توفان نقدینگی سقف 1600 هزار میلیارد تومان را درنوردید

بانک مرکزی در مجموعه گزارشات گزیده آمارهای اقتصادی کشور از عبور نقدینگی از 1600 هزارمیلیارد تومان خبر داد. گزارش هایی که نشان می دهد بدهی بانک ها به بانک مرکزی همچنان با سرعت سرسام آوری رشد می‌کند، به ویژه بدهی بانک های خصوصی یک، دو سال گذشته دو برابر شده است. موضوعی که می‌تواند همچنان موتور رشد نقدینگی را روشن نگه دارد. در حالی که این آمار مربوط به پایان تیر امسال است امید می رود رئیس کل جدید  بانک مرکزی این روند رشد نقدینگی و بی انضباطی بانک ها را متوقف کند. همتی در مرداد امسال بعد از شروع به کار در ساختمان شیشه‌ای میرداماد، به صراحت از تشدید سخت گیری با بانک ها درباره اضافه برداشت از بانک مرکزی سخن گفته بود.طبق یکی از این گزارش ها که به وضعیت پولی و بانکی کشور اختصاص دارد، نقدینگی کل کشور در پایان تیر با رشد 20 درصدی نسبت به تیر 1396 به رقم هزار1602.2 هزارمیلیارد تومان رسید. از این میزان 1387.3 هزارمیلیارد تومان به صورت شبه پول (انواع سپرده کوتاه و بلندمدت) و 215 هزار میلیارد تومان هم به صورت پول (اسکناس و مسکوک و سپرده جاری) بوده است. رشد بدهی بانک ها به بانک مرکزی همچنان نجومی در حالی که یکی از ریشه های اصلی رشد نقدینگی رشد پایه پولی از محل اضافه برداشت و افزایش بدهی بانک ها به بانک مرکزی است، آمارها نشان می دهد بدهی بانک ها به بانک مرکزی همچنان با سرعت های بالا در حال رشد است. بدهی کل نظام بانکی به بانک مرکزی در پایان تیر امسال به 147 هزار میلیارد تومان رسیده است که رشد 36.4 درصدی نسبت به تیر 96 را نشان می دهد. در این میان اما بانک های خصوصی رکورد عجیبی را ثبت کرده اند. بدهی بانک های غیردولتی به بانک مرکزی در پایان تیر با رشد 96 درصدی نسبت به تیرماه 96 به رقم 96.9 هزار میلیارد تومان رسیده است. این بانک ها بدهی خود به بانک مرکزی را در تیر 96 نسبت به تیر 97 هم 228 درصد افزایش داده بودند. به طور کلی بدهی بانک های خصوصی به بانک مرکزی از 15 هزار میلیارد تومان در تیر 95، تاکنون 6.5 برابر شده است. افزایش پول های داغ نکته دیگری که از آمار و ارقام عمده پولی و بانکی قابل استنتاج است افزایش سرعت رشد پول نقد و نقدینگی به شکل حساب جاری، نسبت به نقدینگی موجود در حساب های مدت دار است. به این ترتیب که سرعت رشد پول نقد به 34.7 درصد رسیده اما سرعت رشد شبه پول (انواع سپرده مدت دار) به 18.1 درصد کاهش یافته که کمتر از سرعت رشد کل نقدینگی بوده است. این موضوع با توجه به انتظار افزایش بازدهی در دیگر بازارها نسبت به سپرده بانکی در ماه های اخیر قابل توجیه است. رشد دسته جمعی اقلام درآمدی دولت اما گزارش دیگر بانک مرکزی که به عملکرد بودجه و وضعیت مالی دولت اختصاص دارد نیز نکات جالبی دارد که مهم ترین آن مربوط به رشد قابل توجه انواع درآمدهای دولت است. مهم تر از همه درآمد نفتی است که با توجه به رشد صادرات نفت و فراورده های نفتی در ماه های ابتدایی امسال در کنار رشد قیمت به محدوده 70 تا 80 دلار، در چهار ماهه اول امسال به 42 هزار میلیارد تومان رسیده است که 61 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد کرده است. این در حالی است که در بودجه صرفا 34 هزار میلیارد تومان درآمد نفتی برای این مدت در نظر گرفته شده بود. در این مدت پرداخت های عمرانی نیز به 23.4 هزار میلیارد تومان رسیده است که رشد دوبرابری نسبت به سال قبل دارد.اما رشد درآمدهای دولت به نفت محدود نمی شود. درآمدهای حاصل از مالیات بر ثروت 35.5 درصد، مالیات بر واردات (تعرفه های گمرکی) 98.3 درصد، عوارض خروج 177 درصد و در مجموع کل مالیات های غیرمستقیم 31 درصد رشد داشته است. مالیات بر واردات خودرو در این مدت حدود 10 برابر شده البته مالیات شرکت ها حدود 17 درصد کاهش یافته است.