روزنامه جهان صنعت
1397/08/13
ثبت 4 اثر ایرانی در فهرست حافظه جهانی یونسکو
در روز جهانی میراث دیداری و شنیداری سه اثر به همراه سریال هزار دستان به فهرست ملی برنامه حافظه جهانی یونسکو اضافه شد.چهار اثر شامل «برنامه رادیویی مرزهای دانش»، «سریال هزار دستان»، «مستند معماری ایرانی» و «مستند خلیج فارس» در روز جهانی میراث دیداری و شنیداری در فهرست ملی برنامه حافظه جهانی یونسکو ثبت شد.
سال گذشته «جامعالتواریخ» به عنوان دهمین اثر ایرانی در این فهرست به ثبت رسید. پیش از این نیز کتابهایی مانند مسالکالممالک، خمسه نظامی، شاهنامه بایسنقری، فیلمهای مستندی مانند «جان مرجان»، «پل آزادی»، «یاد و یادگار» و «کودکان سرزمین ایران» و مجموعه عکسهای تاریخی و مجموعه سرودهها و آثار موسیقایی انقلاب اسلامی در فهرست ملی برنامه حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند.
برنامه حافظه جهانی یونسکو که با نام میراث مستند جهانی یونسکو نیز شناخته میشود، برنامهای است که یونسکو از سال ۱۹۹۲ به دنبال افزایش آگاهی نسبت به خطراتی که میراث مستند جهانی را تهدید میکند، برای حفظ و سهولت دسترسی به این آثار به اجرا گذاشته است. یونسکو قصد دارد با اجرای این برنامه از تاراج، پراکندگی، دادوستد غیرقانونی و نابودی میراث مستند جهانی جلوگیری کند. طبق فراخوان یونسکو، این مخاطرات تهدیدکننده از قرنها قبل وجود داشته ولی جنگ، آشوبهای اجتماعی و نبود امکانات مالی بر شدت آن افزوده است.
هزاردستان اثری از علی حاتمی است که در سال ۱۳۵۸ به صورت مجموعه تلویزیونی برای تلویزیون ایران ساخته شد. پروژه هزاردستان بعد از ۸ سال تمام شد. طرح اولیه این سریال در سال ۵۴ با عنوان «جاده ابریشم» و با حضور شخصیتهایی مثل مدرس، میرزا کوچک و رضاخان به ذهن حاتمی آمد و بعد از تغییرات اساسی که ماهیت کار را عوض کرد.
ماندگارترین تاثیر هزاردستان در تاریخ سینمای ایران، ساختهشدن شهرک سینمایی غزالی است؛ شهرکی که به گفته خود علی حاتمی، زمان شروعش جوان بوده و وقتی تمام شده پیرمردی از شهرک بیرون آمده است. در این شهرک محلههای اصلی و قدیمی تهران با زیربنای هفت هزار مترمربع ساخته شده و ۳۰هزار مترمربع به خیابان لالهزار و میدان توپخانه اختصاص یافته است آن هم به گونهای که نمای بیرونی ساختمانها قابل جابهجا شدن باشد و بتوان هر عمارت را به بنایی دیگر تبدیل کرد.
فیلمنامه هزاردستان بیش از ۸ تا ۱۰ بار بازنویسی شده و بعد از وقفهای دو ساله فیلمنامه اگر از حاتمی خواستند که ویرایش چهارمش مورد قبول واقع شد. همه اینها به زعم خود حاتمی باعث شد که فرم لایهلایه و هزارویکشبی کار از بین برود؛ که حتی ماجرای عشق رضا خوشنویس به دختر استادش بهکلی از بین رفت. به گفتهای ۱۱ ساعت از سریال «هزاردستان» سانسور و خیلی از صحنهها کم شد. گرچه این حذفیات هماکنون در آرشیو صداوسیما وجود دارد و در نسخههای پخش شده مختلف، صحنههایی کم و زیاد میشود. هزاردستان اولین سریال بعد از انقلاب است که شایعه تغییر قسمت آخرش بین مردم دهان به دهان گشت و این یعنی اینکه چقدر سرنوشت اثری که بعدازظهر جمعه به تماشایش مینشستند، مهم بود.
این سریال به داستان زندگی رضا خوشنویس، که شخصیتی تخیلی مبتنی بر شخصیتی تاریخی بهنام کریم دواتگر است و نظریه توطئهای مبنی بر دست داشتن شخصیتی به نام خان مظفر در وقایع پشت پرده سیاسی و اجتماعی ایران در دوران قاجار و پهلوی میپردازد.
محیط بازیگری این سریال در محیطی بازسازیشده از تهران قدیم است.
فیلم در دو بخش اصلی تشکیل شده است، بخش اول که داستان رضا تفنگچی است که دوران احمدشاه و آغاز حکومت رضاشاه و بخش دوم در مورد زندگی رضا خوشنویس است که در دوران پایانی حکومت رضا شاه و آغاز حکومت محمدرضا شاه است. بازی جمشید مشایخی یکی از درخشانترین بازیهای اوست.
پس از مرگ حاتمی، دو فیلم سینمایی با تدوین واروژ کریممسیحی بر اساس هزاردستان ساخته شد. این دو فیلم کمیته مجازات و طهران، روزگار نو نام دارند.
یکی از نکات قوت این مجموعه موسیقی متن آن است. تیتراژ اولیه فیلم، پیش درآمدی در آواز اصفهان ساخته مرتضی نیداوود (سازنده تصنیف مرغ سحر) با تنظیم برای ارکستر از مرتضی حنانه است.
داستان هزاردستان دو دوره از تاریخ معاصر ایران را روایت میکند: اواخر حکومت احمد شاه تا آغاز سلطنت رضا شاه و دوران پایانی حکومت رضا شاه تا به تخت نشستن محمدرضا پهلوی. بسیاری از شخصیتهای این مجموعه تلویزیونی برگرفته از یک یا چند شخصیت تاریخی هستند که با تخیل فیلمساز درآمیختهاند و داستانی غیرمستند از وقایع تاریخی دوران خود را روایت میکنند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
آمریکا سیطرهجویی خود را کنار بگذارد، میشود با او تعامل کرد
رییس سازمان فناوری اطلاعات:
آمریکا مجری خواست دیگران است
مذاکره ایران با سازندگان غیراروپایی هواپیما برای نوسازی ناوگان؛
شانس بالای دموکراتها
ثبت 4 اثر ایرانی در فهرست حافظه جهانی یونسکو
خط تولید انبوه جنگنده «کوثر» افتتاح شد
شکست پرسپولیس در دور رفت فینال لیگ قهرمانان آسیا
در هیچ مقالی نمیگنجد!
رای ما ضرغامی!
اعتراض صادرکنندگان خشکبار به سیاستهای دولت؛
آماده عبور از شرایط تحریم هستیم
5 درصد از ذخایر معدنی دنیا در ایران بیاستفاده میماند
ادامه واکنشها به توئیت تصویری ترامپ و بازگشت تحریمهای ایران
نقش دولت در پساتحریم
بحران اقتصادی و آینده خانواده در ایران
مجله اسلیت تشریح کرد
حدود یک میلیارد یورو، تضمین سالانه برای صادرات آلمان به ایران
غفلت از صادرات غیرنفتی