«ابتکار» تاثیر نوسان نرخ ارز بر بازار سرمایه را بررسی می‌کند پیوند میان ارز و بورس

کیمیا نجفی
این روزها بازار ارز به نوعی تعیین‌کننده بازارهای دیگر به شمار می‌رود. انگار تمام کسب‌وکارها دست روی دست گذاشته‌اند تا ببینند که نرخ ارز در چه روندی قرار می‌گیرد و طبق آن برنامه کار خود را پیش ببرند. البته در این میان برخی از بازارها از حساسیت بیشتری برخوردار هستند و به سرعت به نوسان نرخ ارز واکنش نشان می‌دهند. به عنوان نمونه نرخ ارز در تمام بورس‌های دنیا از متغیرهای تاثیرگذار بر شاخص قیمت سهام است و ایران هم از این قاعده مستثنی نیست.
بازار سهام رابطه تنگاتنگی با قیمت محصولات جهانی دارد و از آنجایی که محصولات جهانی با ارز معامله می‌شوند، تغییرات ارزش ارز بر قیمت کالاها و محصولات به شدت اثر می‌گذارد. پس می‌توان در این بین همبستگی نرخ ارز و بازار بورس را نتیجه‌گیری کرد. با توجه به صادراتی و وارداتی بودن بیشتر شرکت‌ها در بازار سرمایه و میزان وابستگی آنها به نرخ ارز، نوسان‌هایی که اقتصاد ما طی ما‌ه‌های گذشته تجربه کرد تاثیرات متفاوتی را بر این شرکت‌ها گذاشت و ارزش سهام‌ آنها را دستخوش تغییراتی کرد. با توجه به این مسائل به نظر می‌رسد که بازار بورس در مقایسه با بازارهای دیگر در شرایط نوسان از حساسیت بالاتری برخوردار است و خیلی سریع نسبت به تغییرات اقتصادی واکنش نشان می‌دهد. حمیدرضا میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه در این‌باره به «ابتکار» می‌گوید: بازار بورس و مخصوصا بازار سهام نسبت به تغیرات محیطی که اتفاق می‌افتد چه به لحاظ تنوع و چه به لحاظ تعدیل جزو حساس‌ترین بازارها هستند و به سرعت واکنش نشان می‌دهند. دلیل آن‌هم این است که تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس‌ها در فضای کسب و کار از جمله بهترین شرکت‌ها هستند که در اقتصاد فعالیت می‌کنند و این باعث می‌شود که متناسب با تغییراتی که در حوزه سیاست، اقتصاد، قانون، تکنولوژی و... اتفاق می‌افتد تاثیرش را بر فعالیت‌ها اقتصادی بگذارد و شرکت‌ها در هر حوزه‌ای که هستند یقینا از این تغییرات تاثیر می‌گیرند. بنابراین ذات این بازار اثرپذیری از تغییرات محیطی است و شاخص‌های بازار سرمایه را به عنوان شاخص‌های پیش‌نگر تلقی می‌کنند. به نوعی که تغییرات محیطی در آینده را هم بلافاصله شناسایی می‌کنند و در مقابل این اثر تغییرات محیطی بر روی قیمت سهام شرکت‌ها تاثیر می‌گذارد. بنابراین بازار سرمایه و بازار بورس اوراق بهادار از جمله حساس‌ترین بازارها را به‌شمار می‌روند.
وی می‌افزاید: عمدتا پیام‌هایی که از طریق شاخص‌ اعلام می‌شود و تاثیرپذیری این شرکت‌ها را از نوسان ارزی نشان می‌دهد، پیام‌های درستی هستند. البته عده‌ای می‌گویند یک‌سری از پیام‌ها تحت تاثیر هیجانات قرار می‌گیرند و یا در بعضی از پیام‌ها شاخص تحت تاثیر وحشت قرار گرفته است. اما با توجه به تحلیل، تحلیلگران و کارشناسانی که در بازارهای مالی هستند و تجربه اطلاعات بالایی دارند این شاخص‌ها، هرقدر هم که تحت تاثیر هیجان و وحشت قرار گرفته باشد اما در نهایت به تعادل برمی‌گردند.


میرمعینی تاثیر نوسانات نرخ ارز در ماه‌های گذشته را مخرب نمی‌داند و می‌گوید: نوسان قیمت ارز در ماه‌های گذشته را نمی‌توان 100 درصد مخرب دید. بسیاری از شرکت‌ها در این نوسانات تاثیر مثبت گرفتند و علت آن‌هم صادرات محوری‌شان بوده است. شرکت‌های صادرات محور که درآمدهای ارزی داشتند تغییرات نرخ ارز به سودشان تمام شد. از طرفی دیگر برخی از شرکت‌هایی که از لحاظ مواد اولیه، خوراک و تاسیسات‌شان واردکننده بودند از تغییر نرخ ارز متضرر شدند. اما نکته‌ای که وجود دارد این است با نوسان نرخ ارز ما بیشتر شاهد تاثیر مثبت در بازار سرمایه بودیم. اکثر شرکت‌هایی که در بازار سرمایه ما پذیرفته شدند، شرکت‌های صادرات‌محور هستند. افزایش شاخصی که ما در سه ماه تابستان شاهد بودیم عمدتا سودآوری ناشی از افزایش نرخ ارز بود.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به عدم مکانیزم پوشش ریسک در ایران می‌گوید: شرکت‌هایی که هزینه‌های آنها افزایش پیدا کرده است و در نوسان قیمت دلار متضرر شده‌اند، به نوعی قیمت محصولات‌شان را هم افزایش دادند البته به جز خودروسازان که هنوز در بحث قیمت‌گذاری محصولات‌شان به نتیجه نرسیده‌اند. ولی متضرر شدن در دوران نوسان به مرور زمان اتفاق می‌افتد و شاید در یک دوره کاهش سود‌آوری به واسطه افزایش نرخ ارز داشته‌اند اما تمام این مسائل در یک دوره کوتاه‌مدت است و این شرکت‌ها می‌توانند خودشان را به تعادل و سود برسانند. البته نمی‌توان منکر مشکلات و مسائل شد و دلیل آن‌هم این است که در کشور ما مکانیزم پوشش ریسکی نرخ ارز وجود ندارد، در دنیا این مکانیزم وجود دارد و به راحتی می‌توانند که ریسک نرخ ارزی را پوشش دهند. چون در ایران این پوشش ریسک وجود ندارد، شرکت‌ها در یک دوره دچار آسیب می‌شوند اما همان‌طور که گفتم به مرور زمان با افزایش نرخ محصولات‌شان می‌توانند این آسیب‌ها را جبران کنند و به تعادل برسند و سود‌آوری‌شان به حالت عادی برمی‌گردد. در این میان باید بگویم که شرکت‌های واردات محور در حال حاضر به دلیل افزایش نرخ ارز و نوسانی که در اقتصاد وجود دارد دچار مشکل شده‌اند و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
وی در پایان از حساسیت بالای بازار سرمایه در برابر تغییرات می‌گوید: عوامل و متغییرهای تاثیر‌گذار در بازار سرمایه به نوعی در زمان تغییر می‌کنند و بازار هم متناسب با این تغییرات همیشه در حال دگرگونی است. با توجه به آمارهایی که وجود دارد این نوسانات ریسک بازار را بالا می‌برد و باعث می‌شود سرمایه‌گذاری در بازار با محافظه‌کاری بیشتر صورت بگیرد و قابلیت‌های بازار سرمایه که به عنوان مثال جذب سرمایه‌های خرد و کلان و یا تامین مالی شرکت‌های مختلف است مخدوش شود و به نوعی در بلاتکلیفی به سر ببرد، این نکته‌ای است که باید به آن توجه کرد و هرچه زودتر درباره به وجود آمدن ثبات در اقتصاد چاره‌اندیشی کرد.
سایر اخبار این روزنامه
« ابتکار» در گفت‌وگو با سفیر اسبق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل بررسی می‌کند چوب غیرکارشناسی لای چرخ دستگاه دیپلماسی غلامرضا حیدری باز هم تکرار میکنم حفظ منافع ملی ما مهمترین است «ابتکار» از واکنش‌نمایندگان مجلس به طرح موضوع «فتنه 98» گزارش می‌دهد عینیت بخشیدن به تخیل بدخواهان «ابتکار» تاثیر نوسان نرخ ارز بر بازار سرمایه را بررسی می‌کند پیوند میان ارز و بورس نگاهی به نمایشگاه‌های هنری هفته پیش‌رو گشتی در میدان هنر جلسه هم‌اندیشی حناچی و شهرداران پس از انقلاب اسلامی با 4 غایب برگزار شد فرار قالیباف و احمدی‌نژاد از بازگشت به «بهشت» معاون اول رئیس‌جمهوری: قول می‌دهم که با تمام وجود بمانم نگاهی به فیلم «سرو زیر آب» به مناسبت اکران ویژه این فیلم برای خانواده معظم شهدا فاتحان قلعه‌های فخر تاریخیم واکنش ابتهاج به احتمال تخریب خانه مادری وقتی خود آدم نمی‌ماند حالا خانه هم نماند رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور: نظارت بر قیمت کالاهای اساسی تشدید می‌شود معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری: سرمایه بخش خصوصی وارد پژوهش شود «ابتکار» از دلایل ایجاد حلقه بسته در کابینه روحانی گزارش می‌دهد گذر دولت از اصلاحات