روزنامه مردم سالاری
1398/01/17
غافلگیری؛ هم مقابل سیل و خشکسالی و هم مقابل نفت
حمیدرضا شکوهیبارندگیها و سیل‌های اخیر در ایران، بار دیگر بحث قدیمی دوره‌های خشکسالی و ترسالی را به میان آورده است. هرچند وزیر نیرو و برخی دیگر معتقدند دوران ترسالی در ایران آغاز شده اما پرویز کردوانی جغرافی‌دان و فعال حوزه محیط زیست، اعتقاد دارد ایران همچنان در شرایط خشکسالی و کم‌آبی قرار دارد و بارش‌های اخیر هم «اتفاقی» رخ داده است. با این حال، در یک نکته تردیدی نیست و آن هم واکنش نه‌چندان مطلوب مسئولان در قبال هر دو دوران ترسالی و خشکسالی است. وقتی وارد خشکسالی می‌شویم گویی از قبل هیچ تمهیدی اندیشیده نشده و صرفا همگان هشدار می‌دهند که کم مصرف کنیم و وقتی به دوره ترسالی می‌رسیم، به حدی از ازدیاد بارش‌ها آسب می‌بینیم که گویی هیچگاه منتظر بارش و رفع خشکسالی نبوده‌ایم! در واقع نه برای ترسالی برنامه داریم و نه برای خشکسالی و هر دو هم به ما آسیب می‌زنند.
چنین وضعیتی را در کشور در حوزه‌های دیگری هم شاهد هستیم. یکی از مهمترین مصادیق این سرگردانی در قبال تحولات، در مورد قیمت جهانی نفت و به تبع آن درآمدهای نفتی، به چشم می‌خورد. وقتی قیمت نفت کاهش می‌یابد شاهد کاهش درآمدهای ارزی کشور و افزایش فشار به دولت به خاطر کسری بودجه در بودجه‌ای متکی به نفت هستیم که راهکارهای جایگزین همچون ساماندهی جذب مالیات را ناگزیر در دستور کار دولت قار می‌دهد. اما وقتی قیمت نفت بالا می‌رود و درآمدهای نفتی کشورمان افزایش می‌یابد، مسئولان آنقدر خوشحال می‌شوند که سرمست از این درآمدهای بادآورده، نه تنها راهکارهای قبلی برای تنوع بخشی به سبد درآمدی دولت را از یاد می‌برند بلکه بدون دوراندیشی، چنان با درآمدهای نفتی عمل می‌کنند که حاصلش افزایش نقدینگی و بیماری هلندی است. این اتفاق را، هم در اواخر دوران پهلوی پیش از انقلاب اسلامی و هم در دوران نفت بالای صد دلار در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد شاهد بودیم که در نهایت تنها یک سوال را باقی گذاشت: این همه درآمد نفتی چه شد و چرا به اقتصاد رونقی نداد؟
چنین برخوردی با اقتصاد ناشی از فقدان برنامه ریزی مدون و درازمدت در قبال مسایل مهمی همچون نفت و درآمدهای نفتی است که کشوری همچون ایران همواره با آن دست به گریبان است. اما درگیر شدن در روزمرگی‌ها و عملیاتی نشدن همان چشم انداز درازمدت که هیچگاه از قالب سندهای چشم انداز و برنامه‌های توسعه، به مرحله عمل نمی‌رسد، موجب شده قیمت نفت و درآمدهای نفتی هم برای کشور ما همچون دوران خشکسالی و ترسالی باشد که برای هیچکدام برنامه نداریم و همواره در مقابل آنها غافلگیر می‌شویم.
سایر اخبار این روزنامه
برای ماندن تلاش می‌کنیم
تزلزل اقبال «ترامپ» و خوش شانسی «بتو»
خبر
غافلگیری؛ هم مقابل سیل و خشکسالی و هم مقابل نفت
جمعه مجازات در الجزیره
تجدید ساختار دموکرات‌های آمریکا
بازرسان در «تورقوزآباد»
عذرخواهی فایده‌ای ندارد، حتما رئیس صدا و سیما باید برخورد کند
مقابله با انواع فساد، ضامن تداوم نظام
کلید حل مشکلات اقتصادی، توسعه تولید ملی است
وداع با کمال‌الملک سینمای ایران
«سین هشتم: سیل»؛ میهمان ناخوانده نوروز!
