روزنامه ابتکار
1397/03/24
«ابتکار» از ایرادات لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان گزارش میدهد حمایت از کودکان با تشدید مجازات بهجای پیشگیری
معصومه معظمیمدتی است که لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان در رفت و آمد بین مجلس و دولت است و در نهایت پس از بررسی و تصویب در کمیسیون حقوقی و قضایی، به هیات رئیسه مجلس ارجاع شد و در دستور کار مجلس است. در این لایحه موضوعات «سوءاستفاده از کودکان، تجاوز و جلوگیری از رسیدن آنها به حقوقشان، شکنجه جسمی و روحی، ممانعت از تحصیل، نادیده گرفتن عمدی سلامت بهداشت روانی و جسمی، جرمانگاری خرید و فروش کودکان، سوءاستفاده از کودکان برای درآمدهای اقتصادی» و سایر موارد مرتبط مورد توجه قرار گرفته است. همچنین وظایف نهادهایی مانند وزارت کشور، آموزش و پرورش، بهزیستی، دادگستری و مجموعههای مرتبط با امور کودکان در این لایحه پیشبینی شده است.
بنابراین توقع میرود با تصویب و اجرای این لایحه بسیاری از مشکلات کودکان و نوجوانان که گاه مورد تعرض و آزار و اذیت جنسی و جسمی و نادیده گرفتن حق و حقوقشان از سوی خانواده و برخی نزدیکان و حتی افراد غریبه در جامعه میشود، مورد توجه قرار گیرد. در این راستا تلاشهای زیادی از سوی معصومه ابتکار، معاونت امور زنان و خانواده رئیس جمهوری در رایزنی با نمایندگان مجلس صورت گرفته است. او اخیرا نیز به منظور سرعت بخشیدن به رسیدگی مجلس به این موضوع با علی مطهری نایب رئیس مجلس و پروانه سلحشوری رئیس فراکسیون زنان مجلس دیدار و رایزنیهایی داشته است. بنابراین به توجه به گفته حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس که رسیدگی زودتر از موعد لایحه حمایت از کودکان نیازمند امضای جمعی از نمایندگان است، اعضای فراکسیون زنان مجلس نامهای به هیات رئیسه مجلس نوشته و امضاهایی را جمع کردهاند تا به این واسطه لایحه حمایتی فوق در حمایت از کودکانی که هر روزه مورد انواع خشونتها قرار میگیرند و هیچ پشتوانه قانونی ندارند، در دستور کار مجلس قرار گیرد.
صرفا با قانونی کردن این لایحه حمایتی دردی دوا نمیشود
ناگفته نماند که جدای از ضرورت رسیدگی به این لایحه حمایتی که در بعد کیفری با افرادی که مرتکب جرم و بزهای در قبال کودکان میشوند، انتقاداتی هم به لایحه فوق وارد است چرا که بازدارندگی خاصی برای جلوگیری از وقوع جرم ندارد. یعنی در این لایحه به بعد کیفری برخوردی با بزهکار و کسی که کودک را مورد خشونت و آزار قرار میدهد صحبت شده است و برای بازدارندگی از جرم هیچ فکری ندارد و حتی برای کودکان بزهدیده نیز هیچ برنامهای ترسیم نمیکند. در حالی که باید اول نهادهای متولی آن شناخته شوند و مجموعههایی را برای حمایت از این کودکان در نظر گرفت و بعد به فکر ایجاد و تصویب قانون بود، چون صرف نوشتن قانون دردی دوا نمیشود. بنابراین کارشناسان حقوقی معتقدند که برای بهروز بودن قانون حمایت از کودکان ابتدا باید این مساله را به درستی تعریف کرد و نهادهای متولی و مجموعههای حمایتی از آنها را در نظر گرفت، سپس اقدام به تصویب قانون کرد.
دلیل اصرار نمایندگان به رسیدگی خارج از نوبت لایحه
مسئلهای که برخی نمایندگان را با وجود ایرادات و مشکلات رفع نشده لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بر آن داشته که زودتر و به قید فوریت این لایحه را در صحن مجلس به تصویب برسانند، تشدید و تکرار اتفاقات کودکآزاری اینبار در خمینی شهر و آزار و اذیت نوجوانان در مدرسهای در منطقه 2 تهران است. موضوعاتی که باز هم باعث تشویش و جریحهدار شدن اذهان و وجدان عمومی شده است. البته سهیلا جلودارزاده، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با گلایه از برخی قوانین مردسالارانه در قانون کشورمان، به «ابتکار» گفت: «متاسفانه در طول حدود 40 سالی که جمهوری اسلامی مستقر شده است 3 اتفاق ناخوشایند و نامطلوب چه از نظر دین چه مردم و چه قواعد بینالمللی شکل گرفته است. دلیل آن هم وجود روحیه مردسالارانه و تا حدودی اقتدار قضایی در یک مسیر خاص و ضعف مردم در مقابله با این جریانات است.» این نماینده مردم تهران در مجلس افزود: «اولین مسئله نادیده گرفتن حقوق کودک، دومین موضوع حقوق زنان و سومین مسئله نادیده گرفتن حقوق خانواده و متزلزل شدن بنیان خانواده است.» او دلیل اصلی این اتفاق را جانبداری یکطرفه قانون از مردان در خانواده دانست و گفت: «در رساله امام سجاد (ع) مسائلی درباره حقوق کودکان، زنان و خانواده وجود دارد که باید منشا قضاوت و قانونگذاری ما قرار میگرفتند ولی مورد غفلت ما بوده است. همچنین جایگاه شایسته زن، خانواده و کرامتی که در قرآن و توسط پیامبر برای زن قائل شده بود نادیده گرفته شده است.»
تلاش برای قانونی شدن زودتر حمایت از کودکان
البته فاطمه سعیدی، عضو فراکسیون زنان و نماینده مردم تهران در مجلس با اشاره به لایحه منع خشونت علیه کودکان گفت که در این باره به هیات رئیسه نامه زدهایم و درخواست کردهایم که خارج از دستور در اولویت رسیدگی قرار بگیرد و امیدواریم هیات رئیسه در این باره با ما همکاری لازم را داشته باشد.
لایحه حمایتی فوق جامعیت کاملی ندارد
محمدجواد فتحی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس اما با تاکید بر نقاط ضعف این لایحه به «ابتکار» گفت: «این مصوبه کمیسیون درباره حمایت از حقوق کودکان که به صحن آمده است، به نظر من هیچیک از مشکلات موجود درباره کودکان را حل نمیکند. البته ما اصرار داریم که با توجه به مشکلاتی که در حال زیاد شدن است، زودتر در دستور کار رسیدگی قرار بگیرد، ولی به نظرم لایحه غیرقابل دفاعی است، چرا که جامعیت کاملی ندارد.» این نماینده مردم تهران در مجلس ادامه داد: «آنچه در این لایحه بسیار پررنگ شده است حمایت کیفری است در حالی که کیفر بعد از ارتکاب جرم و جنایت مطرح میشود، در حالی که آنچه ما در حال حاضر به آن نیازمندیم حمایت از کودکان و نوجوانان برای این است که مورد جرم و جنایت قرار نگیرند و نیازمند قانونی حمایتی برای جلوگیری از بزه علیه آنها هستیم.»
فتحی افزود: «آنچه در این لایحه دیده شده است میگوید اگر کودکان و نوجوانان مورد جرم و جنایت قرار گرفتند در آینده با آن مجرمان چگونه برخورد شود و مجازاتشان را تشدید کرده است، در حالی که این بخشی از پاسخ به مسئله است و همه پاسخ نیست.» این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی تاکید دارد که با تشکیل نهادهای حمایتی و حمایت از این نهادها میتوانیم مشکلات را کاهش دهیم و تا این نهادها و زیرساختهای حمایتی وجود نداشته باشد تصویب قانون حمایتی کیفری به تنهایی دردی را دوا نمیکند. او تشکیل نهادهای حمایتی مثل آموزش و پرورش و بهزیستی و نهادهای فرهنگی و NGOها را ضروری میداند و معتقد است که این نهادها مانع ارتکاب جرائم علیه اطفال میشوند و اجازه نمیدهند اطفال مورد بزهکاری و بزهدیدگی قرار بگیرند.
توجه به زیرساختهای حمایتی لازمه لایحه فوق است
نکته قابل توجه در این باره این است که در کشورهای پیشرفته سازمانهای مختلفی وجود دارد که حامی حقوق کودک هستند و وقتی اتفاقی میافتد، میتوانند اقدامات جایگزین در این رابطه انجام دهند. حالا سوالی که مطرح است اینکه با تصویب لایحه حمایت از کودکان میخواهیم چه کاری انجام دهیم؟ صرف اینکه فقط وقتی کودکی آزار میبیند، فرد آزاردهنده را مجازات کنیم کافی نیست، بلکه باید تدابیری اندیشیده شود که بعد از این اتفاق وضعیت آزاردیده چه خواهد شد و چه اقدامی درباره او باید انجام شود.
در ادامه جلودارزاده با انتقاد از این موضوع که در لایحه منع خشونت علیه کودکان فقط به بعد کیفری با متهمان پرداخته شده است و پیشگیرانه نیست، به «ابتکار» گفت: «اگر حکومت حق و حقوق زنان، کودکان و خانواده را در کنار حقوق مردان برای آنها قائل شود و فرهنگسازی کند، در این صورت دیگر نیاز نیست فقط به دنبال این باشیم که پلیس بگذاریم و دزد بگیریم.» فتحی نیز همچنین در ادامه اظهارات خود تاکید کرد: «آنچه به عنوان رسالت جامعه مهم است و به طریق اولی وظیفه قانونگذار است این مسئله است که راهکارهایی را برای این موضوع درنظر بگیریم.»
این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در پاسخ به این سوال که آیا این لایحه پرایراد بعد از آمدن به صحن قابلیت اصلاح دارد تا نواقص موجود برطرف شود، به «ابتکار» گفت: «متاسفانه زمان پیشنهادات گذشته است و دیگر قابل طرح نیست ولی در نهایت میزان مجازاتهای متجاوزین به اطفال را تشدید کرده است. هر چند که به نظرم راهکار قابل دفاع پایانی نیست. ولی میتوانیم در آینده آن را بعد از تصویب اصلاح کنیم.» او ادامه داد: « در کمیسیون قضایی روی این موضوع ایراد کردم که این حمایت کیفری است و حمایت غیرکیفری نیست و باید حمایت غیرکیفری هم داشته باشیم، در این باره چند کارگروه تشکیل شد ولی متاسفانه آنچه مطلوب بود تهیه نشد.» فتحی خاطرنشان کرد: «البته میتوان بعد از طرح در صحن علنی اصلاحیههایی صورت داد ولی الان که قانون مینویسیم باید قانون جامع و کاملی بنویسیم و این مورد وهن قانون است که هر روز مادهای از مواد قانونی که شاید شش ماه تا یکسال از تصویب آن نگذشته است را اصلاح کنیم.»
اتفاق اخیر در مدرسه غرب تهران مصداق خشونت است
گفتنی است سعیدی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم با توجه به خشونتی که در مدرسه منطقه 2 تهران درباره دانشآموزان این مدرسه افتاده است، آن را خشونتی دیگر علیه نوجوانان دانست و به حضور وزیر آموزش و پرورش در کمیسیون آموزش برای این مسئله اشاره کرد و گفت: «وزیر آموزش و پرورش اخیرا به کمیسیون آموزش آمد و درباره اتفاق اخیر مدرسه غرب تهران توضیحاتی داد و چون میخواهد این از نظر قوه قضاییه شفافسازی شود که آیا آزار جنسی به معنای عام آن در جامعه اتفاق افتاده است یا خیر، منتظر این مسئله است تا بعد بیشتر درباره آن اظهارنظر کند.» او افزود: «البته از نظر ما خشونت جنسی اتفاق افتاده است و وقتی نوجوان با دیدن فیلم و تحریک شدن جنسی از روال عادی ذهنی و فضای پاک کودکی خود فاصله میگیرد، این هم به نوعی آزار جنسی است حتی اگر گفته شود که تعدی صورت نگرفته است. چرا که روح و روان بچهها به هم ریخته است و بازگرداندن این نوجوانان به حالت عادی بسیار زمانبر است.» عضو هیات رئیسه فراکسیون امید در ادامه به «ابتکار» گفت: « وزیر عهدهدار مسئولیت اتفاقات اخیر نشده است و حتی از مردم هم در این باره عذرخواهی نکرده است و هیچ یک از مسئولین هم به این دلیل استعفا نداده و حاضر نشدند در این باره با مردم صحبت کنند. این اصلا رفتار خوبی نبوده است.» او افزود: «اگر اتفاقی هم نیفتاده است چون افکارعمومی جریحهدار شده است و از آموزش و پرورش انتظار برخورد مناسبتری دارند، شایسته است این اقدام صورت گیرد و حداقل از جامعه معلمان که بعد از این ماجرا زیر سوال رفتند عذرخواهی میکرد.» سعیدی پیشنهاد داد برای جلوگیری از تکرار این اتفاقات باید موضوع و جلسه اولیا و مربیان در مدارس به عنوان خانه دوم بچهها که باید محل امنی برای آنها باشد تقویت شود چون با تقویت این پیوند بسیاری از فاصلهها و خلاها در این باره رفع میشود.»
سایر اخبار این روزنامه
مجلس و دولت کانادا خواستار توقف از سرگیری روابط با ایران شدند
اصلاحطلبان برای پاسخ به مطالبات هواداران شان از دولت مورد حمایت شان چه باید بکنند؟
«ابتکار» از حواشی پوستر مردانه جام جهانی در میدان ولیعصر(عج) پایتخت گزارش می دهد
علیرضا صدقی
مسئولیتپذیری و سرشدگی
ایندیپندنت از وجود 29 دارو در آبهای انگلستان خبرداده که از طریق گردشگران منتقل شده است
گستردهترین عملیات نظامی توسط ائتلاف عربی به یمن آغاز شد
نبرد «الحدیده»؛ پیروزی یا شکست نهایی؟
«ابتکار» نقش «حباب» درافزایش قیمت ها را بررسی کرد
حباب اقتصادی در اقتصاد حبابی
«ابتکار» از ایرادات لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان گزارش میدهد
حمایت از کودکان با تشدید مجازات بهجای پیشگیری
«ابتکار» تاثیر بازیهای رایانهای تعاملی را روی صنعت سینما بررسی میکند
بازی با پرده نقره ای
عملکرد ایران در اولین بازیهای جامجهانی و آفریقاییها در جامهای جهانی بررسی شد
سخنگوی وزارت امور خارجه:
گروگانگیری توسط هرکسی و به هردلیلی امری ضدبشری است
دبیرکل حزب اسلامی کار:
میخواهند کاری کنند که بگوییم برجام برای ما ضروری نیست