هایکو ماس نماینده اروپای بی‏تاثیر

علی آهنگر- وزیر امور خارجه آلمان در سفری منطقه‏ای پیرامون برجام و تنش در خاورمیانه امروز دوشنبه 20 خرداد وارد تهران شد. هایکو ماس که به نوعی نمایندگی پاریس و لندن را هم به عهده دارد و به طور قطع هماهنگی کامل با مایک پمپئو را هم انجام داده، حامل چه پیامی برای ایران می‏تواند باشد؟
مهلت 60 روزه ایران به اروپا در 16 تیر به پایان می‏رسد. مهلتی که در آن قید شده بود اگر ایران نتواند از مزایای اقتصادی برجام برخوردار باشد، بخشی‏هایی از تعهدات برجامی خود را به تدریج معلق خواهد کرد.
گزارش‏ها حاکی از این است که هایکو ماس می‏خواهد به مقامات کشورمان بگوید که برجام از نظر اروپاییان از قاعده «همه یا هیچ» تبعیت می‏کند. به این معنی که ایران اگر بخشی از تعهدات خود را معلق کند به معنای لغو کامل برجام خواهد بود. گزارش‏ها همچنین گویای آن است که در این صورت، موضع اروپا به ناچار پیوستن به تحریم‏های آمریکا و حتی برقرار ساختن تحریم‏های تازه خواهد بود.
به‏علاوه هایکو ماس می‏خواهد بگوید که هر‏چند برجام انتظارات اقتصادی ایران را برآورده نکرده، اما، از نظرگاه سیاسی و دوری جستن از تبعاتی مانند جنگ همچنان تاثیر‏گذار خواهد بود.


این، همه آن چیزهایی است که آگاهان از سفر هایکوماس به تهران خبر داده‏اند.
حال سخن بر سر این است که سوغات انذارگونه هایکو ماس تا چه اندازه موثر خواهد بود؟
آیا به‏راستی پس از 16 تیر و تعلیق بخش‏هایی از تعهدات برجامی از سوی ایران، اروپا به طور کامل در کنار آمریکا قرار خواهد گرفت و حتی تحریم‏های تازه‏ای وضع خواهد کرد؟
اروپا در طی تحریم‏های گذشته و نیز در تحریم‏های اخیر حاصل از خروج آمریکا از برجام نشان داده است در تنها گزینه‏ای که تبحر بیشتری دارد قرار‏گرفتن در کنار آمریکا است. ماه‏ها تلاش برای راه‏اندازی SPV و اینستکس سرانجام به هیچ نقطه روشنی نرسید، حالا تنها راهی که برای اروپاییان باقی مانده تلاش برای حفظ برجام در شرایط بی‏اثر کنونی است. اروپایی‏ها البته گزینه جنگ احتمالی را نیز پس از خروج ایران از برجام گوشزد خواهند کرد.
اما نکته‏ای که اروپایی‏ها مایل نیستند توجهی به آن داشته باشند این است که دیگر چه تحریمی ممکن است شدیدتر از تحریم‏های حاضر متوجه ایران شود؟ اکنون که اروپایی‏ها در کنار آمریکا نیستند چه منفعتی برای ایران دارد که اگر در کنار آمریکا قرار گیرند ایران از آن منافع محروم خواهد شد؟
واقعیت این است که نظمی تازه در جهان می‏خواهد شکل بگیرد. نظمی که اروپا نقش تعیین‏کننده‏ای در آن نخواهد داشت. نظمی که پیش از شکل‏گیری قبل از هر اقدامی اروپا را از گردونه خارج ساخته است. بی‏اثر ساختن اروپا در برجام و حفظ آن نمونه بارز این بی‏اثر‏سازی اروپا در نظم تازه جهانی است. نظمی که البته شالوده اصلی آن بی‏نظمی و حاکم‏ساختن اراده کاخ سفید بر امور جهانی است. خارج‏شدن ترامپ از معاهدات مهم بین‏المللی و دشمنی بارز و آشکار مشاور امنیت ملی او یعنی جان بولتون با نهادها و سازمان‏های بین‏المللی مگر پیامی جز این دارد؟!
در مانیفست نومحافظه کاران برای «یک قرن آمریکایی جدید» جایی برای اروپاییان جز همراهی و هم‏رایی آنان با منویات کاخ سفید دیده نشده است.
با همه این اوضاع، اروپا به‏عنوان یک قاره پیشرو در صنعت و تکنولوژی و نیز به‏خاطر روابط عمیق تاریخی و علمی برای ایران دارای اهمیت و احترام است. حضور هایکو ماس در تهران به‏عنوان نماینده ویژه اروپا، قبل از حضور شینزو آبه به‏عنوان نماینده ویژه کاخ سفید و شخص دونالد ترامپ، در نفس خود می‏تواند دارای اهمیت و نتایج مثبت باشد.
سایر اخبار این روزنامه
پیام ظریف یک روز قبل از سفر وزیر خارجه آلمان به تهران وظیفه اروپا عادی‌سازی روابط اقتصادی با ایران است علیرضا صدقی فهمِ فعل دینی «ابتکار» از تشدید مجازات اسیدپاشی در حمایت از قربانیان گزارش می‌دهد اعدام در انتظار اسیدپاش‌ها! فعالان سیاسی در گفت‌وگو با «ابتکار»: پارلمان اصلاحات همچنان در حال بررسی است جبهه جدید اصلاح‌طلبان در انتخابات؟! چرا باید در حوزه‌های مختلف فرهنگ و هنر آرشیو تهیه کرد؟ فرهنگی برای آینده چه چالش‌هایی مانع از احیای حیات شبانه پایتخت می‌شود؟ چراغ‌های خاموش زندگی شبانه شهرها پایان خوش در توکیو با چاشنی جوانگرایی سامورایی‌های ژاپن هم تسلیم والیبال ایران شدند «‌ابتکار» دلایل و پیامدهای سفر نخست وزیر ژاپن به ایران را بررسی می‌کند ماموریت دشوار شینزو آبه در تهران به ‌مناسبت عید سعید فطر انجام شد موافقت رهبر انقلاب با عفو و تخفیف مجازات تعدادی از محکومان سخنگوی قوه قضائیه: برای پرونده نجفی فعلا وقت رسیدگی تعیین نشده است جهان صلح و فارغ از خشونت اعضای هیئت‏رئیسه کمیسیون‌های قضایی، اقتصادی و شوراهای مجلس مشخص شدند ابقای روسای کمیسیون‌ها هایکو ماس نماینده اروپای بی‏تاثیر