روزنامه ابتکار
1397/04/14
نویسندگان و روزنامهنگاران چقدر میتوانند در شاخههای دیگر ادبیات فعالیت کنند؟ دست به قلم داریم تا دست به قلم!
فاطمه امینالرعایانوشتن یک مهارت است، کنشی است که انسان بهوسیله آن افکارش را به کمک ابزار کلمات به رشته تحریر در میآورد. این روزها نوشتن شغل است، شغلی که شاخههای مختلفی را شامل میشود. روزنامهنگاران، رماننویسان، فیلمنامهنویسان، داستاننویسان و ... کسانی هستند که با کمک مهارت «نوشتن» و «نگارش» کسب درآمد میکنند. اما آیا مهارت چگونه نوشتن برای تمام این شغلها یکسان است؟ آیا یک داستاننویس خوب، الزاما یک روزنامهنگار خوب هم خواهد بود؟ آیا یک روزنامهنگار موفق حتما میتواند در نمایشنامهنویسی هم موفق باشد؟
نوشتن در هر شاخهای راه و رسم خودش را دارد. هر نویسندهای برای نوشتن از شیوهای استفاده میکند. به طور مثال «چارلز بوکوفسکی» گفته است: «من مینویسم چون خودش میآید»؛ «المور لئونارد» فیلمنامهنویس معتقد بود: «تصور کنید همانطور که دارید تایپ میکنید، فردی روبهرویتان نشسته و در حالی که شما دارید با او حرف میزنید، در حال نوشتن است»؛ اما نوشتن همیشه هم این طور نیست. برای هر نوع از نگارش باید تمرین کردن و اصول و قواعد آن را آموخت. سوالی که در این میان مطرح میشود این است که آیا با یک نوع تمرین میتوان هر چیزی را نوشت؟ آیا کسی که با تمرین نویسنده خوبی شده میتواند در مطبوعات هم مشغول به کار شود و الزاما موفق هم باشد؟ احمد پوری، مترجم، نویسنده و ویراستار در پاسخ به این سوال به «ابتکار» میگوید: این اتفاق معمولا انتخاب شدنی نیست. یعنی انقدر راحت نیست که کسی که مینویسد با خودش بگوید «از فردا تصمیم میگیرم روزنامهنگار باشم» یا وارد رشتههای دیگر در حوزه نویسندگی شود. این انتخابها، انتخابهای بسیار بغرنجی هستند که بیشتر مبتنی بر تواناییها و استعدادهای طرف مقابل است. بعضی از اشخاص تنها با رماننویسی راحت هستند و حتی داستان کوتاه هم نمینویسند. بعضی دیگر رمان و داستان کوتاه مینویسند. گروه دیگری نمایشنامه مینویسند و ... البته دیده شده که عدهای توانستهاند در ژانرهای مختلف ادبی به صورت همزمان فعالیت کنند و در کارشان هم موفق باشند. در دنیا نمونههای زیادی درباره این ادعا وجود دارد، مثل ارنست همینگوی.
از نویسندگی هم میتوان امرارمعاش کرد
این نویسنده در پاسخ یه این سوال که آیا نویسنده میتواند از راه نوشتن در هر شاخهای از نویسندگی امرار معاش کند، میگوید: بستگی به کشور، فرهنگ و حتی نوع نوشتن دارد. نمونههای شناخته شدهای در ایران وجود دارند که از راه همین نویسندگی به اندازه کافی توانایی کسب درآمد داشتهاند؟ هم نویسندههای زرد و هم نویسندههای مطرحی مثل محمود دولتآبادی که کمتر به بعضی از آثارش اجازه انتشار میدهند. اما دولتآبادی تنها از راه نوشتن داستان امرار معاش میکرده است. او نه ژورنالیست بوده و نه فیلمنامهنویس. این اتفاقات رخ میدهد. اما در کشورهایی مثل ما، با این وضعیت فرهنگی که هیچ حمایتی نسبت به اصحاب فرهنگ صورت نمیگیرد، این وسوسه برای نویسندگان وجود دارد که برای چرخیدن چرخ زندگیشان، نوع دیگری از ادبیات را هم آزمایش کنند. به طور مثال اگر نمایشنامهنویسی درآمد خوبی برای فرد داشته باشد، نویسنده ممکن است بدش نیاید که آن را هم امتحان کند. چنین موضوعی ممکن است.
او ادامه میدهد: باید به خاطر داشته باشیم که همه نمیتوانند هر نوع مطلبی را بنویسند و این مسئله بستگی به استعداد شخص دارد و اینکه آیا میتواند در شاخههای دیگر ادبی هم فعالیت کند یا خیر. به عنوان مثال اگر یک رماننویس تصمیم بگیرد، به واسطه تواناییاش در رماننویسی وارد حیطه شعر هم بشود، یک تصمیم ناشیانه گرفته است. اما ممکن است کسی این توانایی همزمان را هم داشته باشد.
خبرنگاری باعث تقویت کلام نویسنده میشود
پوری درباره ورود افرادی که در یکی از شاخههای ادبی و نوشتن مهارت دارند به شاخههای دیگر میگوید: گاهی اوقات در مورد برخی افراد این پرش شاخه به شاخه تاثیر مثبتی دارد. به طور مثال از نویسندههایی که در حین نوشتن یک رمان یا قبل از آن ژورنالیست هم بودند، شنیدهام که روزنامهنگار بودنشان در نوع نوشتارشان تاثیرگذار بوده است و نوع دیدشان را به مسائل بازتر و بهتر کرده است. این موضوع را بارها همینگوی بیان کرده است. چون خبرنگار یاد میگیرد که چطور به یک اتفاق نگاه کند. او میآموزد که چطور موجز و کوتاه بنویسد و اطاله کلام نداشته باشد، بنابراین این مهارت، در نثر او هم تاثیر میگذارد.
نقش مثبت نویسندگان در مطبوعات
داوود صفایی، روزنامهنگار و استاد ارتباطات هم تا قسمتی با پوری موافق است. او درباره موفق بودن یا نبودن نویسندگان در حوزه مطبوعات به «ابتکار» میگوید: نوشتنها و رسانهها سبکهای متفاوتی دارند. یک رسانه کتاب است، یک رسانه روزنامه و یکی دیگر مجله است. بنابراین هر رسانه مکتوبی سبک و محتوای خودش را دارد. معمولا افراد کمی توانایی این را دارند که در سبکهای مختلف بنویسند و کار کنند. نویسندههای کتاب افرادی هستند که در نگارش چیرهدست هستند و قلم خوبی دارند و از ذهن و اندیشه توانمندی برخوردارند. این افراد به خوبی میتوانند ایدهها را در ذهنشان پردازش و خیالپردازی کنند. در طی یک قرن اخیر بیشتر نویسندگان روزنامهنگار بودند و از مطبوعات و روزنامهنگاری شروع کردند و بعد به سمت کتاب نوشتن رفتند. در نتیجه روزنامهنگاری پایه و زمینهای شد تا این افراد نویسنده شوند. این افراد هم به دلیل توانایی نگارش و هم به دلیل نگاه جامع نسبت به جامعه و افراد در نویسندگی موفق خواهند بود چون قدرت ذهنیشان تقویت یافته بود.
او درباره روند معکوس این مسئله نیز میگوید: زمانی که نویسندگان کتابها به سمت نگارش برای مجله یا روزنامه میآیند، بیشتر در حوزه مقالهنویسی، نقد و پاورقینویسی فعالیت میکنند. چون در این حیطهها مهارت دارند و با توجه به تخصص و مهارتشان در ادبیات میتوانند به خوبی در این حوزه موفق باشند و به صورت پاره وقت با رسانههای مکتوب همکاری کنند.
صفایی درباره تاثیر ورود داستاننویسان به حوزه مطبوعات میگوید: قطعا ورود این افراد به حوزه مطبوعات تاثیر مثبتی خواهد داشت. ضمن اینکه در مطبوعات به روی همه گشوده است تا بتواند در خود از همه سبکها، نویسندهها و عقاید بهره بگیرد. این مسئله نقطه برتری مطبوعات است. هر رسانهای که بتواند این موضوع را بپذیرد، به مخاطب خودش فرصت استفاده بیشتر از عقاید و سبکها را خواهد داشت و باعث افزایش تیراژ هم خواهد بود.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
روحانی در نشست خبری با رئیس جمهوری اتریش:
ایران برجام را در صورت تضمین منافعش ادامه خواهد داد
فردا همزمان با نشست کمیسیون مشترک برجام، بسته پیشنهادی اروپا به ایران ارائه میشود
تئوری نابودی تمدن بشر بدون زنبورهای عسل از کجا آمد؟
حیات تلخ بدون عسل
رضا دهکی
گناه مسئولان و تاوان مردم
نویسندگان و روزنامهنگاران چقدر میتوانند در شاخههای دیگر ادبیات فعالیت کنند؟
دست به قلم داریم تا دست به قلم!
آیا فیلتر کردن «اینستاگرام» یک بازی سیاسی است؟
حواسپرتی فیلترینگی!
اجرای زمزمه های افزایش نرخ سود بانکی برای کنترل بازار ارز و طلا و جمع آوری نقدینگی مردم چه آثار و نتایجی دارد؟
«ابتکار» از واکنش بهارستان به افشا گری ها درباره رانت ارز 4200 تومانی گزارش می دهد
5 قهرمان خاص سینما در اکران تابستانی سینمای جهان حاضر هستند
اعضای کابینه در حاشیه جلسه هیات دولت چه گفتند؟
زمان تغییرات دولت ،آغاز به کار بازارثانویه وداستان تکراری فیلترینگ
محسن رهامی:
رئیس جمهوری در بخش اقتصاد، صنعت و تجارت دولت تغییراتی ایجاد کند
مردى به نام بَکمَن
ریسک دیپلماسی گام اول پاسخ دوم!