روزنامه جوان
1396/02/12
خارج از مناظره‌ها درباره بدهي 9هزار ميلياردي طرح تحول سلامت توضیح دهید
نویسنده: زهرا چيذرينخستين مناظره ميان كانديداهاي دوازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوری اگرچه تحت عنوان مناظره اجتماعي برگزار شد اما بسياري از موضوعات اجتماعي مهم در اين مناظره ناديده گرفته شد. آموزش و پرورش، آموزش عالي و سلامت نمونه‌هايي از مهم‌ترين عناوين و موضوعات اجتماعي بود كه در شيوه برگزاري مناظره و انتخاب تصادفي سؤالات مغفول ماند. به خصوص اينكه طرح تحول سلامت يكي از مناقشه برانگيزترين طرح‌هايي است كه طي سال‌هاي اخير در حوزه اجتماعي اجرايي شده؛ طرحي كه موافقان و مخالفان متعددي را در مقابل خود دارد و در ماه‌هاي اخير حتي برخي مدافعانش به جرگه مخالفان و منتقدان اين طرح پيوستند. نكته قابل تأمل اينجاست كه سرسخت‌ترين منتقدان طرح تحول سلامت چهره‌هاي شناخته شده اصلاح‌طلب و نزديك به دولت هستند؛افرادي كه شايد به سختي بتوان به آنها برچسب «دلواپس» زد، اگرچه دولت يازدهم و وزارت بهداشت براي مقابله با اين منتقدان هم راهكارهاي خودشان را داشتند.
طرح تحول سلامت بارها تا مرز تحقيق و تفحص مجلس رفت، اما با رايزني‌هايي همچون جلسه وزارت بهداشتي‌ها با اعضاي كميسيون بهداشت در هتل مدينه الرضاي مشهد درباره راهكارهاي برون‌رفت از چالش‌هاي طرح تحول، ماجراي تحقيق و تفحص از اين طرح مسكوت ماند. بر اين اساس بديهي است دولت يازدهم ترجيح بدهد از پاسخگويي درباره طرحي كه بدهي چند هزار ميلياردي روي دست دولت گذاشته و اين بدهي ميراثي است كه به دولت دوازدهم خواهد رسيد، فرار كند و جاي سلامت در مناظره اجتماعي كانديداها خالي بماند. اما ببينيم چرا سؤالات مرتبط با طرح تحول از مناظره اجتماعي كانديداها حذف شد.
بدهي فروشي ميلياردي در حالي كه طرح تحول سلامت به عنوان برگ برنده دولت يازدهم و يكي از بزرگ‌ترين طرح‌هاي اين دولت به شمار مي‌رفت، اما در ادامه كار به جايي رسيد كه حتي چهره‌هايي همچون مسعود پزشكيان وزير بهداشت دولت اصلاحات در جايگاه يكي از سرسخت‌ترين منتقدان طرح تحول سلامت قرار گرفتند و هزينه‌هاي كلان اين طرح دولت را به سمت و سوي بدهي فروشي با فروش 8 هزار ميليارد تومان اوراق قرضه براي صاف كردن بدهي‌هاي طرح تحول سلامت پيش برد و ماجرا تا دعواي رسمي وزير بهداشت و وزير رفاه در برابر لنز دوربين رسانه‌ها هم كشيده شد؛ دعوايي كه حكايت از ضعف مديريت و برنامه‌ريزي در هزينه‌كرد منابع از سوي وزارت بهداشت و همچنين ضعف در اختصاص و تحقق منابع از سوي وزارت رفاه داشت.
برانگيختن انتقاد موافقان كار به جايي رسيد كه نوروز امسال علي نوبخت، رئيس كميسيون بهداشت و درمان مجلس به جرگه منتقدان طرح تحول پيوست و درباره اين طرح اينگونه گفت: «در طرح تحول سلامت به پزشكان غيرشاغل در بيمارستان‌ها حقوق‌هاي زيادي پرداخت شد و اعلام شد اين پرداختي‌ها به پزشكان در مناطق محروم صورت گرفته درحالي كه برخي افراد در ستاد دانشگاه و ستاد وزارتخانه اين پول‌ها را دريافت كردند كه ممكن است دو سال ديگر خود را نشان دهد.»
اين در حالي است كه اگر به سوابق رئيس كميسيون بهداشت نگاهي بيندازيد، متوجه خواهيد شد اين عضو اصلاح‌طلب مجلس يكي از مدافعان طرح تحول سلامت به شمار مي‌آيد، اما اين بار نوبخت نيز در جايگاه يك منتقد ظاهر شد«در اين مدت مسئولان اين وزارتخانه هركاري دلشان خواست انجام دادند كه يكباره متوجه شديم اگر با همين روش پيش بروند، طرح تحول نظام سلامت با مشكل مواجه خواهد شد. من تذكر دادم كه خزانه تحمل چنين فشار مالي را ندارد و ادامه چنين روندي ما را به سرنوشت يارانه‌ها مبتلا مي‌كند.» از نگاه وي اينكه به تمام ايرانيان اعم از دارا و فقير يا ساكن ايران و ديگر كشور‌ها اعلام كنيم هركاري دلتان خواست در مركز فوق تخصصي انجام دهيد و اگر هم نياز به وسايل مصرفي گران بود، وزارت بهداشت اعتبارات آن را در اختيار قرار خواهد داد، اقدام نادرستي بود. وزارت بهداشت اقدام به سطح‌بندي خدمات و نظام ارجاع و استفاده از پزشك خانواده نكرد و سازمان تأمين اجتماعي و سازمان بيمه سلامت را نيز در اختيار نداشت.
رئيس كميسيون بهداشت مجلس همچنين از واقعيت ديگري در طرح تحول پرده برداشت «در طرح تحول سلامت به پزشكان غيرشاغل در بيمارستان‌ها حقوق‌هاي زيادي پرداخت و اعلام شد اين پرداختي‌ها به پزشكان در مناطق محروم صورت گرفته است، در حالي كه برخي افراد در ستاد دانشگاه و ستاد وزارتخانه اين پول‌ها را دريافت كردند كه ممكن است دو سال ديگر خود را نشان دهد، البته اكنون ديوان محاسبات و سازمان بازرسي كل كشور ورود پيدا كرده‌اند تا به اين موارد رسيدگي كنند.» تهديد براي بستن دهان منتقداناينها اما فقط بخشي از نارسايي‌هاي طرح تحول سلامت از زبان رئيس كميسيون بهداشت مجلس است؛ اظهاراتي كه موجب شد تا به شيوه معمول دولت در برخورد با منتقدان با وي برخورد شود و وزارت بهداشت و سايت‌هاي دولتي وي را به سياسي كاري محكوم كنند و به وي گوشزد كنند، اگر خدمات دولت تدبير و اميد و اعتبار «ليست اميد» نبود، او و امثال او در افكار عمومي هيچ جايگاه و رأيي براي نشستن در خانه ملت نداشتند». ايرادات طرح تحول سلامت اما به همين محدود نمي‌شود؛ طرحي كه حدود 9 هزار ميليارد تومان بدهي روي دست دولت گذاشت و با افزايش 120 تا 300 درصدي دستمزد پزشكان موجب شد تا هزينه‌هاي سلامت از ۴۳ هزار ميليارد تومان در سال ۱۳۹۰ به بيش از ۱۰۰ هزار ميليارد تومان در سال ۹۴ برسد و قدر مطلق پرداخت از جيب مردم از حدود ۳۶ به ۵۰ هزار ميليارد تومان افزايش يابد. با چنين اوصافي بديهي است بايد جاي طرح تحول سلامت در مناظرات خالي بماند.
