شمارگان 2 هزار نسخه ای رویدادی شبیه معجزه!

ترجمه، هنری گرانسنگ است که راه تشنگان دانش و معرفت را به سوی منابع دست نیافتنی باز می‌کند. مترجم، مسئولیت خطیر و راهبردی انتقال معارف یک قوم به قوم دیگر را برعهده دارد و در این مسیر، هر چه توانمندتر باشد، خوانندگان ناآشنا با زبان اصلی اثر را، بیشتر با مفهوم مد نظر پدیدآورنده آن آشنا می‌کند. این موضوع، به ویژه در ترجمه آثار تخصصی، بسیار تأثیرگذار و راهبردی است. آشنایی مترجم با موضوع این دسته از کتاب‌ها و تسلط وی بر مباحث مطرح شده در آن ها، برای ارائه ترجمه بهتر، بسیار کارگشاست. با این حال، در این مسیر دشوار که تنها می‌توان با قدرت عشق و نیروی دانایی در آن گام برداشت، قلم رسا و قریحه ادبی نیز، بازویی توانمند محسوب می‌شود و قادر است بر متون به ظاهر خشک، لعابی از شیرینی و حلاوت بکشد. ترجمه متون فلسفی، یکی از حساس‌ترین و تخصصی‌ترین حوزه‌های ترجمه است و علاقه‌مندان به این حوزه، تشنه آثاری هستند که به دست توانمند مترجمان مجرب ایرانی، ترجمه و روانه بازار نشر می‌شود. در بین مترجمان چیره‌دست آثار فلسفی، بی‌گمان نام استاد عزت‌ا... فولادوند، همچون ستاره‌ای پرفروغ می‌درخشد و به طالبان فضیلت، نورافشانی می‌کند. به بهانه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، به گفت‌وگو با این مترجم توانای آثار فلسفی پرداختیم. او در مصاحبه با خراسان، از تجدید چاپ سه اثر خود و عرضه آن ها در نمایشگاه امسال خبر داد. یکی از این آثار، رمانی است که امسال در شمارگان دو هزار و 200 نسخه، در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
    نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در حال برگزاری است و علاقه‌مندان به میراث مکتوب را از سراسر ایران، به خود جلب می‌کند. آیا اثر جدیدی از شما در نمایشگاه امسال عرضه می‌شود؟
خیر، اثر جدیدی از من در نمایشگاه امسال عرضه نمی‌شود؛ اما چند کتاب من تجدید چاپ شده است و در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد که یکی از آن ها، رمان «آمریکایی آرام» اثر نویسنده مشهور انگلیسی، گراهام گرین است که انتشارات خوارزمی آن را تجدید چاپ کرد. آن‌چه باعث تعجب و البته خوشحالی است، شمارگان تجدید چاپ این رمان معروف است. در شرایطی که در برخی موارد، شمارگان آثار از 200 یا 300 نسخه فراتر نمی‌رود، انتشارات خوارزمی این رمان را در شمارگان دو هزار و 200 نسخه منتشر کرده که واقعاً جای امیدواری و چیزی شبیه به یک معجزه است و نشان می‌دهد که این ترجمه، مخاطبان زیادی دارد.
    معمولاً علاقه‌مندان به فلسفه غرب، آثار فلاسفه مغرب زمین را از دریچه ترجمه‌های زیبا و تخصصی شما مطالعه می‌کنند. در بین آثار تجدید چاپ و عرضه شده در نمایشگاه امسال، ترجمه‌های شما از آثار فلاسفه غربی نیز، وجود دارد؟


بله، دو کتاب در این زمینه، توسط انتشارات هرمس تجدید چاپ و در نمایشگاه کتاب امسال عرضه شده است و به اعتقاد من، دو کتاب بسیار ارزشمند و مهم در این عرصه به شمار می‌آید. کتاب نخست، «زندگینامه فلسفی من»، اثر کارل یاسپرس، فیلسوف مشهور آلمانی و کتاب دوم، «آغاز فلسفه»، نوشته هانس گئورگ گادامر است.
    از این دو اثر با عنوان آثار ارزشمند و مهم در حوزه فلسفه غرب یاد کردید. چه ویژگی‌هایی در این دو اثر وجود دارد که آن ها را ارزشمند و مهم می‌کند؟
این دو کتاب، از نظر فلسفی، بسیار مهم و ارزشمند است، زیرا اولاً، هر دو اثر را فیلسوفان نام‌‌آوری به رشته تحریر درآورده‌اند و ثانیاً، هر دو کتاب، به لحاظ محتوایی، برای علاقه‌مندان به فلسفه غرب بسیار مفید و سودمند است. موضوع کتاب «آغاز فلسفه» گادامر که من ترجمه آن را به مصطفی ملکیان هدیه کرده‌ام، بحث درباره اندیشه‌های افلاطون و ارسطو است و بعد از آن، نویسنده به مباحثی مانند هرمنوتیک و مسئله نَفْس می‌پردازد که این بحث اخیر، در واقع همان موضوع میانه طبیعت و روح است که از دیرباز، فلاسفه درباره آن اختلاف نظر داشته‌اند. فصل دیگری از این کتاب به اندیشه یونانی در «سماع طبیعی» اختصاص دارد؛ موضوعی که تأثیر زیادی بر فلسفه ایرانی – اسلامی گذاشته است.
    آیا افزون بر ترجمه متن اصلی این کتاب‌ها، مطالبی را هم برای تکمیل بحث به آن ها اضافه کرده‌اید؟
بله، به کتاب هانس گئورگ گادامر، یعنی «زندگینامه فلسفی من»، افزوده‌هایی اضافه کرده‌ام. این کتاب چند فصل دارد که نویسنده در یکی از آن ها به زندگی خودش و سپس، زندگی هایدگر می‌پردازد. در فصلی دیگر از این کتاب، موضوع الهیات و ایمان فلسفی و اندیشه تاریخ جهانی فلسفه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. افزوده‌های من به کتاب، برای آشنایی خواننده با اصطلاحات فلسفی است که هنگام مطالعه اثر به آن برمی خورد و البته، لازم است که خوانندگان فارسی‌زبان با این اصطلاحات آشنایی داشته باشند. برای اطلاع بیشتر علاقه‌مندان از آثار یاسپرس، کتابنامه برگزیده آلمانی - انگلیسی و نیز، کتابنامه فارسی را هم به کتاب افزوده‌ام تا علاقه‌مندان بتوانند در صورت نیاز از آن ها استفاده کنند.