انتخابات تناسبی به عدالت نزدیک‌تر است


نشست خبری سخنگوی شورای نگهبان دیروز با حضور خبرنگاران برگزار شد. عباسعلی کدخدایی در ابتدای این نشست رحلت آیت‌الله مؤمن، عضو فقید شورای نگهبان را به جامعه روحانیت معظم کشور، علما، حوزه علمیه قم، اعضای شورای نگهبان و عموم مردم تسلیت گفت و ایشان را یکی از ارکان شورای نگهبان و فقدان‌شان را یک خسران بزرگ برای جامعه علمی کشور و شورای نگهبان دانست.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار کیهان مبنی بر اینکه «در تهیه و اصلاح پیش‌نویس لایحه جامع انتخابات از سوی دولت، چقدر با شورای نگهبان مشورت صورت گرفته است؟» کوتاه و گویا پاسخ داد و گفت: «هیچی»! و به همین کلمه بسنده کرد.
خبرنگاری درباره اظهارات رئیس‌جمهور درباره لوایح پالرمو و CFT مبنی بر اینکه «همه کشورهای دنیا در یک نهاد و گروهی شرکت دارند. یعنی اگر همه کشورهای دنیا در یک گروه و نهادی شرکت دارند، هیچ‌کدام تدبیر و عقل ندارند؟ و اگر چنانچه دولت در این زمینه لایحه داده و مجلس آن را تصویب کرده و شورای نگهبان آن را امضاء کرده است، هیچ‌کدام تدبیر نداشته‌اند؟» پرسید و سخنگوی شورای نگهبان پاسخ داد: فکر می‌کنم یک تسامحی در فرمایشات ایشان بود زیرا هر دو لایحه مربوط به پالرمو و CFT با ایراداتی از سوی شورای نگهبان به مجلس ارسال شده است و چون اختلافی هست، الان در مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال بررسی است.
کدخدایی افزود: در لایحه پالرمو،‌ اشکالات محتوایی که شورای نگهبان ابتدا به ساکن داشت، مرتفع شده بود اما ‌اشکالات هیئت نظارت باقی بود که آنها را هم وفق بند 2 اصل 110 به عنوان ایراد شورای نگهبان ارسال کردیم؛ بنابراین پالرمو هم با ایراد شورای نگهبان و اختلافی شدن بین مجلس و شورای نگهبان در مجمع تشخیص مصلحت محل بررسی است. درباره CFT که ایرادات عمده ما از سوی مجلس محترم مرتفع نشد و طبیعتا ایرادات باقی است و در حال بررسی در مجمع.


خبرنگار دیگری پرسید «عده‌ای درباره پالرمو و CFT پیشنهاد برگزاری رفراندوم مطرح کرده‌اند، نظر شما چیست؟» کدخدایی اما در پاسخ به این سؤال اظهار داشت: من بارها عرض کردم که کسی از رفراندوم هراسی ندارد اما تا زمانی که مراجع قانونی وظیفه خودشان را انجام نداده‌اند، فکر می‌کنم طرح همه‌پرسی هم موضوعیتی ندارد. این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام محل بررسی است؛ باید منتظر باشیم که مجمع چه نظری خواهد داشت.
خبرنگاری درباره تأیید و رد صلاحیت‌ها از سوی شورای نگهبان در انتخابات سؤالی را مطرح کرد و مدعی عدم اقناع افکار عمومی از این روند شد؛ سخنگوی شورای نگهبان بیان داشت: وقتی این کار وظیفه قانونی شورای نگهبان هست، فکر می‌کنم افکار عمومی هم قبول می‌کند مگر اینکه کسی قانون را قبول نداشته باشد.
وی سؤالی درباره اعتراضات چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب به نظارت استصوابی را این‌طور پاسخ داد: ما از هر پیشنهادی استقبال می‌کنیم، فارغ از اینکه از چه گروه و جناحی باشد. نشست‌ها را هم جسته‌گریخته با خیلی از افراد داریم و اگر خودشان هم مصلحت بدانند می‌توانند اعلام کنند. هیچ هراسی از شنیدن حرف حسابی نداریم اما مشروط بر اینکه حرف حسابی باشد. وقتی همین‌ها که شما می‌فرمایید، هر روز و هر هفته در سه نوبت صبح و ظهر و شب، برای شورای نگهبان دارند یک بیانیه‌ای صادر می‌کنند، فکر می‌کنم گاهی اوقات هم باید یک پاسخی داشته باشند.
خبرنگار دیگری این ادعا را که نظارت استصوابی راه را برای ورود شایستگان تنگ‌تر کرده مطرح کرد؛ البته در میانه سؤالش مدعی شد که نظارت استصوابی از دهه 70 اجرا شده که سخنگوی شورای نگهبان همین جا برای تصحیح این ‌اشتباه وارد شد و تصریح کرد که نظارت استصوابی از ابتدای کار شورای نگهبان در حال اجرا است. وی سؤال این خبرنگار را هم اینگونه پاسخ گفت: شورای نگهبان بر اساس قوانین انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری شرایط حداقلی را دارد و با همین حداقل‌هایی که قانون در اختیار قرار داده است، بررسی می‌کند. ما ابزار شایسته‌سنجی را نداشتیم و نداریم. مربوط می‌شود به انتخابات و انتخاب از سوی مردم و معرفی گروه‌ها و جناح‌های سیاسی که نامزدهای مختلف را معرفی می‌کنند. فکر می‌کنم اگر جناح‌ها و گروه‌های سیاسی بتوانند در این جهت گام بردارند و افراد شایسته‌ای را معرفی کنند، طبیعتا این مشکل هم حل می‌شود.
خبرنگاری هم درباره شفافیت جلسات شورای نگهبان و حضور خبرنگاران در این جلسات سؤال کرد که کدخدایی خاطرنشان کرد: این سؤال تکراری است و قبلا پاسخ داده‌ایم. درباره جلسات بررسی قوانین، مشروح مذاکرات چاپ می‌شود و الان در اختیار است و خبرنگاران هم هر از گاهی در جلسه تشریف می‌آورند، فیلم و عکس و خبر تهیه می‌کنند و هیچ مشکلی هم از این جهت نداریم اما الزام قانونی برای اینکه مانند مجلس توسط رادیو و تلویزیون پخش شود، نداشتیم. نسبت به انتخابات بارها عرض کردم چون جلسات شورای نگهبان به حریم خصوصی افراد برگشت می‌کند و مسائل خصوصی افراد مطرح می‌شود، طبیعتا آنجا امکان پخش نداریم.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سؤالی درباره اصلاح لایحه انتخابات و اینکه آیا به انتخابات بعدی می‌رسد؟ گفت:‌ ای کاش مجلس و دولت زودتر از اینها به فکر اصلاح قانون انتخابات می‌افتادند اما اگرچه خیلی دیر است، باز هم ما خوشحال هستیم که این اصلاحات در حال طرح در مجلس است. امیدواریم که اگر مجلس مقداری بیشتر تلاش کند، این قانون در انتخابات آینده اجرایی شود.
وی در پاسخ به سؤالی در این زمینه که با توجه به مسائل پیش آمده و تخلفات برخی اعضای شوراهای شهر در کشور، آیا برنامه‌ای برای اینکه نظارت بر انتخابات شورای شهر بر عهده شورای نگهبان باشد وجود دارد؟ بیان داشت: این سؤال پاسخ داده شده است؛ در اصل 92 قانون اساسی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا بر عهده شورای نگهبان نیست، ما هم مایل نیستیم. هیچ توانی هم نداریم که این بررسی را انجام دهیم. پیشنهاد کردیم که یک سازمان مستقلی برای این کار تشکیل شود. فکر می‌کنم مجلس هم در فکر هست که چنین کاری صورت بگیرد.
کدخدایی در پاسخ به سؤالی درباره برگزاری انتخابات به صورت تناسبی هم اظهار داشت: برگزاری انتخابات به صورت تناسبی به عدالت نزدیک‌تر است اما چگونگی آن بر عهده مجلس است، مجلس هم پیشنهاداتی را ارائه کرده است.
خبرنگاری هم درباره وضعیت شکایت شورای نگهبان از محمود صادقی، عضو فراکسیون امید مجلس پرسید که سخنگوی شورای نگهبان پاسخ داد: طبق قانون آنچه ما می‌توانیم انجام دهیم، شکایت به هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان است. شکایت در جریان هست. آخرین پیگیری‌ها را نداشته‌ام سؤال می‌کنم و خدمتتان عرض می‌کنم.