روزنامه قانون
1396/12/27
فيلتر تلگرام مسيري هموار براي انحراف
«من حاضرم پیام هام رو به کبوترهای نامه رسان بدهم یا خودم نامه ام را به مقصد برسانم اما از پیامرسانهای داخلی استفاده نکنم»؛ این جمله ای است که یکی از کاربران توییتر در واکنش به خبری که امروز از زبان سیدهحمیده زرآبادی، عضو اصلاحطلب مجلس مطرح كرده است.زرآبادی گفته که فیلترینگ تلگرام به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسیده است و در ادامه صحبتهایش درباره پیامرسانهای ایرانی نیز گفته که شرکتهای پشتیبان پیامرسانهای داخلی به نهادهای حاکمیتی وابسته هستند و این یکی از دلايل عدم اعتماد کاربران به این پیامرسانهاست.
این عضو اصلاح طلب مجلس با اشاره به تصمیم مسئولان برای فیلترینگ دايم تلگرام پس از ناآرامیهای دی، تاکید کرد که فیلترینگ تلگرام تاثیری درزمينه استفاده کاربران از آن نخواهد داشت.
البته تلگرام بیشتر از یک هفته در روزهای اعتراضات سراسری در ایران انجام شد؛ آن هم در حالی که وزیر ارتباطات قبل از آن به مردم قول داده بود که کسی دکمه فیلترینگ تلگرام را فشار نخواهد اما این اتفاق افتاد و تلگرام و حتی اینستاگرام را نیز فیلتر کردند.
کسبوکارهای بسیاری از کار افتاد و عده ای از کار بیکار شدند؛ آن هم در حالی که در حال حاضر تلگرام ابزاری کاربردی در دست مردم و همه مشاغل است. یعنی کارهای روزانهشان را با آن انجام میدهند و فیلتر کردن آن، یعنی اینکه بخش زیادی از زندگی مردم را از دسترشان خارج کنیم.
گفته بودند که تلگرام با دستور قضایی فیلتر شده است اما در هیچ جای قانون اساسی نوشته نشده که ميتوان چرخش آزاد اطلاعات را مختل كرد تا جایی که مردم از کوچکترین اطلاع رسانی از زندگی روزمره شان با افراد نزدیک خانواده بازبمانند. این نماینده مجلس در ادامه صحبت هایش با ایلناگفته است: بنابر اطلاعات موثقی که از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دارم، فیلترینگ دايم تلگرام در سال آینده به تصویب شورایعالی فضای مجازی رسیده و این اظهارات بهنوعی زمینهسازی برای انجام این تصمیم در افکار عمومی است».
این در حالی است که جهرمی، وزیر ارتباطات چندي پیش در بخشی از گفت و گوی ویژه خبری درباره فیلترینگ تلگرام و فضای مجازی گفته بود:«به یکی گفتند که در را ببند سرد است، گفت اگر در را ببندم، گرم می شود؟ منافقین از ابتدای انقلاب هر طور که توانستند به ما دست اندازی کردند. آیا اگر امروز تلگرام نبود آنها کارشان را نمیکردند؟ سرعت تبادل اطلاعات با تلگرام بیشتر شده است اما انتشار موضوع سرعت یافته و این خصلت فضای مجازی است».
برخورد سلبی با تلگرام، راهحل نیست
در حالی که مدتهاست خبر فیلترینگ دايمی تلگرام در حال تایید و تکذیب است، سیدهحمیده زرآبادی همچنین درباره واکنش دولت و وزارت اطلاعات درباره این فیلترینگ دايمی گفت:«انتظار این است که دولت یا وزارت ارتباطات اگر مخالف این تصمیم است، حداقل موضع خود را با شفافیت به مردم اطلاع دهد و با رسانهها مصاحبه کند و بگوید که چنین اتفاقی باوجود مخالفت دولت، درشرف تحقق است. با این حال شاهدیم که وزارت ارتباطات حتی به همین میزان نیز شفافیت ندارد و طبیعی است که اگر مردم فکر کنند دولت مخالف این تصمیم نبوده است». نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی، منشأ فیلتر تلگرام را اعتراضات سراسری دی ماه اعلام کرد و گفت:«درپی مشکلاتی که درجریان اعتراضهای دیماه سال جاری داشتیم، مسئولان تصمیم گرفتهاند تلگرام را بهطور دايم فیلتر کنند که البته امیدواریم چنین اتفاقی نیفتد». این عضو فراکسیون امید مجلس در ادامه صحبت هایش از موثر بودن فیلترینگ تلگرام در جلوگیری از گسترش ناآرامیها صحبت کرد و ادامه داد: به نظر میرسد مسئولان سعی دارند برای سال آینده تلگرام را بهطور دايم فیلتر کنند. زرآبادی با یادآوری ناکارآمدی برخوردهای سلبی گذشته با ماهواره یا ویديوی خانگی ادامه داد: هنگامی که ماهواره یا دستگاههای پخش ویديوی خانگی وارد بازار شد، بهجای تقویت دانش و تکنولوژی خودمان، با نگاهی سلبی صرفا تصمیم به جلوگیری از استفاده از این تکنولوژی گرفته و استفاده از آن را غیرقانونی اعلام کردیم اما اکنون با سپری شدن یکی، دو دهه از آن مقطع زمانی، کارشناسان در حوزههای مختلف اجتماعی و فرهنگی بسیاری از معضلات و آسیبهای اجتماعی را به بعضی برنامههای ماهوارهای در خانوادهها مرتبط میدانند. باوجود آنکه برخورد جدی انتظامی با ماهواره و استفادهکنندگان از این تکنولوژیها صورت گرفت اما در عمل شاهد استفاده گسترده شهروندان از این تکنولوژیها بودیم. این رویه بيشك درمورد تکنولوژیهایی همچون تلگرام نیز تکرار خواهد شد و فیلترینگ تلگرام بیشک بهمعنی آن نخواهد بود که شهروندان و کاربران امکان استفاده از آن را از دست میدهند، بلکه فقط آنها بهسمت استفاده از فیلترشکن رفته و با استفاده از این فیلترشکنها از تلگرام استفاده خواهند کرد». همه ما شاهد هستیم که در روزهایی که تلگرام را فیلتر کرده بودند، انواع و اقسام فیلترشکن ها در میان گوشی ها دست به دست می چرخید تا بالاخره قفل فیلتر تلگرام باز شود و مردم به کارهای روزمرهشان برسند. بعد از مدتی گوشی دانش آموزان و نوجوانان وسالخوردگان پر از فیلترشکنهایی شد که همه آنها به منظور باز کردن فیلتر تلگرام روی گوشی نصب شده بودند. اگر رویه فیلترینگ همچنان ادامه پیدا می کرد فیلترشکن ها مشکل را حل میکردند اما هزاران مشکل بعد از آن به علت استفاده از فیلترشکن میان نوجوانان ایجاد میشد. زرآبادی بااشاره به این مشکل گفته است:« نکته حايز اهمیت این است که ترغیب کاربران به استفاده از فیلترشکن بهخودی خود نیز عواقبی به همراه خواهد داشت؛ چراکه بهعنوان مثال وقتی نوجوانان برای استفاده از تلگرام ناچار به استفاده از فیلترشکن هستند، متعاقب آن میتوانند به کمک فیلترشکن از برخی دیگر از محتواهای ناسالم را نیز استفاده کنند. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه آیا رویکرد شورایعالی فضای مجازی برای حمایت از پیامرسانهای داخلی میتواند راهگشا باشد، گفت: « متاسفانه در این زمینه نیز شاهد نگاهی نادرست هستیم؛ به این ترتیب که متاسفانه شرکتهایی که قرار است نسبت به راهاندازی این پیامرسانها اقدام کنند، شرکتهایی وابسته به برخی نهادها هستند». زرآبادی با بیان اینکه بهطور کلی برای راهاندازی این پیامرسانها، ابتدا باید بستر اطلاعاتی فراهم کنیم و برای تحقق این مساله نیز ابتدا باید تجهیزات لازم را خریداری کنیم، افزود: عمده این تجهیزات از کشورهای خارجی خریداری میشود اما همواره یک طرف قرارداد داخلی در این خرید و فروش وجود دارد که این شرکتهای داخلی امکان هرگونه دخل و تصرفی در تجهیزات دارند و این درحالی است که بنابر فهرستی که ازسوی وزارت ارتباطات در اختیارمان قرار گرفته، خریداری این تجهیزات بهطور کامل در انحصار دو شرکت وابسته به حاکمیت است. درواقع تا زمانی که این وضعیت حاکم باشد، کاربران نمیتوانند به پیامرسانهای داخلی اطمینان و اعتماد کنند».
تکذیب فیلترینگ دايم تلگرام
اما هنوز چند ساعت از انتشار صحبت های این نماینده اصلاح طلب مجلس در ایلنا نگذشته بود که محمد حسین پور، مدیرکل ارتباطات و روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی صحبت های او را تکذیب کرد و در گفت و گو با مهر گفت:« شورای عالی فضای مجازی هیچ گونه مصوبه ای مبنی بر فیلترینگ شبکه اجتماعی تلگرام نداشته است».
او در ادامه صحبت هایش گفت:«هر گونه مصوبهای که به تصویب شورای عالی فضای مجازی می رسد تنها توسط دبیر شورای عالی فضای مجازی اعلام عمومی می شود و در سایت مرکز ملی فضای مجازی و ریاست جمهوری منعکس شده و قابل رویت است» اما این تایید و تکذیب ها مدتهاست که ادامه دارد حتی قبل از فیلترینگ تلگرام در روزهای اعتراضات سراسری نیز چنین اتفاقی افتاده بود اما زمزمه های فیلترینگ تلگرام قبل از اعتراضات سراسری به علت خبرهای جنجالی و ناموثقی بود که یکی از کانال های تلگرامی آن را منتشر میکرد که بعد از مدتی نیز به دستور پاول دروف، بنیانگذار تلگرام فیلتر شد. مردم روابط خانوادگی شان در گروه های تلگرامی است. فیلترینگ تلگرام در حالی اتفاق می افتد که خبرنگارها بخش زیادی از کارشان با تلگرام است. بسیاری از مردم کسب و کارهایشان در تلگرام است. نمی شود با فیلتر تلگرام زندگی عادی را از مردم گرفت و آن را متوقف کرد. از مسئولان و نمایندگان مجلس گرفته تا مقامات حاکمیتی، همه کانال تلگرامی دارند و از طریف آن اطلاع رسانی می کنند آنوقت چطور میشود که ناگهان بخواهند آن را فیلتر کنند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها