روزنامه اعتماد
1397/03/28
شجاع و اثرگذار
استاد دكتر سيدمحمدامين قانعيراد در چشم و ديده همكاران، عالمان اجتماعي و دانشجويان؛ دانشمندي صاحب فكر، خلاق، متعهد، مسووليتپذير، جدي، باوقار، بيپيرايه، بصير، شجاع، دغدغهمند و بزرگمنش بود. او دانشمند تمامعيار جامعهشناسي ايران بود چراكه او هم عالمي توانا و هم نقشآفريني موثر و پرفايده بود. در بين جامعهشناسان ايراني نوشتهها، بيانات و عمل او بيش از هر جامعهشناس ايراني ديگر بر اهتمام دستيابي به بينش جامعهشناختي در نزد دانشپژوهان و علاقهمندان جامعهشناسي اصرار دارد. او به همان سان كه به ارتقاي دانش و علم جامعهشناسي در پلكان و مرزهاي دانش ميانديشيد به اصلاح و تغيير سازنده جامعه از پنجره استفاده از اين دانش نيز اهتمام ميورزيد.قطعا تجربه كاري و در كنار دكتر قانعيراد بودن، خاصه در دوره هيات مديره انجمن جامعهشناسي ايران كه خود دوران سخت و پرمشكل فعاليت انجمن بود، در خود نكات و تجارب ارزشمندي دارد. دانش، قوت استدلال، صراحت بيان، استقلال و روشن بودن هدف در او اين آمادگي را به وجود آورده بود كه به استقبال هر پرسشگر و مطالبهگري در عرصههاي رسمي و غيررسمي؛ حكومتي و غيرحكومتي رفته و دغدغه و مطالبه اجتماعي جامعه ايران و نهادهاي علمي را با آنها با قوت تمام بيان و مطرح كند. افزون بر اين انديشمندي دانا، مسلط و آشناي به حوزههاي مختلف بود. زماني كه طرح و شكلگيري گروههاي تخصصي و علمي ذيل انجمن جامعهشناسي مطرح شد چنان مواجهه و امعان نظر علمي و راهبردي با هركدام از اين گروهها داشت كه گويا خود متخصص در هر كدام از اين گروهها است. براي او مشاركت حداكثري و موثر عالمان اجتماعي ايرانزمين در انجمن جامعهشناسي ايران هدفي كليدي بود.او با دانش و زبان غني جامعهشناسي كه از آن بهرهمند بود همواره علاقهمندان به جامعهشناسي را به تامل توامان در باب سه ساحت زندگي روزمره، تاريخ و ساخت اجتماعي فرا ميخواند و براي اين امر تنها به فراگيري معرفت در حوزههاي تخصصي جامعهشناسي كه بيترديد در حوزه تخصصي جامعهشناسي علم و معرفت ايران از سرآمدن روزگار خويش است، بسنده نكرد بلكه اين زاد و توشه فكري و معرفتي را به خدمت گرفت تا حيات عمومي را به جد مورد تامل عالمانه قرار دهد و از اين بابت توفيقات فراواني را در كارنامه درخشان و پرمايه خود دارد و ميراث به جاي مانده او بلاشك بستر و زمينهاي براي كنكاشهاي عالمانه محققان امروز و فردا خواهد بود. او ايمان داشت به رشتهاي كه در آن تحصيل كرده بود و بيتفاوت نسبت به زيست جهان اجتماعي نبود و بر اين باور بود كه آن ميتواند موجب تغيير و جهاني متفاوت شود به اين جهت تمام توان و بهره دانشي خود را نهتنها در اختيار دانشدوستان بلكه سياستگذاران قرار ميداد و چقدر خرسند ميشد وقتي كه ميديد كارگزاران حكومت در پي استفاده از دانش و يافتههاي خبرگان علوم اجتماعي هستند. او براي تحقق اين امر حاضر ميشد با تمام وجود دانش و دستاوردهاي خود را در اختيار آنها قرار دهد تا شاهد كشور و جامعهاي پررونق و بالنده باشيم. او به پشت ميز نشيني و صرف رفتن به كلاس درس دانشگاه اكتفا نكرد بلكه غم زمانه و جامعه خود را هم داشت و به اين سبب از همه فرصتها براي اصلاح و كمك استفاده ميكرد؛ امري كه به او پيدايي و حضور بیشتری را در حوزههای نظری و عملی علوم اجتماعی داده بود. او عزلت نشینی و در حاشیه بودن و از دستي در آتش داشتن و دميدن در شيپور چرا چنين است و چنان نيست و چنين نميشود را نميپسنديد. او حاضر ميدانهاي دشوار اجتماعي بود و سوداي تعميق انديشه و اصلاح امور را داشت.
گفت آن گليم خويش بدر ميبرد ز موج
وين جهد ميكند كه بگيرد غريق را
بيترديد فضيلت و مساعي علمي استاد قانعيراد در دو ساحت نظر و عمل هم موجب مباهات است و هم الگوي بيهمتايي براي اصحاب علوم اجتماعي؛ خاصه نسل جديد اين عرصه علمي است كه در اين مرز و بوم هم ميتوان سراغ انديشمنداني را گرفت كه توان همترازي با عالمان و جامعهشناسان دانشگاههاي ممتاز جهان را داشته باشند كه انديشه و كارنامه وزين و پربار دكتر قانعيراد او را در زمره اين دسته از عالمان قرار ميدهد. جامعه علمي امروز ما خاصه علوم اجتماعي همچنان سخت نيازمند استمرار مشي و شيوه آن عزيز سفركرده براي نيل به علوم اجتماعي موثر و متعهد كه همواره مورد دغدغه و اهتمام ايشان بود، هست.
چو خواهي ستايش پس مرگ تو
خرد بايد اي نامور برگ تو
فردوسي
كسي كو نكونام ميرد همي
ز مرگش تاسف خورد عالمي
اسدي طوسي
روحش شاد و يادش جاودان به بركت صلوات بر محمد و آل محمد.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم
سایر اخبار این روزنامه
هنگام درنگ است
نگاه به مردم به جاي نگاه به دولتمردان
مهاجرت به مشهد براي فتح بهارستان
39 سال پس از صدور فرمان عفو عمومي امام خميني(ره) صورت گرفت: تهيه طرح براي عفو مجرمان سياسي و بازگشت ايرانيان به وطن
پشت پاي طالبان به صلح
نگاهي به تكنولوژي كمك داور ويدئويي: فصل جديد تاريخ فوتبال
يك اتفاق غير منتظره: ژان لوك گدار و ابراهيم گلستان در يك قاب
دستور وزير كشور براي بررسي دقيق ابعاد حادثه ايرانشهر
وضعيت جديد جامعه ما
كدام دشوارتر، كدام مهمتر؟
مرگ چنين خواجه نه كاري است خرد
شجاع و اثرگذار
بيم و اميدهاي يك آتشبس
اهميت جلب اعتماد قربانيان جرم