کسی عذرخواهی نکرد

آفتاب یزد-گروه اجتماعی: برای همه بارها پیش آمده که به اشتباه حرف نادرستی زده‌ و باعث ایجاد کدورت میان یک فرد یا یک جمع شده‌اند. در بسیاری از مواقع این دلخوری‌ها با یک عذرخواهی ساده برطرف می‌شود. اما در جامعه ایران این کلمه اندکی برای مردم غریب افتاده و زیاد کاربردی ندارد. شاید یکی از دلایلش مقامات رسمی کشور باشند. تاکنون در اتفاقات ناگوار بی‌شماری که رخ داده، مسئولان کشور نه تنها از سمت خود استعفا نداده‌اند که به جز در موارد نادری از کلمه عذرخواهی هم استفاده نمی‌کنند. در چنین شرایطی تنها شاهد روی‌آوردن مقامات به فرافکنی بوده‌ایم تا آن اتفاق را به گردن مقامات پایین‌تر انداخته و سنگینی بار آن را از شانه خود بردارند. در حالیکه یکی از نشانه‌های عذرخواهی مسئولیت‌پذیری و احترام به مردم کشور است. در تازه‌ترین نمونه از عدم مسئولیت پذیری مسئولان، واکنش جالب آنها در ماجرای تعرض به دانش‌آموزان یک مدرسه در غرب تهران بود. این اتفاق واکنش‌های زیادی در بین مردم، معلمان و مسئولان مربوطه داشت. واکنش‌هایی که از طرف مسئولان کوچک‌ترین نشانه‌ای از عذرخواهی به دنبال نداشته و آموزش و پرورش با متهم کردن مدیر مدرسه به استخدام آن نیروی خاطی و برکناری آنها سعی در تبرئه خود کرد. در حالیکه انگشت اتهام بیشتر مسئولان آموزش و پرورش آن منطقه را نشانه گرفته است و به گفته کارشناسان آموزشی نظارت ناکافی بر مدارس دولتی و غیردولتی منجر به این اتفاق شده است. انتظار می‌رفت قبل از هر اقدام قضایی علیه آن معلم مسئولان آموزش و پرورش با استعفا و عذرخواهی از مردم اندکی فضا را تلطیف کنند. چند روز قبل فاطمه سعیدی در خصوص آزار و اذیت جنسی دانش آموزان در یکی از مدارس تهران و عذرخواهی مسئولان، واکنش نشان داده و گفته است: «نمایندگان مردم در مجلس خواهان عذرخواهی رسمی وزیر از مردم و والدین این دانش‌آموزان هستند.» در چنین شرایطی که مسئولان باید طبق عرف عذرخواهی کنند اما با فرار رو به جلو؛ ابر و باد و مه و خورشید و فلک را مقصر می‌دانند، چه توقعی می‌توان از مردم کشور برای عذرخواهی و نهادینه شدن این فرهنگ در میان آنان داشت؟

فراخوان وزیر به مجلس پس از تعطیلات
یکعضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت‌وگو با آفتاب یزد با تاکید بر لزوم عذرخواهی از مردم توسط مسئولان گفت: «این مسئله بسیار دردناک و حساس است. باید این قضیه تا آخر پیگیری و ابعاد آن برای والدین، دانش‌آموزان و مردم روشن شود. در این رابطه باید مسئولان از همه عذرخواهی کنند اما به نظر من نباید در این موضوعات به سوی استعفا رفت.» او هرگونه تصمیمی نسبت به سوال یا فراخواندن وزیر آموزش و پرورش به مجلس را به بعد از تعطیلات پیش‌ رو موکول کرد و افزود: «بحث اینکه وزیر آموزش و پرورش درباره موضوع تعرض به دانش‌آموزان به مجلس فراخوانده شود در کمیسیون آموزش و تحقیقات مطرح شده اما هنوز تصمیمی درباره سوال از وزیر


گرفته نشده است.»

عذرخواهی و استعفا در کشورهای پیشرفته
در صورتی مسئولان کشور در بیشتر مواقع رویکرد فرار رو به جلو را اتخاذ کرده‌اند که بارها در موارد مشابه، مقامات ارشد کشورهای پیشرفته با عذرخواهی یا استعفا سعی در آرام‌سازی جو متشنج جامعه کرده‌اند. آنها با مجازات بالاترین مقام آن حوزه، درسی به مردم و خاطیان آن می‌دهند تا هم فرهنگ عذرخواهی نهادینه شود و هم از بروز اتفاقات مشابه در آینده جلوگیری کنند. نمونه‌ای از استعفا و عذرخواهی مقامات کشورهای دیگر در زیر می‌آید:
= یک شرکت راه آهن در ژاپن به دلیل اینکه یکی از قطارهایش ۲۰ ثانیه زودتر از زمان مقرر به راه افتاده، از مسافران عذرخواهی کرد. مدیران مسیر توکیو به شهر «تسوکوبا» شرکت «تسوکوبا اکسپرس» می‌گویند آنها از صمیم قلب بابت مشکلاتی که برای مسافران پیش آمده عذرخواهی می‌کنند. این شرکت اعلام کرده که هیچ مسافری از این مسئله شکایت نکرده است.
= در پی وقوع قطعی برق بی‌سابقه در کره جنوبی وزیر امور اقتصادی این کشور از سمت خود استعفا داد. چوی جونگ کیونگ به دلیل قطعی بی سابقه یک ساعته برق در کره جنوبی که منجر به خشم و غضب مردم شده بود برای استعفا تحت فشار بود این کشور استعفای خود را به رئیس جمهور کره تقدیم کرد. مسئولین تامین انرژی کره جنوبی درپی موج گرمایش خارج از فصل که منجر به استفاده بیش از حد وسایل برقی و تحمیل فشار نیروی سنگین بر نیروگاه‌ها‌ شد مجبور به قطع برق در اکثر مناطق کشور شدند. این تصمیم باعث خاموشی دو میلیون خانه و حبس شدن 2900 تن در آسانسورها و اختلال در سیستم ترافیک شهری به دلیل از کار افتادن چراغ‌ها‌ی راهنمایی رانندگی و از دست رفتن روشنایی شب شد.
= سال 91 در واکنش به یک اتفاق، وزیر حمل و نقل و رئیس راه‌آهن کشور مصر ضمن پذیرش مسئولیت از سمت‌های خود کناره‌گیری کردند. این اتفاق تصادف یک اتوبوس با قطاری در مصر بود که منجر به کشته شدن ۴۷ نفر شد.
= سال 89 شهردار استکهلم پایتخت سوئد که همزمان رئیس یکی از احزاب این کشور بود، مجبور به کناره‌گیری از سمت شهرداری استکهلم شد. دلیل این استعفا انتقادات و خشم کم نظیر مردمی و اتهام فساد مالی به او از طرف مطبوعات و رسانه‌ها بود. اتهام او این بود که با استفاده از کوپن‌های دولتی، برای خودرو شخصی خود بنزین زده بود.
= وزیر بهداشت فنلاند که با هزینه دولت، سه مرتبه با همسر خود تماس تلفنی بین‌المللی برقرار کرده بود مجبور به استعفا شد. چرا که این فرد با سوءاستفاده از جایگاه خود به عنوان وزیر کابینه با هزینه پرداختی توسط مالیات دهندگان فنلاندی سه مکالمه بین‌المللی شخصی انجام داده بود. این وزیر در نهایت مجبور شد هزینه این سه تماس تلفنی بین‌المللی را بپردازد.
= در سال 2003 «کریس هیون» وزیر انرژی انگلیس به دلیل داشتن سرعت غیرمجاز در رانندگی و دروغگویی از سمت خود استعفا کرد.
= «اندرو میشل» عضو ارشد کابینه انگلیس به دلیل فحاشی مجبور به استعفا شد. او به افسری که می‌خواست مانع خروجش از ساختمان نخست‌وزیری شود فحاشی کرده بود.
= در اسفند سال 90 و پس از واژگونی اتوبوس حامل دانش‌آموزان، 22 دانش‌آموز دبستانی بلژیکی و هلندی در راه بازگشت از اردوی تفریحی کشته شدند، «الیو دی روپو» نخست‌وزیر بلژیک برای بررسی موضوع بلافاصله وارد سوئیس، محل حادثه شد و وزیر آموزش و پرورش هم استعفای خود را تقدیم کرد.
= در پی حادثه سونامی ژاپن، «ریو ماتسوموتو» وزیر بازسازی دولت ژاپن به دنبال انتقادهای شدید از عملکردش کناره‌گیری کرد.
= نخست وزیر کره جنوبی نیز یک روز پس از غرق شدن کشتی این کشور، به دیدار خانواده‌ها‌ی قربانیان و آسیب‌دیدگان می‌رود. او ضمن عذرخواهی از سمت خود استعفا می‌دهد.