روزنامه ابتکار
1397/04/14
مردى به نام بَکمَن
مسعود خوشابى - کتاب «مردى به نام اُوِه» در سال ٢٠١٢ در سوئد منتشر شده و به سرعت با فروشى بیش از ۶٠٠ هزار نسخه در آن کشور و دو سال بعد که به زبان آلمانى ترجمه شده با فروش یک میلیون جلدى، بازارکتاب آن کشور را نیز تسخیر کرده است. این کتاب تاکنون به ٢۵ زبان زنده دنیا ترجمه شده و در سال ٢٠١۶ نیز بر اساس داستان آن فیلمى ساخته شده است .فردریک بکمَن (Fredrik Backman) که در سال ١٩٨١در استکهلم به دنیا آمده، هماکنون به عنوان خبرنگار آزاد براى چند نشریه سوئدى مقاله مىنویسد، او همسرى ایرانى و دو فرزند دارد. کتاب دوم او نیز به نام «مادر بزرگ سلام مىرساند و مىگوید متاسف است» منتشر و در سطح جهانى با استقبال روبهرو شده است .
این مطالب عیناً از مقدمه چاپ چهاردهم کتاب که توسط حسین تهرانى (١٣۴١) ترجمه شده و زمستان ١٣٩۵، نشر چشمه چاپ اول آن را به عهده داشته، برداشت شده است.
قبل از هر چیز از آنجا که از سویى «ترجمه، به نوعى مصاف دو زبان است، گرچه [در این مصاف] خوشبختانه خونریزىاى در کار نیست اما نویسنده لشکرش را مىآورد و مترجم هم باید همین کار را انجام دهد. این ذوق مترجم است که باید جاىگزین درست را پیدا کند. چنین است که زبان متنى ساخته مىشود.» و از سویى دیگر «ترجمه، در واقع نوعى آفرینش [بازآفرینى] است. هر مترجمى با تربیت ذهنىِ خود و با گنجینه واژگانىِ خود با متن بر خورد مىکند.» (عبدالله کوثرى، گفتوگو با شرق29/1/97) قضاوت در مورد چندوچون ترجمه این اثر را به اهل فناش وا مىگذاریم و بلافاصله درصدد پاسخگویى به این پرسش برمىآییم که: چه مىشود اولین کتاب از یک نویسنده تازهکار در حوزه ادبیات چنین شهره آفاق مىشود؟... به گونهاى که از دنیا گذشته، در این سرزمین از لهیب جهل سوخته، کار چاپ کتابى، آن هم از یک مترجم به چهاردهم مىرسد!
مهارت بکمن٣٠-۴٠ ساله سوئدى در چه نهفته است که در اولین اثرش به آوازهاى جهانى دست مىیابد؟
علت اینکه در هزاره سوم میلادى کتاب ادبىاى مورد اقبال جهانیان قرار مىگیرد چیست؟
زیروبم شخصیتهایى که در جنگ و صلح تولستوى بررسى شدهاند در عین هنرمندانه ترسیم شدنشان، آن قدر دقیق و واقعى هستند که مورد استناد روانشناسان، روان کاوان و روان درمانان اخیر قرار مىگیرند، در داستان دو شهر چارلز دیکنز، دو شهر، پاریس و لندن، در یک مقطع زمانى چنان معرفى مىشوند و با هم مورد قیاس قرار مىگیرند که گویى سوار بر فرشى پرنده با نسیمى از روى آن دو مىگذرى، دن کیشوت، خانواده تیبو، لولیتا، خانواده پاسکوال دووارته و صدها کتاب دیگر مىتوان نام برد که سرشار از غناى ادبىاند از جنس ناب «هنر»! از خواندن و باز خوانىشان سیر نمىشوى، کدام عصاره حیاتى به آنها چنین ارجحیتى داده، رمز جاودانگى آنها در چیست؟
در یک کلام در اثر هنرى بودنشان! همگى با تار و پود احساس و عواطفات رابطه برقرار مىکنند و در این ارتباط حس مىکنى اعتلاء مىیابى، قلبت بزرگتر شده و روحت جلا یافته است، در یک کلام انسان بهترى شدهاى. وارستهتر و آزادهتر. درخواستت از بار معانى زندگى بیشتر شده است .
اما ... اما ... مهارت بکمن از جنس دیگرى است، او انسانها را وارد صحنه مىکند با حداقل بارهاى اجتماعى، سیاسى و فرهنگى تاریخىشان.
آن چه بکمن به تصویر در مىآورد آن قدر بىریشه است که مىتواند کم و بیش متعلق به هر جا باشد، نسلى که با توسعه الکترونیک به حاشیه رانده مىشوند، دعواهاى صرفاً برترى جویانه نسل ابزارهاى مکانیکى، وجود یک مهاجر و نگاههاى آنها به همدیگر، تهى شدن محتواى روابط انسانها از عمق، وجود نسل جدیدى که توانایى ایستادگى کمترى روى دو پاى خود دارد و پوچىاى که کم و بیش تولید و بازتولید مىشود و معلوم نیست سرچشمهاش چیست و ... چه بسا همه را ذله کرده
است؟
شخصیتهاى بکمن مىتوانند همه جا باشند، در همسایگى شما که هر نقطه جهان مىتوانید باشید.
«اٌوِه» که از هر «پیراهن سفیدى» مقرراتىتر است، با عادات و چارچوب تنگ مقررات قرون وسطایى شهرکشان که در آن جا احساس امپراطورى مىکند، مىخواهد به جنگ جهانى برود که هیچگاه سعى نکرده به درستى آن را بشناسد؛ گویى نه در یکى از پیشرفتهترین کشورهاى دنیا بلکه در صحارى عربستان، در قبیلهاى وامانده در اعماق تاریخ بسر مىبرد .
پیرمرد به غایت گوشت تلخ بدعنق قرقروى بددهن، که راه نجاتش را در سر به نیست کردن خود جستجو مىکند، بنا گاه در نقش ناجى رُخ مىنماید و شهره شهر مىشود .
بله بکمن درست تشخیص داده، حرکت در سطح با چاشنى «طنز!»
این چیزى است که اکثریت میلیاردى جمعیت کره زمینخواهان آن هستند: «دورى از خردورزى!»
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
روحانی در نشست خبری با رئیس جمهوری اتریش:
ایران برجام را در صورت تضمین منافعش ادامه خواهد داد
فردا همزمان با نشست کمیسیون مشترک برجام، بسته پیشنهادی اروپا به ایران ارائه میشود
تئوری نابودی تمدن بشر بدون زنبورهای عسل از کجا آمد؟
حیات تلخ بدون عسل
رضا دهکی
گناه مسئولان و تاوان مردم
نویسندگان و روزنامهنگاران چقدر میتوانند در شاخههای دیگر ادبیات فعالیت کنند؟
دست به قلم داریم تا دست به قلم!
آیا فیلتر کردن «اینستاگرام» یک بازی سیاسی است؟
حواسپرتی فیلترینگی!
اجرای زمزمه های افزایش نرخ سود بانکی برای کنترل بازار ارز و طلا و جمع آوری نقدینگی مردم چه آثار و نتایجی دارد؟
«ابتکار» از واکنش بهارستان به افشا گری ها درباره رانت ارز 4200 تومانی گزارش می دهد
5 قهرمان خاص سینما در اکران تابستانی سینمای جهان حاضر هستند
اعضای کابینه در حاشیه جلسه هیات دولت چه گفتند؟
زمان تغییرات دولت ،آغاز به کار بازارثانویه وداستان تکراری فیلترینگ
محسن رهامی:
رئیس جمهوری در بخش اقتصاد، صنعت و تجارت دولت تغییراتی ایجاد کند
مردى به نام بَکمَن
ریسک دیپلماسی گام اول پاسخ دوم!