نقش دولت در پساتحریم

امیر واعظی‌آشتیانی* - تحریم‌های آمریکا علیه ایران همچنان ادامه دارد. این تحریم‌ها اما بیش از آنکه یک جنگ اقتصادی باشد بیشتر حاصل بلوف‌هایی است که همواره بخش جدایی‌ناپذیر سیاست‌های آمریکا بوده است‌‌. قلدرمنشی این کشور و عملکرد بین‌المللی آن در طول زمان ثابت شده و پیامد آن طی 40 سال گذشته جزئی جدانشدنی از اقتصاد ایران بوده است‌‌. از همین رو با اطمینان می‌توان گفت اگر تحریم‌ها نقشی جدی بازی می‌کردند امروز شاهد آسیب‌هایی بسیار جدی‌تر و عمیق‌تر در اقتصاد کشور بودیم‌‌. در همین حال نمی‌توان به یقین و با اطمینان گفت برنامه‌ریزی‌های آمریکا علیه اقتصاد ایران بی‌ثمر است. همان طور که گفته شد، بیش از جنگ اقتصادی، این جنگ روانی است که آمریکا در اقتصاد کشور ایجاد کرده است‌‌. آمریکا شرایط اقتصادی و نوع تصمیم‌گیری‌ها در کشور را به خوبی رصد کرده و بر همین اساس نسبت به دولتی بودن اقتصاد کشور آگاهی کامل دارد‌‌. به واقع همین موضوع نیز تبدیل به پاشنه آشیلی شده که با توجه به آن اقدام به برنامه‌ریزی‌های هدفمند علیه ایران می‌کند‌‌. روشن است آمریکا موضوع جدیدی برای تحریم‌ها علیه ایران ندارد و البته با عقب‌نشینی از تحریم‌های نفتی خود بار دیگر ثابت کرد بخش قابل توجهی از هیاهوی سیاسی ایجادشده علیه ایران فقط یک لاف سیاسی بزرگ بوده‌‌. بدیهی است در حال حاضر حتی کشورهای هم پیمان آمریکا هم حاضر نیستند با تفکر و راهبردهای این کشور مسیر اقتصاد خود را تغییر دهند و درگیر مشکلات جدیدی شوند و به دلیل غرض‌ورزی آمریکا روابط تجاری خود را با ایران قطع کنند‌. اما مسائل و چالش‌های اقتصاد ایران در همین نقطه پایان نمی‌یابد. تجربه ادوار گذشته بیانگر آن است که مردم اعتماد کامل به تصمیم‌گیری‌های دولت‌ها ندارند و از آنجا که همواره تصمیمات ناگهانی، کوتاه‌مدت و بی‌پشتوانه دولت بی‌ثمر باقی مانده است متاسفانه رویه‌ای ناکارآمد شده است و تا امروز مشکلات و چالش‌های پیش‌آمده به شکلی اصولی و ریشه‌ای حل نشده است‌‌. این رویه باید به زودی تغییر کند و دولت نسبت به تصمیمات خود با پشتوانه هوشمندانه‌تری گام بردارد‌. اگر پیش از این دولت‌ها در ارتباط با مقوله خصوصی‌سازی و تعاونی‌ها تصمیماتی شایسته اتخاذ کرده بودند امروز با مقاومت بیشتر در مقابل تحریم‌ها ایستادگی می‌کردیم‌‌. امروز اما تدبیر و مدیریت هوشمندانه دولت و البته سکوت تاثیرگذار آن در مقابل برخی مسائل حجم قابل توجهی از مشکلات را حل خواهد کرد‌‌ به طوری که اخیرا شاهد سکوت هوشمندانه دولت و البته اظهارنظرهای امیدبخش به جامعه هستیم‌‌. این روند نشان‌دهنده آن است که گاهی سکوت دولت از شایعات و حاشیه‌سازی‌ها کم می‌کند و همین روند منجر به آرامش بیشتر جامعه خواهد شد‌‌. عملکرد دولت و مردم شرایط روزهای بعد از تحریم را رقم خواهد زد و با حضور هوشمندانه در صحنه شرایط کاملا قابل کنترل خواهد بود‌.
*کارشناس اقتصادی
v.ashtiani37i@yahoo.com