مشهد می‌تواند به منطقه آزاد انسانی تبدیل شود




حمیده امینی فرد


خبرنگار
مشهد شهری که هر ٣ سال یکبار، به اندازه جمعیت کل کشور، زائر و گردشگر مذهبی دارد، همان شهری است که حالا نام بزرگ‌ترین جمعیت حاشیه‌نشین کشور را هم به نام خود ثبت کرده است؛ نوروز امسال بیش از ٩ میلیون زائر به مشهد سفر کردند، سهم این شهر، اما از این میلیون‌ها گردشگر، ٤ منطقه بزرگ کم برخوردار و یک میلیون نفر حاشیه‌نشین (یک سوم جمعیت مشهد) است. شهرداری و شورای شهر پنجم طی دو سال اخیر تلاش‌های زیادی برای پاک کردن چهره زمخت آسیب‌ها در این شهر کرده‌اند. برای همین اگر امروز وارد شهر شوید، قطعاً با یک شهر متفاوت و مدرن روبه‌رو خواهید شد، اما این تفاوت ظاهری برای اهالی مشهد چندان کم هزینه نبوده و موجب شده طرحی که ٢٠ سال است از زمان ابلاغ آن می‌گذرد، همچنان بافت تاریخی و فرسوده اطراف حرم رضوی را در بلاتکلیفی قرار دهد. طرح بافت اطراف حرم بعد از این ٢٠ سال تنها ٥٠ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و هم‌اکنون نیز با شکایت شهرداری مشهد به دیوان عدالت اداری کاملاً متوقف شده است، یعنی نه کسی می‌تواند بفروشد و نه کسی می‌تواند بخرد. به عبارتی مداخله در اجرای طرح به صفر رسیده و مشاوره پروژه هم تغییر کرده است، اما این توقف که نتیجه ساخت و سازهای بی‌ضابطه و فراتر از طرح مصوب تفصیلی شهر بوده، حالا حقوق مکتسبه زیادی برای خریداران و سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. حقوقی که موجب شده تا طرح نتواند راه هموارتری طی کند. محمدرضا حیدری، رئیس شورای مشهد رقم این حقوق مکتسبه را ٥ هزار میلیارد تومان اعلام می‌کند، درصورتی که این مبلغ تأمین نشود، شهرداری موظف است پروانه‌هایی را که صادر کرده اجرا کند. اگرچه ما معتقد به اجرای یک طرح بینابینی هستیم وگرنه اجرای طرح ٥٠ سال دیگر هم به نتیجه نمی‌رسد. وی به سفر اخیر رئیس جمهوری به مشهد اشاره کرده و با اعلام اعطای اعتبار هزار و ٤٠٠ میلیارد تومانی در ردیف بودجه به این طرح می‌گوید: در صورت تخصیص این اعتبار در هر سال تا ٢ سال دیگر، رینگ اطراف حرم را باز می‌کنیم، اما احیای داخل بافت را به مردم خواهیم سپرد. حیدری با تأکید بر اینکه این طرح با تراز صفر انجام شده یعنی باید درآمد از طریق خودش تأمین می‌شد، ادامه می‌دهد: به همین علت با فروش تراکم و ساخت بلندمرتبه‌ها و بویژه هتل‌ها و برج‌های سر به فلک کشیده در اطراف حرم، این بافت زخمی شده و ناقص پیش رفته است.
حیدری با اشاره به تسویه بخش زیادی از بدهی ٧ هزار میلیارد تومانی شهرداری مشهد تأکید می‌کند: متأسفانه طلب شهرداری از دولت طی ٣٠ سال گذشته روی هم انباشته شده و به رقم ٦ هزار و ٥٠٠ میلیارد تومان رسیده بود که ما از طریق تهاتر درتلاشیم تا ٤ هزار و ٤٠٠ میلیارد تومان آن را تهاتر کرده و شهر را نجات دهیم. وی همچنین درباره رویکرد شورای پنجم به برنامه‌های فرهنگی در شهر می‌گوید: ما معتقدیم برخی برنامه‌های فاخر هنری در حوزه موسیقی که مفاهیم اخلاقی عرفانی و انسانی را ترویج می‌کند، باید در مشهد برگزار شود. امثال آقای دکتر اصفهانی، آقای سراج و... که در مفاهیم فرهنگی، عرفانی و اخلاقی کار می‌کنند باید بتوانند در شهر مشهد برنامه‌های فاخر خود را اجرا کنند. ما باید به مردم اعتماد کنیم، خود مردم تشخیص می‌دهند که در چه مجلسی و در چه فضایی باید چه رفتاری کنند. البته گاهی برنامه‌هایی بوده که ضوابط در آن رعایت نشده و به همین دلیل کل برنامه‌ها زیر سؤال رفته است، اما خود آن فرد باید پاسخ دهد. او تأکید می‌کند: در شهرداری و شورای شهر گفتیم که ضمانت می‌دهیم که در این نوع برگزاری مراسم‌ها اتفاق و این نگرانی‌ای که برخی دوستان دارند رخ ندهد. این خوب نیست که شهروند ما برای یک برنامه فاخر موسیقی به بجنورد و نیشابور برود. وی  درمورد  منطقه آزاد انسانی در مشهد که باعث سرمایه گذاری و رفت و آمد بیشتر خارجی ها شود گفت: به لحاظ مبنایی و تئوریک معتقدیم که در کنار مضجع شریف امام رضا که به امام مهربانی‌ها، مدارا و گفت‌وگو شهرت دارند و این موضوع از عناصر اساسی فرهنگ رضوی است تنها جایی این قابلیت را دارد که تبدیل به منطقه آزاد انسانی شود، مشهد است.