روزنامه فرهیختگان
1397/12/23
قانون بقای انتصابات سفارشی در شهرداری
«ما مشکلی درخصوص انتصابات نداریم و هرگز دو نفر درخصوص یک نفر همانند هم فکر نمی‌کنند و در جلسه آخری که با اعضای شورای شهر داشتیم موضوع انتصابات مطرح شد.» پیروز حناچی در اولین نشست خبری خود به‌عنوان شهردار تهران در واکنش به سوالی در ارتباط با تذکرات اعضای شورای شهر به انتصابات در شهرداری تهران به بیان همین جملات کوتاه بسنده کرد اما این واکنش هم همچون شعرخوانی‌های شهردار جدید شهر مبهم بود و گره‌گشا واقع نشد تا جایی که در همین یک هفته اخیر دو اظهارنظر و تذکر جدید نسبت به انتصابات حناچی از سوی اعضای شورای شهر مطرح شد. انتقاد به انتصابات از دوره نجفی موضوع انتقاد به انتصابات در مجموعه شهرداری از دوره شهرداری محمدعلی نجفی وجود داشت. به هرحال شاید دخل و تصرف مستقیمی در گزینش افراد از سوی اعضای شورای شهر وجود نداشته باشد اما به هرحال لابی‌ها و اعمال نفوذهایی برای انتخاب برخی افراد با معیارهای مختلف ولو در حد معرفی اتفاقی طبیعی است و منحصر به این دوره از مدیریت شهری هم نمی‌شود. اما به صورت کلی کش‌دار شدن مساله انتقاد به انتصابات شهردار در طول یک سال و اندی از فعالیت شورای شهر پنجم همچنان مساله ادامه‌دار و حاشیه‌سازی بوده و هست. در دوره شهرداری محمدعلی نجفی روزنامه‌ها برخی اعضای شورای شهر سرمدار این انتقادها به شهردار بودند. روزنامه آرمان بعد از معرفی معاونان و مدیران شهرداری توسط نجفی در گزارشی با عنوان «پایتختی با مدیریت مردان!» نوشت: «هیچ زنی در میان ۱۴ مدیر منصوب شده شهرداری تهران به چشم نمی‌خورد و این در حالی است که نجفی در قامت شهردار تهران وعده حضور ۳۰ درصدی زنان در مدیریت شهری را داده بود. کلانشهر تهران با انواع و اقسام مدل‌ها و رنگ‌ها در چیدمان، شهری مردانه است و نشانی از حضور بانوان در آن نیست. گویی مردان شهر فراموشکار شده‌اند و مشغله فراوان بهانه‌ای ناب برای فراموش کردن سهم 30 درصدی زنان در مدیریت شهری است!» علاوه‌بر آرمان، شرق و آفتاب یزد هم به سهم خود به انتصابات نجفی انتقاد کردند. شرق در این باره نوشت: «٢٠ روز از شهردار شدن محمدعلی نجفی در تهران می‌گذرد و او در این مدت برای پنج معاون، یک مدیرکل، 6 شهردار منطقه و همچنین مدیرعامل و سردبیر موسسه مطبوعاتی همشهری حکم صادر کرد. وجه اشتراک همه ١٣نفری که در این مدت از شهردار جدید تهران حکم مسئولیت گرفته‌اند، مرد بودن آنهاست و هیچ زنی تا این لحظه به حکم شهردار مسئولیتی در شهر نگرفته است.» آفتاب یزد هم در مقاله‌ای با عنوان «ارتقای مدیران قالیباف» به انتقاد از رویه شهردار پایتخت که بنا شده بود تنها 30 درصد نیروها از خارج از شهرداری جذب شوند، پرداخت. محمدجواد حق‌شناس عضو شورای شهر تهران هم به انتصاب مدیران بازنشسته در شهرداری تهران توسط نجفی انتقاد کرد و گفت: «اگر جوانان اصلاح‌طلب رزومه ندارند، ناشی از محرومیت ایشان از تصدی پست‌های مدیریتی و حتی کارشناسى و جلوگیری از ورودشان به سیستمِ اداری مدیریت شهری پایتخت در ١٤ سال گذشته بوده است.» «زهرا نژادبهرام»، عضو هیات‌رئیسه شورای اسلامی شهر تهران نیز در ارتباط با انتصابات شهردار تهران اظهار داشت: «انتصابات شهردار تهران را به نوعی متفاوت نمی‌دانم ولی انتظارم بر این بوده است که بیشترین انتصابات شهردار روی اصلاح‌طلبان منعکس شود، ولی براساس آمارهایی که از سوی معاونت منابع انسانی شهرداری شاهدش هستیم حکایت از آن دارد حدود 6 درصد انتصابات مربوط به اصولگرایان، بیش از نیمی از آن مربوط به مستقلان و مابقی آن مربوط به اصلاح‌طلبان است.» مضاف بر حق‌شناس و نژادبهرام، علیخانی، حجت نظری، الهام فخاری و علی اعطا و... نیز انتقادهایی به نجفی داشتند. درنهایت هم محمدعلی نجفی به این هجمه‌ها واکنش نشان داد و گفت: «این هجمه‌ها با انگیزه‌های مختلفی انجام میشود و چه بسا در برخی موارد انگیزه‌های خیر هم هست. به هرحال اینها انتقادهایی است و در حال حاضر هم شهرداری در کانون توجهات است و به خاطر همین هر عزل و نصبی صورت می‌گیرد بلافاصله مورد ارزیابی و تحلیل قرار می‌گیرد. اما سوای انگیزه‌های خیر، انگیزه‌های سیاسی و دشمنی بارز هم در خیلی از این هجمه‌ها وجود دارد که من نمی‌خواهم وارد آن بشوم. تنها تقاضایی که دارم این است که حداقل انصاف را رعایت بکنند و چیزی را به دروغ به شهرداری و مدیرانش نسبت ندهند و بعد هم به همان دروغ حمله بکنند.»ادامه انتقاد به انتصابات، این بار نوبت افشانی یکی از انتقادها به انتصاب‌های نجفی استفاده از مدیران باقی‌مانده از زمان مدیریت شهری سابق بود، این انتقاد در دوران افشانی هم پابرجا ماند و اصلا آغاز انتقادها به او هم از همین موضوع آغاز شد. در جلسه هم‌اندیشی اعضای شورای شهر در تیرماه امسال اعضای شورا از اینکه محمد افشانی شهردار تهران به جای تحول در مدیران باقی‌مانده از دوران قالیباف، مدیران منصوب شده از سوی نجفی را عزل می‌کند به چگونگی و سرعت تغییر در سازمان بازرسی اعتراض کردند. سوی دیگر انتقادها اما به انتصاب‌های شبانه و در وقت اضافه افشانی بود. همان‌طور که پیش‌تر عنوان شد، محمدعلی افشانی به دلیل بازنشستگی و به خاطر قانون منع به کارگیری بازنشستگان مجبور به ترک بهشت شد اما در همین ماجرا ایام زیادی صرف پافشاری‌ها و طی روند‌ها و اقدامات گوناگون برای حفظ افشانی شد. اقداماتی که هیچ‌کدام موثر نیفتاد. در همین وانفسا اما افشانی با اینکه ماندن و رفتنش در هاله‌ای از ابهام بود اقدام به عزل و نصب مدیران می‌کرد. الهام فخاری، عضو شورای شهر تهران در واکنش به انتصابات شبانه افشانی در توئیتی در 27 آبان ماه 97 نوشت: «با توجه به پایان مهلت رسمی کار بازنشستگان در ۲۶ آبان ۹۷، شورا موظف است تا صدور حکم شهردار منتخب، برای اداره موقت شهر از امروز ۲۷ آبان، سرپرست انتخاب کند. فرآیند اداری صدور حکم شهردار منتخب با روال عادی و قانونی درحال انجام است.» روزنامه سازندگی ارگان حزب کارگزاران هم در روز 28 آبان و در همین راستا انتقادهایی به افشانی کرد و ضمن بیان این ادعا که افشانی در روزهای آخر مسئولیتش در شهرداری اکثر مسئولان این نهاد را از حزب متبوعش یعنی «اعتمادملی» انتخاب کرده است، نوشت: «افشانی در وقت اضافه حضورش در شهرداری تهران مدیرعامل سازمان ورزش شهرداری تهران را تغییر داد و حسین پیرانی از اعضای حزب اعتماد ملی جایگزین حسنی در سازمان ورزش شهرداری تهران شد.» رسول منتجب‌نیا، قائم‌مقام سابق حزب اعتماد ملی بعد از کش‌مکش‌های به وجود آمده در این حزب، در نامه‌ای که 17 تیر 97 به الیاس حضرتی نوشته بود، به تقسیم مناصب مدیریتی در شهرداری تهران اشاره کرده و می‌نویسد «ای‌کاش به ستاد تقسیم غنائم مسئولیت‌های شهرداری بین دوستان و همفکران خود یا مافیای دلّالی پُست‌ها و وعده‌هایی که در زمان دعوت به کنگره و نیز شورای مرکزی اخیر به افراد داده شده است و همچنین افرادی که به ناحق و بدون شرایط لازم در مسئولیت‌های گوناگون شهرداری اخیرا منصوب شده‌اند، اشاره می‌فرمودید و در صورت لزوم نام افراد را همراه با سوابق و پرونده فساد مالی و اخلاقی آنها به‌اطلاع عموم خواهیم رساند.» محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران هم به این انتصابات افشانی واکنش نشان داد و گفت: «اعضای شورای شهر تهران از انتصابات اخیر شهرداری که در وقت اضافه انجام میشود، راضی نیستند و این موضوع را به من منتقل کردند تا به افشانی بگویم.»
انتقادات با انتصابات حناچی هم تمام نشد! از نامه تند حق‌شناس تا انتقادات پیاپی به مدیریت حناچی نشان می‌دهد اعضای شورای شهر از وضعیت اقدامات حناچی به‌عنوان شهردار تهران رضایت ندارند و سوای انتقادات مختلف، انتصابات او را هم رفیق‌گزینی خطاب کرده و او را فرد توصیه‌پذیری معرفی می‌کنند. اولین موضوعی که در انتصابات حناچی جلب توجه می‌کند تعداد بالای این انتصابات و افرادی است که انتخاب می‌کند. بسیاری از رسانه‌ها با عناوینی همچون انتصابات حناچی ترمز ندارد، نسبت به این موضوع واکنش نشان داده‌اند. محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران، شاید اولین کسی بود که در ارتباط با انتصابات حناچی به او تذکر داد. سالاری در جلسه علنی شورای شهر تهران در تاریخ 12 اسفند، در تذکری خطاب به شهردار تهران و با اشاره به تغییر در معاونت فنی-عمرانی شهرداری تهران که روز گذشته انجام شد، گفت: «شهردار تهران نسبت به تغییر این معاونت اقدام کردند که باید نکته‌ای را به استحضار برسانم. بی‌تردید در اینکه حق تغییر، انتخاب و انتصاب مدیران شهرداری به موجب قانون برعهده شهردار است، واقف هستم و بر استقلال شهردار تهران در گزینش مدیران خود اعتقاد دارم، اما آنچه که موجب نگرانی است این موضوع است که متاسفانه مدیریت شهری تهران در طول بیش از یک سال‌ونیم گذشته خواسته و ناخواسته شاهد تغییر مکرر مدیران در سطوح مدیران ارشد، میانی و سایر سطوح بوده است. با توجه به اینکه مسئولیت و تبعات ناشی از عدم تحقق برنامه‌های تدوینی درحال اجرا و پیش رو بوده و وعده‌هایی که به شهروندان تهرانی داده‌اید، یقینا علاوه‌بر شهردار تهران، برعهده تک‌تک اعضای شورای اسلامی شهر تهران قرار دارد، لذا بنده در فرآیند بررسی چرایی استعفای معاونت فنی-عمرانی متوجه شدم که دلیل اصلی کناره‌گیری ایشان عدم همکاری و عدم تخصیص بودجه‌های لازم دراختیار به‌منظور پیشبرد پروژه‌های در دست اقدام و ضروری بوده است. با عنایت به اینکه معاون سابق عمرانی، از جمله معاونان پاک‌دست و بی‌حاشیه و وفادار به مدیریت ارشد موفق و اصلاح‌طلب بوده‌اند، تذکر و اعتراض خود را به اتخاذ چنین شیوه‌های غیرکارشناسی، غیرموجه و مغایر با مصلحت شهر و شهروندان و بعضا جایگزینی با رویکرد رفیق گزینی اعلام می‌دارم و به این وسیله از ریاست شورای اسلامی شهر تهران تقاضا می‌کنم درراستای اجرای قانون، مراتب تذکر رسمی من را به شهردار تهران ابلاغ کنند.» بعد از سالاری، نوبت به حجت نظری دیگر عضو شورای شهر رسید تا تذکر دیگری به حناچی در ارتباط با انتصاباتش دهد. نظری در جلسه علنی 19 اسفند شورای شهر تهران در تذکری به حناچی گفت: «مطلع شدیم شهرداری در حکمی، سرپرستی را برای سازمان ورزش شهرداری تهران انتخاب کرده است. متاسفانه در کمتر از یک سال گذشته شهرداری سه سرپرست برای سازمان ورزش انتخاب کرده و این نشان از بی‌ثباتی است. دو سرپرست در زمان حناچی، شهردار فعلی تهران انتخاب شده است. در چهار ماه گذشته این امر رخ داده و این نشان از بی‌تدبیری دارد. سرپرست جدید سنخیتی با سازمان ورزش ندارد و درمورد انتصابات به شهردار تهران تذکر می‌دهم و درصورت عدم‌توجه نسبت به صلاحیت خود ایشان در صحن شورا تصمیم‌گیری میکنیم.» حسن خلیل‌آبادی، عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر هم در ادامه همین روند انتقادات به انتصاب‌های حناچی و همچنین نامه حق‌شناس به شهردار تهران در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها مدعی شد: «اختلال دیدگاه در دوران فعالیت شوراها وجود دارد، شورا اعتقاد دارد که باید در انتصابات هم نظارت داشته باشد. در زمان آقای نجفی هم بحث بود کسی که قرار است شهردار شود، باید کابینه‌اش را معرفی کند و از شروط شانزده‌گانه شورا بود، اما متاسفانه ما جوگیر شدیم و گفتیم نه، نمی‌شود ایشان اجل این حرف‌هاست و از نجفی این کارها را نخواستیم. معمولا شهرداران در انتصابات از شوراها نظر نمی‌خواهند و فکر می‌کنند این موضوع دخالت در مدیریت آنهاست، اما ما وقتی می‌گوییم شورا و شهردار یک تیم 22 نفره است و نگاه وسیعی در لایه‌های شهرداری داریم، آنها نیز باید در انتصابات همراه باشند.» وی درخصوص سفارش‌هایی که اعضا برای پست‌های شهرداری می‌کنند، گفت: «ما سفارش میکنیم، اما صادقانه می‌گویم، مثلا یک نفر در شهرداری ۱۰ تا ۱۵ سال است که مشغول فعالیت است و مدارک بالایی هم دارد، ولی به وی توجهی نشده است، به ما مراجعه می‌کنند و می‌گویند اگر یک عضو شورا ما را معرفی کند مشکل‌مان برطرف میشود، ما هم می‌گوییم در صورت صلاح‌دید این فرد را درجای مناسب قرار دهید. وی در پاسخ به این سوال که از بیرون شورا هم سفارش‌هایی می‌کنند؟ می‌خندد و می‌گوید همه سفارش می‌کنند. شهردار تهران هم سفارش‌پذیر است، البته بستگی به زور سفارش‌کننده دارد.»
