روزنامه ابتکار
1397/02/08
روز تاریخی شبه جزیره کره رقم خورد «اون» و «این» در مدار 38 درجه
رهبران دو کره اعلامیهای را امضا کردند که متعاقب آن روی خلع سلاح کامل شبه جزیره کره توافق نهایی حاصل شدمحمدرضا ستاری
«کیم جونگ اون» و «مون جائه این» روز گذشته ضمن دیدار با یکدیگر در روستای مرزی پانمونجوم واقع در مدار 38 درجه دو کره، مهمترین واقعه تاریخی میان این دو کشور را پس از حدود 68 سال رقم زدند. دو همسایه که از 1953 میلادی و همزمان با جدایی از یکدیگر دهههاست که در حالت جنگی به سر میبرند، با تحولاتی که روز گذشته رخ داد، علاوه بر دیدار رهبران دو کشور، تصمیم گرفتند که حالت جنگی میانشان را به حالت صلح تغییر دهند. اون و این همچنین طی یک پیاده روی نمادین، درخت یادبودی را با استفاه از خاک ترکیبی دو کشور کاشتند که روی پلاک سنگی آن جمله «صلح و سعادت کاشته شد» نقش بسته است.
پس از این مراسم رهبر کرهشمالی و رئیس جمهوری کرهجنوبی طی مذاکراتی دو جانبه، دو تصمیم تاریخی و مهم را اتخاذ کردند. نخست همانطور که دو طرف تاکید داشتند لحظه تاریخی میان دو کشور رقم خورد و قرار بر این شد که تا آخر سال 2018 میلادی پایان جنگ دو کره اعلام و متعاقب آن دو کشور به سوی صلح پایدار و دائمی حرکت کنند.
از سوی دیگر، رهبران دو کره در کنفرانس خبری مشترک خود، اعلامیهای را امضا کردند که متعاقب آن روی خلع سلاح کامل شبه جزیره کره توافق نهایی حاصل شد. همچنین قرار بر این شد که حالت خصمانه زمینی، هوایی و دریایی میان سئول و پیونگ یانگ از این پس متوقف و منطقههای مرزی محافظت شده میان دو طرف به مناطق صلح تغییر ماهیت پیدا کند. در همین راستا، رهبر کرهشمالی که تا پیش از این به عنوان فرد شماره یک چالشآفرین در شبه جزیره کره از او یاد میشد، در این کنفرانس خبری مشترک تصریح کرد که من و رئیس جمهوری کره جنوبی در تحقق صلح بسیار جدی هستیم و من به صراحت عزم خود را برای آینده صلح آمیز اعلام کردم. این رویکرد را نیز از سمت کره جنوبی شاهد بودم. ما در بسیاری از مسائل که برای دو ملت مهم است صریح صحبت کردیم اما به اعتقاد من تحقق صلح واقعی زمانی است که تمامی توافقات انجام شده، اجرایی شوند. شکوفایی و پیشرفت دو ملت از طریق اجرای وعدههای داده شده، ممکن خواهند بود.
واکنشهای آمریکا، چین و روسیه به دیدار رهبران دو کره
این در حالی است که واکنشهای جهانی به این اقدام بیسابقه در شبه جزیره کره نیز بسیار زیاد بود. در نخستین واکنش کاخ سفید، ضمن ستودن این اقدام از سوی رهبران دو کشور، آن را اقدامی تاریخی توصیف کرده و اعلام کرد که آمریکا از هماهنگی نزدیک با متحدانمان جمهوری کره تقدیر میکند و مشتاق ادامه گفتوگوهای سازنده در زمینه فراهم آوردن مقدمات نشست رئیس ایالات متحده آمریکا و کیم جونگ اون در هفتههای آتی است. در حالی که لفظ متحدانمان که کرهشمالی را نیز در بر میگیرد برای نخستین بار است که از سوی واشنگتن به کار میرود، دونالد ترامپ در پیامی توئیتری نوشت: پس از یک سال پر تنش مملو از پرتابهای موشکی و آزمایشهای هستهای، یک نشست تاریخی میان کره شمالی و کره جنوبی اکنون در حال برگزاری است. اتفاقهای خوبی در حال رخ دادن است اما تنها گذر زمان همه چیز را مشخص میکند! از سوی دیگر، روسیه نیز با استقبال از این اقدام تاریخی، آن را اخباری بسیار مثبت توصیف کرده و از علاقه پوتین به مذاکرات مستقیم میان دو کشور سخن گفت. دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین در این خصوص اظهار داشت که مسکو آماده است تا همکاری میان کره شمالی و کره جنوبی را در زمینههایی از جمله گاز، انرژی برق و انتقال ریلی هموار کند.
سخنگوی وزارت خارجه چین نیز دیدار میان رهبران دو کشور را تاریخی خواند و تاکید کرد که کشورش از این دیدار بسیار خرسند است. وی ابراز امیدواری کرد که نتیجه این ملاقات مثبت و در راستای برقراری صلح و ثبات در شبه جزیره کره باشد. وی گفت: بعد از تمام رنجها، هنوز دوستی و برادری وجود دارد. بیایید لبخند بزنیم و انتقام را فراموش کنیم.
از تهدید اتمی تا خلع سلاح هستهای
این رویداد خاص در حالی صورت گرفت که درست یک سال قبل پیونگیانگ با اتخاذ راهبردی تهاجمی در طول 6 ماه چندین آزمایش هستهای را رقم زد. این اقدامات علاوه بر تنش بی سابقه در منطقه شرق آسیا، میرفت تا تبدیل به یک بحران اتمی در جهان شود، چرا که اون تقریباً هر هفته ضمن تهدید همسایگان خود، آمریکا را نیز تهدید به حمله همه جانبه اتمی کرده بود. او در آخرین اظهار نظرهای هستهای خود، تصریح کرده بود که توان اتمی کشورش اکنون در وضعیتی است که قادر است کل خاک آمریکا را هدف حمله قرار دهد. اون همچنین یک بار گفته بود که ژاپن را به زیر آب خواهیم فرستاد، چرا که دیگر لزومی به بودن این جزیره احساس نمیکنیم!
در بحبوحه این تنش، به ناگهان رهبر کرهشمالی با استفاده از فرصت بازیهای المپیک زمستانی به همسایه جنوبی خود پیام مذاکره را صادر کرد. پس از آن اعلام شد که قرار است به زودی علاوه بر دیدار دو جانبه با رئیس جمهوری کرهجنوبی، رهبر کرهشمالی و ترامپ نیز دیدار مستقیم داشته باشند. این مساله زمانی اهمیت یافت که مایک پمپئو رئیس سابق سیا و وزیر خارجه فعلی آمریکا چند هفته قبل و همزمان با عید پاک به صورت محرمانه با کیم جونگ اون دیدار کرد.
حال پیونگیانگ به عنوان یک قدرت اتمی در منطقه شرق آسیا اعلام کرده است که حاضر به خلع سلاح هستهای است. این چرخش ناگهانی به قدری برای کارشناسان غیر قابل پیش بینی بوده که تحلیلهای متفاوت و گاهاً متضادی را از سوی آنها شاهد هستیم.
در این راستا، برخی بر این اعتقادند که افزایش فشارهای روز افزون بینالمللی برای این منزویترین کشور جهان که چند ماه قبل با تحریم نفت و اخراج کارگران شاغل در خارج از کرهشمالی توامان شد، رژیم پیونگ یانگ را به این نتیجه رساند که ادامه وضعیت کنونی با توجه به تحولات داخلی این کشور غیر ممکن است. در نتیجه با ایجاد یک جو رعب جهانی، پیونگیانگ وارد مذاکرات شد تا جو بینالمللی علیه خود را به میزان زیادی تعدیل کند.
این در حالی است که همزمان با احتمال دیدار قریبالوقوع میان ترامپ و اون، شبکه خبری سیانان طی گزارشی این مساله را کاملاً به نفع پیونگیانگ ارزیابی کرده و اعلام کرد که این مذاکرات برای آمریکا از پیش شکست خورده است، چرا که به نظر میرسد ترامپ مسیری را برای مذاکره با پیونگ یانگ اتخاذ کرده که سود آن بیشتر به نفع کرهشمالی خواهد بود. آنها تا به این جای کار رویکردی بسیار هوشمندانه اتخاذ کردهاند. مقامات کرهشمالی از ابتدا به دنبال چنین زمانی بودند و مشروعیت حاصل از این دیدارها یک پیروزی بزرگ برای پیونگیانگ محسوب میشود. کرهشمالی اکنون با سلاح هستهای خود به وضعیت بازدارندگی در منطقه شرق دور دست یافته و به این نتیجه رسیده است که آمریکا به آنها حمله نخواهد کرد.
از سوی دیگر چینیها نیز فشارهای زیادی به آنها وارد نخواهند کرد، چرا که سالهاست کرهشمالی را به عنوان یک قدرت هستهای هم مرز خود پذیرفته و برایشان وجود اون بسیار مطلوبتر از رهبری است که متحد آمریکا در شبه جزیره کره به شمار رود.
این در حالی است که برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند که بنا بر نظریه بازیها، یک قدرت هستهای زمانی میتواند از ابزار اتمی خود به عنوان اهرم فشار بینالمللی بهره ببرد که بداند قادر است نخستین ضربه را زده، ضربه متقابل را تحمل کرده تا سپس مبادرت به حمله دوم کند. پیونگ یانگ میداند که سلاح هستهای ابزاری وحشت آفرین در سطح منطقه شرق دور است که میتواند سایر بازیگران این منطقه را مرعوب کند، اما وقتی حیطه این موضوع به سطح جهانی برسد، طبق نظریه فوق در صورت ضربه اول، توان ضربه متقابل را نخواهد داشت و موجودیتش کاملاً تهدید خواهد شد. در نتیجه آنها با مانوری گسترده به سوی جامعه جهانی گام برداشتهاند تا علاوه بر کاهش فشارهای بینالمللی، زمانی برای حل چالشهای داخلی نیز داشته باشند.
یک تیر و دو نشان ترامپ
در مورد آمریکا نیز هر چند برخی از کارشناسان معتقدند که این مذاکرات بیشتر به سود کرهشمالی بوده و ترامپ استراتژی مشخصی در مورد پیونگ یانگ ندارد، اما از سوی مقابل هستند مفسرانی که معتقدند که این مساله برای واشنگتن کاملاً بازی دو سر برد محسوب خواهد شد. در نخستین حالت ترامپ میتواند ضمن تبلیغ روی این موضوع که کیم جونگ اون را به پای میز مذاکره آورده است، پاسخی درخور به منتقدان خود در داخل آمریکا بدهد.
از سوی دیگر، هر چند وجود کرهشمالی در منطقه استراتژیک شرق آسیا بهترین بهانه برای حضور نظامی آمریکا در این منطقه را فراهم آورده است اما از منظر راهبرد کلان ایالات متحده، تنشزدایی در شبه جزیره کره مقدمهای برای عبور به شرق از سوی آمریکا را رقم خواهد زد. اگر مناطق مهم و حیاتی آسیا را به سه منطقه هارتلند بزرگ یعنی هارتلند نو (خاورمیانه عربی )، نوهارتلند (فلات ایران و حد فاصل بین تنگه هرمز و خلیج عدن) و هارتلند علیا یعنی تبت تقسیم بندی کنیم، طرح نهایی آمریکا عبور از هارتلند نو به نوهارتلند و در نهایت رسیدن به هارتلند علیاست. مهدی مطهرنیا استاد روابط بینالملل و آینده پژوه سیاسی با این تقسیمبندی معتقد است: هارتلند قلب کره زمین است و بر اساس سناریوهای آمریکا در اواخر قرن بیستم میلادی، حضور در آسیای شرقی جزئی از اولویتهای استراتژیک آمریکا محسوب میشود. بر همین اساس و با توجه به این تقسیمبندی دو کشور ایران و کرهشمالی جزئی از هدف گذاریهای آمریکا در دوران ترامپ خواهد بود.
بنابراین با توضیحاتی ارائه شد، حال باید منتظر تحولات آتی ماند تا دید آیا این اقدام نمادین به مرحلهای بالفعل از تحولات مثبت در روند صلح جهانی خواهد انجامید یا اینکه بنا به ماهیت تحولات آنی در دنیای کنونی، مسیری متفاوت از آنچه اکنون ترسیم میشود را طی خواهد کرد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
سیدحسن خمینی:
دیندارانی که در تصدی امور ناموفق باشند، مردم را از دین برمیگردانند
عباس عطار درگذشت
پایان «لحظههای معلق در حرکت»
محم دعلی وکیلی
بهشت درکانون توجهات
روز تاریخی شبه جزیره کره رقم خورد
«اون» و «این» در مدار 38 درجه
روز تاریخی شبه جزیره کره رقم خورد
«اون» و «این» در مدار 38 درجه
روز تاریخی شبه جزیره کره رقم خورد
«اون» و «این» در مدار 38 درجه
روز تاریخی شبه جزیره کره رقم خورد
«اون» و «این» در مدار 38 درجه