يكي از ريشه‌هاي مهم فساد

شايد پرسيده شود كه چرا فساد در بسياري از زمينه‌ها به‌ويژه در ورزش فوتبال از ميان نمي‌رود؟ پاسخ به عوامل گوناگوني مربوط مي‌شود ولي يكي از مهمترين علل آن نحوه برخورد ما با فسادهاي به اصطلاح تاريخ گذشته است. براي روشن‌شدن ماجرا مي‌توان به برخي از فسادها در هاليوود يا فوتبال انگلستان اشاره كرد كه مربوط به سال‌هاي پيش است و در سال اخير افشا شده است. عوارض آن و زلزله‌اي كه بر اثر اين افشاگري‌ها پيش آمد، كمتر از افشای فسادي نبود كه اكنون رخ دهد، زيرا آنان مي‌دانند فساد، فساد است و ربطي به گذشته و حال ندارد. اگر قرار باشد كه رسیدگی به فساد شامل مرور زمان شود و به اصطلاح تاريخ گذشته تلقي شود، اين امر به نهادينه‌شدن فساد كمك مي‌كند، حتي در بريتانيا فسادهاي يك‌نفر شومن تلويزيوني پس از مرگ او افشا و تا حدي پيگيري شد. حالا ما با اين وضع چه مي‌كنيم؟
اخيرا يكي از فوتباليست‌ها طي مصاحبه‌اي طولاني فسادهاي گسترده‌اي را درباره فصل 1386-1385 فوتبال كشور افشا یا حداقل ادعا كرده است. از خريدن بازيكن طرف مقابل گرفته تا خريدن داور و سحر و جادو! همه را آشكارا بيان  ادعا كرده است. از جمله اظهار داشته است كه: در حياط هتل استقلال به داور ١٠٠ميليون پول دادند تا ما بازي را نبازيم ولي در آخر باختيم. به داور گفتيم قرار نبود بازي را ببازيم، گفت: در محوطه جريمه نخوردين زمين تا پنالتي بگيرم. بعد از اينكه فيلم بازي را ديديم، متوجه شديم حق با داور است!!! یکی دیگر از فوتبالیست‌های مشهور نیز مدعی شده که: شخصي اعلام كرد ٢٠ميليون بدهيد تا بازي را براي شما دربياورم. من هم حتي جواب او را با توهين ندادم و فقط به وي گفتم كه به سراغ كار و زندگي‌اش برود. بعدها از چند نفر سوال كردم كه ماجرا چيست كه دوستان گفتند پول مي‌گيرند و داور مي‌خرند و بازي‌ها را درمي‌آورند. به نظر مي‌رسد كه وجود احتمالی اين نوع فساد در برابر يك واقعيت ديگر مسأله مهمي نبوده است. اين واقعيت كه همه يا بيشتر افراد از وجود چنين مسائلي اعتقاد داشته‌اند ولي سكوت کرده و فقط يكي از آنها بعد از 12سال لب به سخن گشوده است. از دو حال خارج نیست یا این‌ها صرفا ادعا و تهمت است که سکوت در برابر آن یکی از بدترین فسادهاست، زیرا همه باور خواهند کرد که فساد وجود دارد و رسیدگی نمی‌شود، در نتیجه عده‌ای هم ترغیب به ارتکاب فساد می‌شوند یا این‌که این ادعاها کمابیش درست است که در این صورت، اينكه فساد تا اين حد آشكار وجود دارد ولي هيچ‌كس نسبت به آن اعتراض يا اطلاع‌رساني نمي‌كند، بدتر از هر چيز ديگري است؛ چرا اعتراض نمي‌كنند؟ يا منافع آنان در اين فساد است يا مي‌ترسند كه مواجه با مشكل و هزينه شوند.
تا اينجاي قضيه خيلي چيز عجيبي نيست، ولي ماجرا از آنجا جالب مي‌شود كه سخنگوي كميته داوران فوتبال در برابر اين افشاگري موضع عجيبي اتخاذ مي‌كند و مي‌گويد: به هر حال اين مطالب عنوان شده هيچ ارتباطي به داوران كنوني فوتبال ندارد، زيرا مسأله مربوط به چند سال گذشته است، با اين حال ممكن است اين افرادي كه گفته شده از اين دو تيم پول خواسته‌اند، اكنون به عنوان ناظر داوري فعال باشند، در اين صورت بايد با آنها برخورد شود. اگر اين عزيزان نتوانند ادعاهاي‌شان را در مورد داوري ثابت كنند، در آن صورت به دليل اينكه جامعه داوري را زير سوال برده‌اند، از آنها به كميته اخلاق فدراسيون فوتبال شكايت مي‌شود، زيرا بحث صيانت از داوري فوتبال است و در اين مقطع حساس كه ليگ‌هاي برتر و ليگ يك در روزهاي پاياني خود قرار دارد، بيان اين مسائل داوران را زير سوال مي‌برد. اين نحوه مواجهه با فساد، يكي از مهمترين علل نهادينه‌شدن آن است. قضيه اين نيست كه هرچه درباره فساد گفته‌شده، درست است، مسأله اين است كه به طور معمول به ذهن مي‌رسد اين حرف‌ها درست باشد و يك مدير فوتبال آن هم رئيس كميته داوران بايد از افشاگري مزبور دفاع كند و اطمينان دهد كه تا آخر پيگيري و حقیقت را روشن خواهد کرد. اگر درست باشد با متخلفان برخورد قاطع خواهد شد و اگر اثبات نشود با مفتریان چنین خواهد کرد. نه آنكه بگويد اين مربوط به گذشته است و تهديد به شكايت كند. او بايد سوال كند كه چرا تاكنون به خودش اين موارد را نگفته‌اند؟ آيا ايراد از كميته داوران نيست كه كسي جرأت بيان اين فسادها را با آنها نداشته است؟ بايد بپرسد و خود را سرزنش كند كه اگر اين مسأله راست و واقعي باشد چرا خودشان متوجه ماجرا نشده‌اند؟ نه آنكه زبان به تهديد افشاگر یا مدعی بگشايد. راستي فرد افشاكننده با اين واكنش‌ها چه كار ديگري جز افشاگري مي‌تواند انتخاب كند؟ ريشه فساد در وجود اين فضاي رعب و وحشت است كه كسي جرأت اظهارنظر و بيان واقعيات را نداشته باشد. واضح است كه افشاگري مزبور ممكن است كم و زياد باشد، ولي بسیار بعید است که غيرواقعي باشد. در محیطی که فساد نباشد، کوچکترین اتهام فساد با واکنش تند مواجه خواهد شد. بنابراین به‌جاي آنكه از افشاگر یا مدعی تشكر شود و فوري او را به كميته خود بخوانند تا حقيقت را بيان كند، او را تهديد مي‌كنند! اگر اين رفتار ريشه فساد نيست، پس ريشه فساد چيست؟ هر جا داوران اعم از ورزشي و غيرورزشي عليه افشاگران یا حتی مدعیان موضع گرفتند، يقين بدانيد كه فساد تا عمق آنجا نفوذ و لانه كرده است.
قیمت لحظه ای ارز دیجیتال