روزنامه وطن امروز
1397/05/24
هماوردی پاشا با یانکی!
زیبا اکبرزاده: جنگ اقتصادیای که دولت دونالد ترامپ علیه آنکارا به راه انداخته و باعث افت بیسابقه ارزش لیر ترکیه شده است، خطرش کمتر از کودتایی نیست که 2 سال پیش برای ساقط کردن رجب طیب اردوغان و دولتش برنامهریزی شده بود. این کودتا که مقامهای آنکارا در آن رد پای آمریکا را مورد تأکید قرار میدهند بهعنوان یک نقطه عطف مهم در روابط 2 کشور تلقی میشود، چرا که بسیاری از جنبههای روابط دوجانبه را درگیر خود کرده است و بتدریج طیف گستردهای از مسائل را در بر خواهد گرفت. واشنگتن با درخواست طرف ترک برای استرداد فتحالله گولن که آنکارا او را به دست داشتن در این توطئه متهم میکند، تاکنون مخالفت کرده است. از سوی دیگر، ترکها اندرو برانسون، کشیش آمریکایی اهل کارولینای شمالی را به اتهام کمک به عوامل کودتای 2016 در حبس خانگی قرار داده و درخواست آمریکا برای آزادی وی را منوط به استرداد گولن کردهاند. این موضوع مقدمهای برای انتقامگیریهای رئیسجمهوری آمریکا شد تا با اتخاذ سیاستهای اقتصادی جدید از جمله افزایش تعرفهها و بلوکه کردن دارایی مقامهای بلندپایه این کشور در خاک خود، به وارد کردن فشار بر ترکیه اقدام کند.تازهترین اظهارات اردوغان درباره تنش با آمریکا نشان میدهد از تعامل اینچنینی ترامپ شوکه شده است که البته دلیل این شوکهشدن نیز به بدفهمی اردوغان از دولتهای آمریکا و جهل وی نسبت به سازو کار عملکرد مراکز تصمیمگیرنده این کشور برمیگردد، بویژه زمانیکه طرف مقابل آمریکاییها یک کشور مسلمان باشد. باید یادآور شد آمریکای ترامپ همین روش برخورد را با متحدانی مهمتر از ترکیه مانند آلمان، کانادا و همپیمانانش در ناتو و فراتر از اینها، چین و روسیه در پیش گرفته است و با اعمال میلیاردها دلار تعرفه بر صادرات چین به آمریکا، از پشت به آن خنجر زده است. اردوغان در تازهترین اظهاراتش خطاب به ترامپ گفته است: «شما متحد ما در پیمان ناتو هستید و با این وجود تلاش میکنید از پشت به ما خنجر بزنید. چه اتفاق جدید و غافلگیرکنندهای رخ داده است؟» در حقیقت این پرسشی نیست که فقط اردوغان آن را مطرح کرده است؛ سال گذشته آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان بعد از نشست سران 7 در جزیره سیسیل ایتالیا ناامیدی خود را ابراز کرد و گفت: «در چند روز گذشته احساس کردم زمانی که بتوان به شرکای خود اعتماد کامل داشت، گذشته است. ما اروپاییان باید سرنوشتمان را در دست خود بگیریم». واقعیتی که باید اردوغان به آن آگاه باشد این است که ترامپ تاجرمسلک هیچوقت دنبال متحد استراتژیک یا راضی کردن او نیست، بلکه همیشه در راستای حمایت مطلق از منافع و امنیت کشورش، از موضع قدرت با این متحدان تعامل میکند؛ او فرمانبردارانی میخواهد که بیچون و چرا اوامر وی را اطاعت کنند. در همین راستا، حسن اونال، رئیس اداره روابط بینالملل در دانشگاه اتیلیم در آنکارا میگوید آمریکا از همان دوران جنگ سرد، همواره به ترکیه به عنوان یکی از مستعمرات خود نگریسته است. به گفته وی، آمریکا در گذشته نیز ترکیه را در موارد زیادی از جمله خروج ارتش این کشور از قبرس، حمایت نکردن از ترکیه در دریای اژه و همچنین حمایت واشنگتن از حزب کارگران کردستان ترکیه (پکک) و موارد دیگر تحت فشار قرار داده است. گزارشها حاکی است که اردوغان برای کاستن از شدت پیامدهای بحران با آمریکا و نجات پول این کشور که با کاهش یکسوم ارزش مواجه شده است، به همپیمان سنتی خود یعنی قطر متوسل میشود و آنگونه که خود گفته است دنبال دوستان جدیدی در منطقه خواهد بود این در حالی است که چهبسا این کشورها نمیتوانند به خاطر ترکیه، دولت ترامپ را به چالش بکشند اگرنه با تحریمهای واشنگتن مواجه خواهند شد.
ناظران 4 عامل را پشت خصومت ترامپ با اردوغان میدانند؛ نخست: مخالفت آنکارا با آزادی کشیش بازداشت شده آمریکایی، اندرو برانسون که به اتهام ارتباط با جنبش گولن و مشارکت در کودتا علیه اردوغان، در بازداشت بهسر میبرد. طرف ترکیهای آزادی وی را مشروط به تحویل گولن کرده است. دوم: اصرار اردوغان بر خریدن موشکهای اس 400 پیشرفته روسیه به عنوان جایگزین موشکهای پاتریوت آمریکایی. سوم: مخالفت اردوغان با یهودیسازی قدس اشغالی و حمایتش از جنبش حماس. چهارم: اعلام مخالفت اردوغان با محاصره ضدایرانی توسط آمریکا و تأکیدش بر عدم پایبندی به آن بویژه در زمینه نفت و گاز و حفظ میزان تبادل تجاری میان 2 کشور که در حال حاضر نزدیک به 10میلیارد دلار میرسد. با این حال، سرنوشت کشیش برانسون مهمترین عاملی است که ترامپ با دستاویز قرار دادن این مساله، جنگ اقتصادی علیه ترکیه را آغاز کرد و حتی به ترکیه تا 15 آگوست مهلت داده است وی را آزاد کند، اگرنه با تحریمهای سختتری مواجه خواهد شد. ترامپ امیدوار است با ضربه زدن به اقتصاد ترکیه، آن کشور را بیثبات و دولت اردوغان را از درون دچار فروپاشی کند ولی ترکها تأکید دارند تا زمانی که آمریکاییها گامهای جدی برای استرداد گولن و همچنین در راستای تخفیف مجازاتهای «هالکبانک» برندارند، نباید از آنکارا انتظار چنین عملی را داشته باشند.
ترکیه محصولات الکترونیکی آمریکا را تحریم میکند
رئیسجمهوری ترکیه روز گذشته با تاکید بر لزوم افزایش تولیدات داخلی، از اعمال تحریم بر تمام محصولات الکترونیکی ساخت آمریکا خبر داد. رجب طیب اردوغان گفت: «ما تولیدات و تجهیزات الکترونیکی آمریکا را تحریم خواهیم کرد. اگر آنها آیفون دارند، آن طرف هم سامسونگ دارند. ما هم در داخل ونوس و وستل داریم». وی در ابتدای این نشست با اذعان به مشکلات اقتصادی فعلی در ترکیه، گفت این مشکلات اما منشأ داخلی ندارد، بلکه سناریوهای خارجی است که علیه این کشور اجرا میشود. وی خطاب به مقامات آمریکایی اظهار کرد: «اینها زمانی که در عرصه میدانی قادر به تحمیل خواستههای خود به ما نمیشوند، از دیپلماسی، نیروی نظامی و بیثباتسازی در عرصه اجتماعی و سیاسی به عنوان سلاحی به منظور رسیدن به این اهداف استفاده میکنند».
تشدید جنگ تجاری واشنگتن و آنکارا
همزمان کارشناسان هشدار میدهند تصمیم احتمالی آنکارا درباره بستن اینجرلیک که مهمترین پایگاه هوایی ناتو در ترکیه و مرکز عملیات ائتلاف آمریکایی مدعی مبارزه با داعش در سوریه است و همچنین پایگاه کوچریک عواقب زیانباری برای آنکارا خواهد داشت و احتمالا به قطع روابط میان 2 طرف منجر شود. رسانههای آمریکایی هفته گذشته اسنادی منتشر کردند مبنی بر اینکه گروهی از حقوقدانان نزدیک به دولت ترکیه از دادگاه شهر اضنه که نزدیکترین شهر به پایگاه اینجرلیک است، خواستهاند افسران آمریکایی مستقر در این پایگاه از جمله ژنرال ارشد ژوزف ووتل را به اتهام مشارکتشان در کودتای نافرجام 2016 تحت تعقیب قرار دهد.
سایر اخبار این روزنامه
فهرست ترسوها
هماوردی پاشا با یانکی!
بازداشت نشدم احضار شدم
جامعه تشنه شنیدن قصه حیاست
روحانی و خیانتی که سران فتنه به مردم کردند
توضیحالمصائب
صرافی ها ارز می دهند اما خیلی کم!
قاتل ناوها
حادثه سقوط پل در جنوای ایتالیا با 30 کشته
انتقال هدفمند تروریستها از سوریه
سعودی، ناتوان و خسته در برابر مقاومت یمن
سود برخی سلبریتیها از کمکهای مردمی!