روزنامه ابتکار
1397/07/29
رحمت امینی کارگردان نمایش «خدایگان» در گفتوگو با «ابتکار»: مهمترین نگرانیام تعطیلی برخی از سالنها است
سیدحسین رسولیاین روزها نمایش «خدایگان» به نویسندگی «وودی آلن»، ترجمه شهرام زرگر و کارگردانی رحمت امینی در تالار مولوی روی صحنه رفته است. این نمایش کمدی به روند اجرای یک تئاتر در شهر نیویورک میپردازد.
نمایش «خدایگان» یک کمدی مهیچ است که به اندیشههای فریدریش نیچه و تاریخ تئاتر میپردازد. به همین مناسبت پای صحبتهای او نشستهایم که در ادامه میخوانیم.
در تئاتر چند سال اخیر شاهد نمایشهای کمدی بسیار سطحی هستیم. برخی هم شیوههای اجرایی تئاتر آزاد را در سالنهای تئاتر دولتی پیاده کردهاند که تنها دلیلش هم عدم شناخت و کسب درآمد بسیار است. چه شد سر اغ وودی آلن رفتید و نمایش او را اجرا کردید؟
در چند سال اخیر شاهد نمایشهای کمدی بسیار سطح پایینی در ایران هستیم. کمدی در کشورهای مختلف شباهتها و خویشاوندیهایی دارد. شما میتوانید به راحتی مابهازاهای موقعیتهای کمدی را در فرهنگهای مختلف پیدا کنید. کمدی دارای موقعیتها، رفتارها و دیالوگهای کمیک مشابهی در سراسر دنیا است. کارگردانی که میخواهد کمدی کار کند باید اشراف خوبی بر این ژانر داشته باشد. جالب است بدانید که در ابتدا تلاش داشتم نمایشنامه «تئاتر کمدی» به نویسندگی «کارلو گلدونی» ایتالیایی را کار کنم. این نمایشنامه به ترجمه علی شمس است. نمایشنامه مذکور هم مانند نمایش «خدا» وودی آلن به خود تئاتر میپردازد. این نمایشنامه درباره گروهی است که قصد دارند تئاتری را روی صحنه ببرند ولی کارگردان ایدههای آرمانی دارد و مشکلات عجیب و جالبی شکل میگیرد. من همیشه به خودم میگویم که: «تویی که ادعای کمدی کار کردن داری باید نمایشنامههای خوبی را برای اجرا پیدا کنی.» برای همین باید سراغ کمدی درست و حسابی بروم. مدت زمان زیادی را صرف پیدا کردن یک متن خوب کردم. یک متن خوب کمدی باید هم تماشاگرهای عام و هم تماشاگرهای خاص را جذب خودش کند. فارغ از این بحثها وقتی نمایشنامه «خدا» به نویسندگی وودی آلن و ترجمه شهرام زرگر را خواندم به خودم گفتم: «این همان متنی است که باید اجرایش کنی!» به نظرم مضامین و فرم و ساختمان نمایشنامه «خدا» در جامعه ایران با استقبال مواجه میشود. از سوی دیگر این نمایشنامه چون به خود تئاتر میپردازد میتواند فضای اجرای تئاتر تجربی را مهیا کند.
تئاتر خصوصی را چگونه میبینید و اینکه آیا این تئاتر را در چند سال اخیر مثبت یا منفی ارزیابی میکنید؟
قطعا تئاتر خصوصی را منفی ارزیابی نمیکنم. اسم این نوع تئاتر را هر چه میخواهید بگذارید یا اصلا میتوانید به آن تئاتر خصوصی یا تئاتر فارغ از دولت بگویید؛ با تمام این احوال بر خلاف بسیاری از دوستان تئاتری این پدیده را منفی ارزیابی نمیکنم. این شکل از تئاتر واجد مسائل مهم و عدیدهای است. دلیل اصلی اتفاقات منفی در تئاتر خصوصی این است که تجربهای در این زمینه نداشتهایم. در حال آزمون و خطا هستیم. مهمترین نگرانی من درباره تئاتر خصوصی تعطیلی برخی از این سالنها است. آنها هزینههای میلیاردی برای صحنه و نور و سالنشان کردهاند و حالا اگر کسی بخواهد سالن خصوصی بزند باید چندبرابر قبل هم هزینه کند. مشکل اساسی دیگر در تئاتر خصوصی مکانهای استیجاری است. دولت محترم و اداره کل هنرهای نمایشی باید روند تئاتر خصوصی را حمایت کنند. این حمایت باید از افرادی صورت بگیرد که امتحان خودشان را درست پس دادهاند. سالنهای خصوصی مانند تئاتر مستقل و تئاتر باران موفق بودهاند. دولت باید برای آنها شرایط ارائه وامهای کمبهره یا بیبهره را با بازپرداخت طویلالمدت مهیا کند. از سوی دیگر باید دولت زمینهای مشخصی را مانند بخشی از سینما آزادی را به مدیران سالنهای خصوصی موفق بدهد تا آنها بتوانند تعامل بهتری با هنرمندان داشته باشند. این سالنها باید بازوهای کمکی اداره کل هنرهای نمایشی بشوند. قاعدتا مشکلات تئاتر خصوصی در حال حاضر بسیار فراوان است. زمانی که رئیس شورای نظارت بودم با مشکلات فراوانی درباره قراردادها و عدم پرداخت دستمزدها روبهرو بودم. باید این مسائل رفع و رجوع شود.
با اینکه از شما بارها درباره بلیتهای تئاتر سوال پرسیده میشود ولی باز هم علاقه داریم نظر خلاصه شما را درباره قیمت افسارگسیخته بلیت تئاترهای لاکچری بدانیم.
این مسئله با خصومت و نزاع و بحث همراه شده است. بلیتهای گرانقیمت برخی از تئاترها به شرطی میتواند درست باشد که شرایط تئاتر در کشور ایران جریان سالمی داشته باشد. رحمت امینی در حال حاضر نمایش «خدایگان» را کار میکند. بلیت این نمایش ۲۵ هزار تومان بیشتر نیست و با استقبال بسیار خوبی هم مواجه شده است. حالا اگر سالن هر شب پر باشد و اجرای ما به اتمام برسد شاید یک چهارم هزینهها را هم جوابگو نباشد. انواع و اقسام هزینهها اهم از دکور، لباس و هنرمندان دیگر را داریم و این بلیت ۲۵ هزار تومانی جوابگو نیست. اگر من میخواستم بلیت واقعی را در دسترس مخاطبان میگذاشتم باید حداقل بلیت ۵۰ هزار تومانی را برای نمایش در نظر میگرفتم. درست است؟ با این احوال چرا بلیت ۵۰ هزار تومانی را در نظر نگرفتیم؟ ۱. سالن به گونهای است که مخاطبانش توانایی خرید چنین بلیتی را ندارند. تماشاگری نخواهیم داشت ۲. امکانات تبلیغات گسترده نداریم ۳. امکانات آوردن سلبریتیهای مشهور و بزرگ را نداریم. بنابراین به رقم ۲۵ هزار تومانی بسنده کردهایم. مشخص است که شما بازیگران و سلبریتیهایی مانند نوید محمدزاده، پارسا پیروزفر و مانند آنها را برای نمایش میآورید پس باید قراردادهای کلانی با آنها ببندید و چارهای هم نخواهید داشت که بلیتهای ۲۵۰ هزار تومانی در نظر بگیرید. باید ببینیم کجای کار ما ایراد داشته است.
مشکل اساسی این است که قوانین مشخصی تعریف نشده است؟
درست است. یک بار در دوره آقای خسرو نشان در زمانی که دبیر شورای تئاتر کشور بودم و آقای مسجد جامعی هم وزیر فرهنگ و ارشاد بودند، سندی به نام «توسعه تئاتر» مطرح کردیم که متاسفانه در نطفه خفه شد! این سند ابتدا به زیرساختهای تئاتر میپرداخت.
مثلا اگر سازمان صداوسیما، وزارت علوم، وزارت آموزش و پرورش و وزارتهای دیگر در حوزه تئاتر درست عمل میکردند دیگر با مسئلهای به اسم «بلیت ۲۵۰ هزار تومانی» مواجه نشده بودیم. برای اینکه در کنار تئاتر گرانقیمتی که این روزها سربرآورده با تئاترهای دیگری مواجه بودیم که تماشاگر به خوبی به دیدن آنها میرفت و دیگر هم برای نمایش «بینوایان» سر و دست نمیشکست.
سایر اخبار این روزنامه
محبوبترین گیاهان در بازار 500 میلیون دلاری گل ایران کداماند؟
سهم60 هزار تومانی گلها از سبد خرید ایرانیها
محبوبترین گیاهان در بازار 500 میلیون دلاری گل ایران کداماند؟
سهم60 هزار تومانی گلها از سبد خرید ایرانیها
جهانبخش محبی نیا
دلارهای نفتی و قبیلهگرایی مدرن
جهانبخش محبی نیا
دلارهای نفتی و قبیلهگرایی مدرن
«ابتکار» از آسیبهای بهداشتی در انتظار مسافران شهر کربلا گزارش میدهد
بیماری در کمین زائران بیملاحظه!
«ابتکار» از آسیبهای بهداشتی در انتظار مسافران شهر کربلا گزارش میدهد
بیماری در کمین زائران بیملاحظه!
اصولگرایان یا روحانی؛ کدامیک به دنبال ملاقات هستند؟
فشارها برای یک دیدار
اصولگرایان یا روحانی؛ کدامیک به دنبال ملاقات هستند؟
فشارها برای یک دیدار
«ابتکار» از معرفی وزرای پیشنهادی کار و اقتصاد گزارش می دهد
اگر و اماهای یک انتخاب مجلسی
اهالی رسانه چه نقشی در حمایت از خبرنگاران افشاگر دارند؟
سایه قلم بر قدرت
عربستان کشته شدن خاشقجی در کنسولگریاش را پذیرفت
عادل الجبیر قربانی احتمالی جاهطلبی بن سلمان
عربستان کشته شدن خاشقجی در کنسولگریاش را پذیرفت
عادل الجبیر قربانی احتمالی جاهطلبی بن سلمان
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح:
دستگیری سریع ربایندگان مرزبانان را از پاکستان خواستاریم
رحمت امینی کارگردان نمایش «خدایگان» در گفتوگو با «ابتکار»:
مهمترین نگرانیام تعطیلی برخی از سالنها است
عضو کمیسیون عمراه مجلس:
همزمان با افزایش حقوق کارمندان باید حقوق کارگران نیز افزایش یابد