جنبشي بر اي آزادي

ونزوئلای پسا چاوز، هرگز رنگ آرامش به خود ندیده و فرمانی که به دست جانشین او یعنی راننده اتوبوس سابق افتاده، ماشین اقتصاد این کشور را به سمت دره سقوط هدایت کرده است. بیراهه ای که مادورو در آن مسیر گذاشته، نرخ تورم را چهار رقمی کرده و شهروندان ونزوئلایی را با وجود داشتن منابع عظیم نفتی، بدجوری تحقیر کرده است.کارنامه اقتصادی رییس‌جمهور غیرمتخصص و کارنابلد، ونزوئلای نفت خیز را فقیر خیز کرده است. او هیچ وقت، کاریزما و قاطعیت هوگو چاوز فقید را نداشته و میراث او را بر باد داده است. یک قیاس دور از ذهن است که بخواهیم مبارز استقلال طلب یعنی هوگو چاوز را با نیکلاس مادورو مقایسه کنیم؛ برای همین است که ونزوئلا به ایستگاه خطرناک جنگ داخلی رسیده است. کشور اینک به شدت دوقطبی شده و طرفداران چاوز و مادورو با طرفداران خوان گوایدو و آمریکا رو در روی هم قرار گرفته‌اند. از نظر نظام روابط بین‌الملل در حال حاضر، ونزوئلا دو رییس جمهور دارد. برخی کشورها، مادورو را رییس جمهور و برخی دیگرگوایدو را رییس جمهور موقت می دانند! معلوم نیست طی روزهای آینده چه سرنوشتی در انتظار این کشور غنی آمریکای لاتین خواهد بود اما هر چه است، بیم یک جنگ داخلی تمام عیار می رود. جنگی که هیچ برنده ای ندارد و جز خسارت های جانی و مالی و از بین بردن زیرساخت ها، چیز دیگری را عاید شهروندان ونزوئلایی نمی کند. بهترین نسخه برای ونزوئلای 2019، برگزاری یک انتخابات آزاد با نظارات سازمان ملل و گروه های مستقل است. اگر انتخاباتی آزاد برگزار شود، آن‌وقت حتی اگر دوباره مادورو رای بیاورد، شخصی مثل ترامپ نمی‌تواند در امور داخلی ونزوئلا دخالت کند. اگر هم اشخاصی مثل گوایدو، هنری فالکون و خاویر برتوچی رای آوردند، آن وقت مادورو هم باید با پذیرش شکست به خواست عمومی مردم ونزوئلا ، احترام بگذارد.
بگذارید کمی تاریخ را مرور کنیم؛ سیمون بولیوار، رهبر جنبش استقلال‌طلبانه در آمریکای جنوبی در سال ۱۸۰۷ از اروپا به ونزوئلا بازگشت. پس از کودتایی در تاریخ ۱۹ آوریل ۱۸۱۰، ونزوئلا بعد از تشکیل شورای عالی نظامی کاراکاس و سرنگونی سلطه استعماری به استقلال دوفاکتو دست پیدا کرد. شورای عالی نظامی برای به رسمیت شناخته شدن و دریافت کمک، هیاتی را به بریتانیا فرستاد. این هیات با ریاست بولیوار و دو فرد دیگر به نام‌های آندرس بلیو و لوئیس لوپز مندز با فرانسیسکو د میراندا ملاقات و او را متقاعد کردند تا به سرزمین مادری خود برگردد.سیمون بولیوار در سال 1825 رییس جمهور ونزوئلا شد. او همچنین در سال 1827 رییس جمهور پرو شد!
به نظر می رسد اگر تاریخ در حال تکرار شدن باشد، به زودی باید شاهد بیداری جدیدی در کشورهای آمریکای لاتین و در اعتراض به شرایط اقتصادباشیم. شاید ترس از اقدام گوایدو به‌دليل تسری کار او به دیگر کشورهای لاتین است!
تظاهرات ۲۰۱۹ ونزوئلا، مجموعه‌ای از اعتراضات است که از ۱۱ ژانویه در یک تلاش هماهنگ برای حذف نیکلاس مادورو از ریاست‌جمهوری که به‌طور گسترده در دومین دوره ریاست‌جمهوری‌اش مورد انتقاد قرار گرفت، به بحران ریاست‌جمهوری ونزوئلا (۲۰۱۹) در این کشور منجر شد. این اعتراضات همچنین شامل ضد تظاهرات دولتی است که به‌طور سازمان‌یافته در حمایت از مادورو در خیابان‌ها صورت گرفته‌است. خوان گوایدو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا صبح روز چهارشنبه خود را رییس‌‌جمهور خواند. کشورهای بسیاری از جمله آمریکا، از او حمایت کردند.


قطع رابطه با آمریکا
نیکلاس مادورو، رییس جمهوری ونزوئلا اعلام کرد کشورش روابط دیپلماتیک با آمریکا را قطع می‌کند. این تصمیم دقایقی پس از آن اعلام شد که دونالد ترامپ رسما اعلام کرد خوان گوایدو، رییس مجلس ملی را رهبر ونزوئلا می‌داند.آمریکا کمی پس از آن آقای گوایدو را به عنوان رییس‌جمهور موقت ونزوئلا به رسمیت شناخت که او در تجمع مخالفان دولت، خود را رییس‌جمهور موقت خواند و به هوادارنش وعده داده که آماده بر عهده گرفتن امور دولت انتقالی تا زمان برگزاری انتخابات جدید است.
رییس جمهور موقت چه برنامه ای دارد؟
خوان گوایدو می خواهد دولت انتقالی را تشکیل دهد و خواستار انتخابات جدید شده است. گوایدو و حامیان او ادعا می کنند که آخرین دوره مادورو به طور غیرقانونی در قدرت است و حدود 60 کشور به این نتیجه رسیده اند که انتخابات اخیر جعل شده بود.
آیا کار گوایدو قانونی است؟
مواد ۲۳۳ و ۳۳۳ قانون اساسی ونزوئلا دو ماده مورد تاکید رهبر مخالفان، یعنی گوایدو است. ماده ۲۳۳ می گوید که شورای ملی می‌تواند رییس‌جمهور را با رای خود برکنار کند و در چنین وضعیتی، رییس شورای ملی به شکل موقت اختیارات رییس جمهور را بر عهده می گیرد. همچنین در ماده ۳۳۳ هم تاکید شده که اگر قانون اساسی کشور زیر پا گذاشته شود، همه شهروندان موظفند برای برقراری دوباره قانون اساسی تلاش کنند.
درباره خوان گوایدو
خوان خراردو گوایدو مارکز متولد پنج شنبه، ۶مرداد ۱۳۶۲است. او مهندس وو فارغ التحصیل دانشگاه کاتولیک آندرس بلو ودانشگاه جرج واشنگتن است . گوایدو با همسرش فابیانا روزالس در کاراکاس زندگی می کند و یک دختر کوچک دارد. در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۹ گوایدو درحال رفتن برای شرکت دریک میتینگ آزاد، توسط اعضای سرویس اطلاعات ونزوئلا (SEBIN) دستگیر و سپس بازداشت شد. او ۴۵دقیقه بعد توسط مقامات آزاد شد. در همان روز، او خود را به عنوان رییس‌جمهور اعلام کرد. دولت به این واقعیت اشاره کرد که این اقدام یک طرفه توسط سرویس اطلاعات (SEBIN) صورت گرفته و حکم دستگیری توسط رییس اطلاعات ایدلمارو موکورا صادر شده‌است، در این راستا، گوایدو اعلام کرد که در این وقایع نشان داده شد که شکافی در زنجیره فرماندهی نیروهای مسلح وجود داشته‌است. دوازده مقام سرویس اطلاعات ونزوئلا (SEBIN)پس از این رویداد دستگیر و زندانی شدند و در انتظار محاکمه بودند. آن‌ها به «بازداشت غیرقانونی» و «سوء استفاده از توابع» متهم شدند.
حرف حساب مادورو چیست؟
رییس جمهور مادورو می گوید که او در یک انتخابات سالم به پیروزی رسیده و هیچ کس حق ندارد این موضوع را زیر سوال ببرد. او همچنین گفته که بر اساس رای دیوان عالی کشور، شورای ملی منحل شده و مجلس موسسان جایگزین آن شده است.
هشدار روس ها درباره جنگ نظامی
در حالی که روسیه به شدت از آنچه دخالت مخرب دولت‌های خارجی در ونزوئلا دانسته، انتقاد کرده و گفته که چنین روندی به بی قانونی و خونریزی منجر خواهد شد. مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا از تمامی اعضای سازمان کشورهای آمریکایی خواسته تا خوان گوایدو را به عنوان رهبر دولت انتقالی جدید ونزوئلا به رسمیت بشناسند.
وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه‌ای، آمریکا را به نادیده گرفتن قوانین بین المللی متهم کرده و هشدار داده که دخالت نظامی خارجی در این کشور می‌تواند عواقب فاجعه باری داشته باشد.
استفاده خبرگزاری اسپوتینک از عنوان لاشخورهای واشنگتنی در آسمان ونزوئلا
نکته جالب اینجاست پس از وقایع سریع در ونزوئلا، خبرگزاری رسمی و معتبر اسپوتنیک روسیه که مواضعی ضد آمریکایی دارد، از تیتر «لاشخورهای واشنگتنی در آسمان ونزوئلا»استفاده کرد! تیتری که عمق اختلافات بین مسکو و واشنگتن در مقابل اتفاقات در کاراکاس را عریان می کند. به هر حال، هر چه باشد، ونزوئلا حکومتی شبه کمونیستی دارد و روسیه این کشور را حیاط خلوت خود در آمریکای لاتین می داند ، درست مثل کوبا! نخستین پاراگراف از گزارش اسپوتنیک را با هم بخوانیم: «روز چهارشنبه، چند دقیقه پس از آنکه خوان گوایدو رهبر اپوزیسیون، خود را به عنوان رییس‌جمهور ونزوئلا اعلام کرد، ترامپ او را به رسمیت شناخت. بلومبرگ گزارش داد که به رسمیت شناخته شدن خوان گوایدو به عنوان رهبر ونزوئلا اقدام تحریک‌آمیز آمریکاست».اسپوتنیک در ادامه نوشت: از زمانی که ترامپ پست ریاست جمهوری آمریکا را اشغال کرد، او به طور پیوسته تحریم های اقتصادی علیه ونزوئلا را افزایش داده و مادورو را محکوم کرد و در‌واقع از مردم ونزوئلا دعوت مي‌كرد تا دولت خود را سرنگون کنند. اوراق قرضه دلاری ونزوئلا که نرخ آن‌ها در سال جاری به طور متوسط 25 درصد افزایش یافته است، در روز چهارشنبه حتی بیشتر افزایش یافت، زیرا مخالفان فشار بر مادورو را افزایش دادند. به گفته افرادی که با این وضعیت آشنا هستند، دولت ترامپ همچنین آماده است محدودیت صادرات نفت خام را از آن کشور اعمال کند، اما هنوز تصمیم نگرفت که به این اقدام دست بزند یا نه. این افراد می گویند که بنا به واکنش مادورو به تصمیم گوایدو، می توان معلوم کرد که آیا دولت ترامپ تحریم ها را اعمال خواهد کرد یا نه.
مواضع کشورهاي ديگر چه بود؟
هرچند اکثر کشورهای آمریکای لاتین، کانادا و دبیر کل سازمان کشورهای آمریکایی تقریبا با همان سرعت گوایدو را به رسمیت شناختند، اما هنوز یک وزنه سنگین در این بازی باقی مانده است: مکزیک.
به گزارش دویچه وله، رییس جمهور پوپولیست و چپگرای مکزیک هنوز مادورو را به عنوان ییس‌جمهور ونزوئلا قبول دارد. از همه مهم‌تر چین و روسیه هستند که بقای حکومت مادورو بسته به حمایت آن‌هاست. برای هر دو، ونزوئلا یک پل راهبردی استراتژیک در آمریکای لاتین است تا نفوذ ژئوپلیتیکی خود را در این قاره گسترش دهند. روسیه و چین هر دو سال‌هاست که از دولت کاراکاس با وام‌های سخاوتمندانه حمایت مالی می‌کنند که البته منابع سرشار نفت ونزوئلا تضمین‌کننده بازپرداخت آ ن‌هاست. روسیه چندی پیش برای برگزاری یک مانور نظامی در ونزوئلا شماری از جت‌های جنگی خود را به این کشور فرستاد .
واکنش کمیسیون اروپا
کمیسیون اروپا، بازوی اجرایی اتحادیه اروپا هم از اینکه به صراحت خوان گوایدو را به عنوان رهبر دولت موقت ونزوئلا به رسمیت بشناسد، خودداری کرده است. سخنگوی این کمیسیون تنها به گفتن این جمله که «ما در کنار نیروهای دموکراتیک در این کشور ایستاده ایم» بسنده کرده است.
واکنش آلمان
وزیر خارجه آلمان اعلام کرد برلین از خوان گوایدو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا که خود را رییس‌جمهور موقت این کشور معرفی کرده، پشتیبانی می‌کند. هایکو ماس تاکید کرد: «ما از گوایدو حمایت می‌کنیم زیرا با به رسمیت شناختن انتخاب دوباره مادورو مشکل جدی داریم».
اما سخنگوی آنگلا مرکل ، صدراعظم آلمان روز جمعه با تهدید دولت ونزوئلا گفت که چنانچه در این کشور انتخابات زودهنگام برگزار نشود، احتمال دارد برلین «خوان گوایدو» رهبر مخالفان را به عنوان رییس جمهوری موقت ونزوئلا به رسمیت بشناسد.
واکنش دبیرکل سازمان ملل
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نسبت به احتمال بروز خشونت‌های بیشتر در ونزوئلا به شدت ابراز نگرانی کرده است.وی گفت که تنها گفت‌وگوهای جامع بین دو جناح می‌تواند مانع از بروز تشنج بیشتر در کشور شود و باید مذاکراتی جدی درباره آینده کشور انجام شود.
انتقاد از دخالت‌های خارجی در ونزوئلا
جرمی کوربین، رهبر اصلی‌ترین حزب مخالف دولت انگلیس با انتقاد از موضع این کشور درقبال تحولات اخیر در ونزوئلا تصریح کرد که نیکلاس مادورو همچنان رییس‌جمهوری این کشور محسوب می‌شود.از سوی دیگر اما جرمی هانت وزیر امور خارجه انگلیس دیروز ( پنجشنبه ) در جریان ملاقات با همتای آمریکایی‌اش تصریح کرد که لندن از موضع واشنگتن در قبال تحولات ونزوئلا حمایت می‌کند و تصمیم رییس‌جمهوری این کشور برای قطع رابطه با آمریکا را محکوم کرد.
موضع گیری موگرینی
«فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا با صدور بیانیه‌ای، خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام در ونزوئلا شد.
واکنش وزارت خارجه ایران
بهرام قاسمی ، سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به حوادث سیاسی داخلی اخیر ونزوئلا و دخالت‌های علنی و نامشروع آمریکا در امور آن کشورگفت: جمهوری اسلامی ایران در مقابل هر گونه دخالت خارجی در امور داخلی ونزوئلا یا هر اقدام نامشروع و غیرقانونی همچون تلاش برای کودتا و اقدامات ضد مردمی، از دولت و ملت این کشور حمایت می کند.وی افزود: ما امیدواریم هر گونه اختلاف و مشکل سیاسی در ونزوئلا توسط مردم و دولت این کشور با به‌کارگیری راهکارهای قانونی و مسالمت آمیز هر چه سریع‌تر حل و فصل شود.
پیش بینی تورم یک میلیون درصدی!
صندوق بین المللی پول گزارش داده که اگر داستان همین‌طور پیش برود، تورمی یک میلیون و سیصدهزار درصدی در انتظاری ونزوئلای 2019 است! در حال حاضر به‌طور متوسط، هر بیست روز یکبار، قیمت کالاها و اجناس در سرزمین انجل، دو برابر می شود!