مسعود نیلی قربانی حلقه خاکستری دولت

آفتاب یزد- گروه سیاسی: ابوالفضل سروش عضو شورای مرکزی فراکسیون امید می‌گوید: «با توجه به توقع و انتظار افکار عمومی‌و بخصوص عملکرد ضعیف تیم اقتصادی دولت، لازم است که وزرای صنعت، اقتصاد، رییس کل بانک مرکزی و رییس سازمان برنامه و بودجه تغییر پیدا کنند.» وی می‌افزاید: «اگر دولت تیم اقتصادی‌اش را عوض نکند، مجلس ورود پیدا کرده و وزرای صنعت و اقتصاد را استیضاح می‌کند». فلاحت پیشه همکار اصولگرای سروش در مجلس و رئیس کمیسیون امنیت ملی نیز در این باره می‌گوید: «بنده شخصا معتقد به تغییر تیم اقتصادی دولت هستم و حتما باید برای حل مشکلات کنونی کشور این تیم تغییر کند.» پور ابراهیمی‌رئیس با نفوذ کمیسیون اقتصادی و از چهره‌های نزدیک به رئیس مجلس نیز باور دارد که «تغییر تیم اقتصادی دولت از آن کارهایی است که حتما باید صورت پذیرد». رسانه‌های اصول گرا و اصلاح طلب و حتی بخشی از دولت نیز در این روزها تیترهای مشابهی مبنی بر لزوم تغییر تیم اقتصادی مطرح می‌کنند . البته نیات این طیف‌های سیاسی گوناگون ظاهراً متفاوت است. علی شکوری راد، دبیر کل حزب اتحاد ملت در واکنش به حمایت یکدست اخیر اصول گرایان از
دولت و در عین حال مطرح کردن درخواست تغییر در کابینه به طعنه می‌گوید: «خیر است ان شاءالله !»
کنایه او به در خواست اصول‌گرایان برای ورود بیشتر به کابینه و تکیه زدن بر پست‌های اقتصادی اشاره دارد. با این همه همگان فارغ از نیات ، در بحث لزوم تیم اقتصادی هم نظرند ، با این همه با توجه به ساختار کابینه به نظر نمی‌رسد این تغییر همگان را راضی سازد .



رئیس حلقه خاکستری
طیف وسیعی از اصلاح طلبان معتقدند که محمود واعظی، معاون سابق وزارت امور خارجه و از بنیانگذاران حزب اعتدال و توسعه ریاست حلقه بسیار قدرتمند در دولت را تشکیل می‌دهد که به حلقه خاکستری معروف است. آنها به این دلیل که نه اصول گرا هستند و نه اصلاح طلب به این نام خوانده می‌شوند. ریاست این حلقه با واعظی است و او بارها از سوی فعالین اصلاح طلب به این دلیل که نماینده منافع طیفی از بخش‌های خاص اقتصاد ایران است، مورد انتقاد قرار گرفته است. این نگرانی‌ها در زمان تغییر و تحولات قبلی در تیم اقتصادی نیز مشهود بود. در واقع آن تغییرات به نحوی از سوی حلقه خاکستری مهندسی شد که منافع موردنظر تامین گردد .

مهندسی جایگزینی نعمت‌زاده
محمد رضا نعمت زاده بال اقتصادی حزب اعتدال و توسعه و همکار محمود واعظی در شورای مرکزی این حزب است. نعمت‌زاده نقش موثری در برقراری ارتباط میان واعظی و محافل اقتصادی ایفا کرد. نعمت‌زاده خود از مدیران ارشد پتروشیمی‌کشور بوده است و محافل اصول گرا ثروت او را بالغ بر 1000 میلیارد تومان برآورد می‌کنند. خود او نیز هرگز این رقم و عضویتش در هیئت مدیره 30 شرکت را رد نکرده است . نعمت زاده منبع اصلی تامین مالی رئیس جمهور در انتخابات بود و همکارانش در حزب، پست وزارت صنعت را
حق مشروع او می‌دانستند. کهولت سن نعمت زاده
و شمار خاصی از فعالان اقتصادی که او
نمایندگی‌شان را در این وزارتخانه کلیدی برعهده داشت در اجرا مشکلات بسیار زیادی را ایجاد کرد. این مشکلات زمانی که نعمت زاده کم‌حوصله در جلسه شورای معاونین این وزارتخانه بدون اطلاع قبلی ایوب مهریزی معاون طرح و برنامه وزارت صمت را برکنار کرد، به اوج رسید. زیر ذره‌بین رفتن فعالیت‌های نزدیکان نعمت زاده که به تازگی اسناد بدهی 350 میلیارد تومانی اش در صنعت دارو سازی خبرساز شده است نیز او را مجاب کرد که برود و مسئله‌ مهم در آن زمان برای واعظی و حلقه اطرافش جایگزینی کسی بود که بتواند همچون نعمت زاده باشد . محمد شریعتمداری در ستاد تنظیم بازار، خصیصه‌ هماهنگ بودن خود را به واعظی اثبات کرد و همین موضوع راه او را به سمت ساختمان بد رنگ و سیمانی اما پر منفعت وزارت صنعت، معدن و تجارت هموار ساخت.

خلاصی از دست طیب
علی طیب نیا اقتصاددان باهوش اصفهانی به پشتوانه تالیفات متعدد آکادمیک و رای بالای 274 نفری اش
از مجلس، از ابتدا با نشر گسترده جزوه‌های
برنامه اش قصد داشت تا اقدامات گسترده و به تبع آن تغییرات مدیریتی متنوعی را کلید بزند . وی از همان ابتدای کار با سد اعضای کلیدی حلقه خاکستری، به ویژه نهاوندیان و واعظی رو‌به‌رو شد. اختلاف وی با این حلقه در زمان فشار آنها برای تغییر در پست‌های کلیدی همچون ریاست بانک‌ها و معاونین وزارتخانه به اوج رسید. پس از قانع کردن رئیس جمهور برای بر کناری وزیر اقتصاد آنها به جایگزینی وی با گزینه منعطف‌تر کرباسیان رضایت دادند . همتی رئیس کل بیمه مرکزی نیز اخیراً اختلافاتی با این جریان بر سر تایید اعضای هیئت مدیره شرکت‌های بیمه پیدا کرده بود که او را به چین فرستادند!

رهایی از دست نیلی
مسعود نیلی هر چند مقام مشاور را داشت و اختیار اجرایی ندارد، اما از ابتدا مخالفت خود را با باند بازی‌های
اقتصادی که درون اقتصاد را پوک کرده است، نشان داد. اختلافات گسترده‌ او با محمود واعظی که ارتباط وی و رئیس جمهور را به پایین ترین سطح ممکن کاهش داده بود، سرانجام نیلی را مجاب کرد که استعفاء دهد.
وی برای کاهش حاشیه‌سازی و احتمال لطمه به دولت این استعفا را در سکوت و به صورت
حاضر نشدن در محل کار انجام داده است .

رهایی هوشمندانه از شرایط موجود
با توجه به بالا رفتن اعتراضات نسبت به عملکرد تیم اقتصادی، کلیددار اعظم اتاق رئیس جمهور که او را مشایی اعتدال می‌نامند، به همراه معاون اقتصادی رئیس جمهور خواهان عبور از مشکلات با کمترین آسیب ممکن به ساختار و چیدمان
مدیریتی فعلی اقتصادی کشور شدند. دست زدن به ترکیب هیئت مدیره دهها بانک و شرکت
بزرگ دولتی و معاونت‌های کلیدی می‌تواند صدای بسیاری را دربیاورد؛ افرادی که از اهرم‌های لازم برای واردکردن فشار بر حلقه خاکستری برخوردار هستند. به همین خاطر اگر قرار است که برای حفظ وجهه رئیس جمهور، شریعتمداری و نوبخت و سیف قربانی شوند، باید افرادی به جای آنها گمارده شوند که تامین‌کننده‌ این منافع باشند. به همین خاطر اصلاح طلبان از اخبار رایزنی‌های واعظی با طیف خاص اصول‌گرایان نگرانند. هر چند بسیاری از این اخبار همچون بازگشت قالیباف منزوی شده به عرصه‌ سیاست، زاییده توهمات محض
به نظر می‌رسد. اما به هر حال بسیاری از رصدگران
عرصه سیاست معتقدند که حلقه خاکستری، اهل معامله و سازش است. محال به نظر می‌رسد که حسن روحانی از مشایی خود بگذرد . حلقه‌ خاکستری اطراف رئیس جمهور این روزها سخت در تلاشند تا چهره‌هایی را بیابند که هم از نظر عمومی‌مقبولیت داشته باشند و هم در پشت پرده با آنها در مورد حفظ افراد خاص توافق نمایند. افرادی که حفظ منافع‌شان آنقدر حیاتی است که محمد شریعتمداری حتی حاضر است به خاطر حفظ اسرارشان روی پست وزارتش نیز ریسک کند؟!