پوتین و ترامپ امروز در فنلاند دیدار می‌کنند معامله تزار و تاجر هلسینکی

دونالد ترامپ و ولادمیر پوتین قرار است امروز در هلسینکی فنلاند با یکدیگر دیدار کنند؛ دیداری که هفته‌ها رسانه‌های بین‌المللی روی آن مانور داده و در خصوص محور مذاکرات پیش رو گمانه‌زنی‌های فراوانی را ارائه داده‌اند.
با این حال دونالد ترامپ رئیس ایالات متحده آمریکا یک روز قبل از این دیدار طی مصاحبه با شبکه «سی بی اس» گفت: هر چند معتقدم چنین نشست‌هایی سودمند است، اما با انتظارات بالا وارد این نشست نمی‌شوم.
در همین راستا هایکو ماس وزیر خارجه آلمان روز گذشته در مصاحبه با روزنامه (بیلد ام زونتاگ) گفت که رئیس‌ ایالات متحده آمریکا نباید به صورت یک جانبه با همتای روس خود به توافق برسد. دستیابی به توافقات یک جانبه به نمایندگی از متحدان اروپایی آمریکا باعث ضربه خوردن به ایالات متحده می‌شود. کسی که بخواهد به شرکایش لطمه بزند در نهایت خودش نیز دچار ضرر می‌شود.
چه مباحثی در ملاقات پوتین و ترامپ بررسی می شود؟


ایوان تیموفیف مدیر برنامه شورای روابط بین‌الملل روسیه معتقد است، مسائلی که سال ‌ها است روابط مسکو و واشنگتن را تلخ کرده بار دیگر در نشست سران مطرح خواهد شد و معمولا اوکراین به عنوان حادترین و مشکل‌ترین امر برای نیل به توافق بیان می‌شود.
مذاکرات روسیه و آمریکا در این رابطه از خیلی وقت پیش در بن بست قرار گرفته است و درگیری‌های شرق اوکراین هم هر از گاهی از سر گرفته می ‌شود. مسکو مضاف بر این معتقد است، مساله کریمه نمی‌‏تواند مطرح شود زیرا مردم این شبه جزیره کناره دریای سیاه به نفع پیوستن به روسیه رای داده‌‏اند و بخشی از خاک این کشور است.
هر دو طرف می‌ گویند، خواهان اجرای توافقات مینسک در مورد حل بحران شرق اوکراین هستند با این تفاوت که مسکو تاکید می‌کند توافقات باید از طرف این کشور اجرا شود و در مقابل غرب معتقد است مسکو باید به توافق عمل کند.
افزون بر اوکراین که توافق در مورد این کشور بعید می‏نماید، سوریه نیز مساله دیگری است که برای روسیه و آمریکا مهم است. آندری کورتونوف مدیرکل شورای روابط بین‏‌الملل روسیه معتقد است، پوتین و ترامپ در ملاقات کوتاه قبلی در خصوص ترتیب دادن حوزه تشنج‌زدایی جنوبی در سوریه به توافق رسیدند که در مرز اردن و بلندی‌های جولان قرار دارد.
به گفته پژوهشگر روسی، امروز عملیات ارتش سوریه در این حوزه آغاز شده و طرف روس امیدوار است با ترامپ در مورد احیای کنترل دولت بشار اسد بر این اراضی به توافق برسد. به گزارش ایرنا، کورتونوف افزود: در رسانه‌ها حتی از این یاد می‌شود که با اسرائیل در خصوص تعیین باریکه 80 کیلومتری خالی از نیروهای ایرانی در نواحی جنوبی سوریه مذاکره شده که بی ثمر بوده است. به گفته وی، بیان می‏شود که دیدار بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی از مسکو که چند روز مانده به ملاقات پوتین و ترامپ برگزار شد، متوجه نیل به توافق نهایی در این زمینه بود و این توافقات بخشی از تدارک ملاقات روسای جمهور روسیه و آمریکا است.
مدیرکل شورای روابط بین ‌الملل روسیه توضیح داده است: نتانیاهو از این حرف می‌ زند که خواسته اسرائیل فقط دوری نیروهای دارای گرایش به ایران از بلندی‌های جولان نبوده، بلکه می‌خواهد کامل از سوریه خارج شوند که کرملین هم بارها فهمانده نمی‌تواند به چنین توافقی تن دهد، زیرا اختیار ایرانی‌‏ها دست خود آنان است. تحلیلگر روسی معتقد است که کرملین در واقع به عنوان نوعی میانجی ایفای نقش می‌‏کند که می‌تواند در ازای نبود ایران، به تصرف منطقه جنوب سوریه توسط نیروهای دولتی کمک کند. از این رو اگر توافقی در مورد سوریه ممکن باشد، آسان نخواهد بود و به دشواری بتوان تا پیش از دیدار پوتین و ترامپ آن را نهایی کرد.
به عقیده مدیرکل شورای روابط بین ‌الملل روسیه، اما این هم مهم نیست، حتی اگر مدارهای توافق نمایان شود در سند نهایی اجلاس می‏توان از قصد دو طرف برای حل و فصل بحران سوریه و اقدام در این جهت یاد کرد.
آیا پوتین ایران را به ترامپ می‌فروشد؟
در همین رابطه شبکه خبری الجزیره طی مطلبی در سایت خود و پیش از دیدار روسای جمهوری آمریکا و روسیه نوشته است:
کمی پیش از دیدار ترامپ و پوتین در هلسینکی، یک مسئول روسی در گفت‏وگو با بلومبرگ بر این مساله تاکید کرد که نقش ایران در سوریه در راس مسائلی قرار دارد که در این نشست بررسی می شود. این سخنان از سوی جان بولتون نیز مطرح شد. وی در مصاحبه ای با سی بی اس گفت می‏بینیم که در روزهای آینده چه روی می‏دهد. انجام مذاکرات در مورد اخراج ایران از سوریه وجود محتمل است و این گام رو به جلی مهمی است». همزمان سی بی اس از یک مسئول آمریکایی بلند پایه نقل کرد که دولت ایالات متحده تصمیم دارد پوتین را در مورد توقف همکاری با ایران قانع کند. به گزارش انتخاب؛ در ادامه این آمده است: ایران اما پیش از دیدار ترامپ و پوتین، نماینده‏ای به مسکو اعزام کرد.
اصولگرایان در ایران ائتلاف با روسیه را برای مقابله با نفوذ امریکا ضروری می دانند، اما اصلاح طلب‌ها به شدت نسبت به روس‌ها منتقد هستند و تمایل زیادی به نزدیکی به غرب نشان می دهند. به عقیده رقبای اصولگراها، مسکو با ریاض برای افزایش تولید نفت همکاری کرده است تا به آمریکا اجازه عملی کردن تحریم‌ها علیه ایران را بدهد.
اما با این حال، وزیر خارجه روسیه، ایران را یکی از قدرت‌های اصلی در منطقه می داند و انتظار توقف همکاری با ایران در سوریه توسط روسیه را غیرواقعی می داند. به بیان دیگر، با توجه به شرایط سوریه و معادله‌های جغرافیای سیاسی آن، روسیه در شرایطی نیست که بتواند ایران را مجبور به خروج از سوریه کند.
سخنگوی کرملین در واکنش به گزارش بلومبرگ گفت: پرونده سوریه موضع تبادل نظر بین ترامپ و پوتین در نشست هلسینکی خواهد بود.
در این میان، به نظر می رسد حق با لاوروف است چرا که فشار برای خروج ایران از سوریه با واقعیت فاصله دارد و مادامی که تهران یک قدرت منطقه ای تاثیرگذار بر اوضاع لبنان و عراق باشد، به احتمال زیاد، بازیگر اصلی در میدان سوریه نیز باقی می‏ماند، حتی اگر جنگ به پایان برسد. حال، ترامپ در جعبه خود چه چیزی برای پیشنهاد دادن به پوتین دارد تا در مقابل آن، رئیس‌جمهوری روسیه از روابط استراتژیک با ایران چشم پوشی کند؟ به ویژه آنکه عربستان تمایل زیادی دارد برای اینکه به ترامپ برای سخت گیری بر ایران از طریق نفت، کمک کند اما این نوع تلاش سعودی‌ها قابل انطباق بر روس‏ها نیست.
شاید مساله مهم آن است که روسیه از نفوذ لازم برای بیرون راندن ایران از سوریه برخوردار نیست، حتی در صورتی که ترامپ برای تحقق این هدف، امتیاز مهمی به پوتین بدهد. نکته حائز اهمیت در این میان آن است؛ ترامپ چیز زیادی برای پیشنهاد دادن به پوتین ندارد و صرف‏نظر از پیچیدگی بازی پوتین با ترامپ، به نظر نمی‏رسد فروختن ایران جزو برنامه‌های رئیس جمهوری روسیه باشد.