه چرخش نخبگان در چین و متمرکز شدن قدرت در دست یک نفر در نظام حاکم این کشور، امری است که برای بسیاری از تحلیلگران پرسشهای فراوانی را ایجاد کرده است. پس از مرگ مائو و در زمان رهبری دنگ شیائو پنگ به عنوان معمار اقتصاد نوین چین، نوعی رهبری جمعی با دوره محدود ریاست جمهوری پایهگذاری شد تا انتقال آرام رهبری صورت گرفته و تجربه دوران گذشته تکرار نشود. با این حال کارشناسان معتقدند که چه اتفاقی صورت گرفته که چین قصد دارد این رویه و تجربه موفقیت آمیز را به کناری نهاده و به سمت و سوی حکمرانی یک نفره حرکت کند؟ در همین رابطه برخی تحلیلگران با تمرکز بر روسیه و سیستم این کشور معتقدند که وجود یک رهبری فرهمند و اقتدارگرا مانند پوتین در شرایط کنونی جهان، میتواند در رشد داخلی و تامین منافع ملی کشورها بسیار موثر باشد. اقدامی که پوتین در طول 18 سال گذشته با حذف تمامی رقبای خود به نوعی بازآفرینی نظامیهای سیاسی آسیای مرکزی و خاورمیانه را در قالب روسیهای مقتدر مدنظر داشته است. این تحلیلگران با تمرکز بر ثبات و موفقیتهای مسکو در طول این سالها و بدون توجه به کاستیهای سیستمی یک نظام اقتدارگرا، این امر را توجیه کرده و مسئولیت احیای چنین شرایطی را نیز بر دوش نظام سرمایهداری غربی انداختهاند. امری که خود شی جین پینگ نیز در طول سالهای اخیر به آن اشاره و از ناکارآمدی سیستمهای موجود در جهان غرب سخن گفته است. این در حالی است که پیش از ابرقدرتهایی همچون روسیه و چین، در دهههای اخیر شاهد روند مشابهی در برخی کشورهای کوچکتر بودهایم و حرکت به سوی این شکل از نظام سیاسی در پکن و مسکو روی جدیدی از بازگشت به گذشته است.
با این حال عدهای دیگر از کارشناسان با زیر سوال بردن این بازگشت به گذشته، چنین وضعیتی را در شرایط جهانی شدن و گوی بلورین نظام بینالمللی، از پیش شکست خورده عنوان کرده و معتقدند که این امر ممکن است در وضعیت کنونی، تکرار اشتباهات گذشته را برای حاکمان چین رقم بزند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب در دیدار دستاندرکاران کنگره ۱۴هزار شهید جامعه کارگری:
ضدانقلاب در تحریک کارگران علیه جمهوری اسلامی ناکام ماند
« ابتکار» از عدم تحقق یک مطالبه همیشگی در جامعه، سیاست و اقتصاد گزارش می دهد
39 سال دغدغه «عدالت»
هشدار جدی وزیر اطلاعات بعد از حادثه پاسداران
اگر زبان مدارا را نفهمید، با زبان خودتان صحبت میکنیم
رضا دهکی
پکن و مائوی جدید
بهارستان باهدف حذف تداخل عملکرد و کاهش هزینه های نظام در دستور کار قرار می دهد
خط کشی مجلس میان وظایف اطلاعاتی ها
پاسخ به یک سوال ؛آیا مردم ایران جامعه کمپینی هستند یا خیر؟
جای خالی ارزیابی اثر گذاری حرکت های اجتماعی
20 هزار راس بزکوهی و صدها ستاره دریایی براثر گرمای جهانی مردهاند
گردن حیات وحش زیر ساتور تغییر اقلیم
شرح زندگی مشاهیر کهن و معاصر چه تاثیری در شکلگیری شخصیت کودکان دارد؟
رویاسازی کودکانه با زندگینامه رویایی ها
واکنش سینماگران به نمایش شبانه احمد نجفی مقابل شورای صنفی نمایش بررسی شد
حزب کمونیست چین طرح ریاست جمهوری مادام العمر را به پارلمان این کشور ارائه داد
تکرار مائو در شی جین پینگ
یاسر هاشمی:
آیتالله هاشمی گفت نیازی به ستاد انتخاباتی ندارم
تایم تحلیل کرد
آیا ریاستجمهوری در چین مادامالعمر میشود؟