روزنامه همدلی
1398/04/01
سرنگونی پهپاد آمریکا و پاسخ‌های پیش رو
دکتر صلاح‌الدین هرسنی - به دنبال سرنگونی یک فروند پهپاد فوق مدرن ارتش آمریکا از سوی پدافند هوا فضای سپاه ایران در استان هرمزگان، پای این پرسش‌ها به میان آمده است که چه دلیلی برای توجیه این اقدام ایران وجود دارد و اساساً این اقدام ایران چه سمت و سویی می‌تواند به خود بگیرد؟پاسخ به پرسش اول در ارتباط با اصل دفاع مشروع و استناد به ماده 51 منشور سازمان ملل است که بر اساس آن دولت‌ها اجازه می‌یابند هنگامی‌که حریم‌ها و مرزهای خاکی، آبی و هوایی آن‌ها از سوی کشورها دیگر نقض شود، واکنش متقابل و اقدام متناسب نشان دهند. واقعیت آن است که اصل دفاع مشروع در کنار ضرورت‌هایی چون: رضایت، اقدامات متقابل، قوه قاهره، اضطرار و ضرورت از عوامل و اسباب رافع مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها است و نیروی هوافضای سپاه ایران اصل دفاع مشروع منطبق بر ماده 51 منشور سازمان ملل را دلیل اصلی اقدام خود در سرنگونی پهپاد فوق مدرن آمریکا کرده است. به‌این‌ترتیب و در راستای اصل دفاع مشروع، دیگر نمی‌توان این اقدام ایران را در راستای ماجراجویی‌ها و رفتارهایی ثبات زدا در منطقه ارزیابی کرد. البته بحث بر سر آن است که ایران می‌توانست با تسامح و اندکی خویشتن‌داری و با توجه به سطح فزاینده تنش تهران - واشنگتن از تصمیم و اقدام خود صرف‌نظر کند، چراکه در بسیاری از موارد ورود تصادفی بسیاری از هواپیماها به حریم هوایی کشورهای دیگر هیچ‌گاه همراه با اقدام متقابل و واکنش متناسب نشد و دولت‌ها به جهت عواقب و تبعات آن اساساً در ورود به اقداماتی چون سرنگونی اجتناب و امتناع می‌ورزند. اما از آنجائی که جنس ماموریت این پهپاد آمریکایی یعنی جاسوسی و اطلاع‌یابی از شرایط نظامی ایران با مسئله ورود و یا نقض تصادفی حریم هوایی ایران تفاوت داشت، ایران را مجبور به واکنش متقابل کرد. بنابراین به‌رغم همه واکنش‌های که از سوی آمریکا به‌ویژه تل‌آویو جهت احاله مسئله به شورای امنیت و اجماع سازی علیه ایران شده است، این تلاش واشنگتن و متحدانی چون گروه (بی) نمی‌تواند همراه با نتیجه باشد. همچنین این اقدام ایران متضمن هیچ مسئولیت حقوقی در راستای مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها برای ایران نیست.
در پاسخ به پرسش دوم این نکته حائز اهمیت است که این حادثه به‌رغم همه ابعاد و جوانب آن می‌تواند از بروز یک جنگ پر شدت در منطقه جلوگیری کند. این ادعا بیشتر مرتبط با توان دفاعی و قدرت بازدارندگی ایران است. به‌واقع این اقدام ایران سطحی از بازدارندگی را به نمایش گذاشته است و آن‌گونه که در دکترین‌های استراتژیک و ادبیات مرتبط با بازدارندگی گفته‌شده است، در شرایط بازدارندگی احتمال بروز جنگ و حتی ورود به مرحله یک جنگ کم شدت به صفر می‌رسد. در سطحی دیگر، این تصمیم و اقدام ایران ضمن بر هم زدن محاسبات و نقشه‌های پنهانی واشنگتن و متحدان در تعقیب و توسعه بحران، حامل این پیام است که ایران در برابر اقدامات کارافزایانِ و تخاصمی واشنگتن دست‌خالی نیست و می‌تواند در صورت بروز هرگونه جنگ، ادامه تنش و اقدامات ایذایی از توانایی‌های بالقوه خود در پاسخ به اقدامات واشنگتن جلوگیری کند. به همین خاطر است که ترامپ در پاسخ به این اقدام از حمله به چندین نقطه ایران صرف‌نظر کرده است.
سایر اخبار این روزنامه
محمد صادق کوشکی در گفت و گو با همدلی: بی توجهی به تجاوز خارجی توجیه نمی‌شود
عبدالله ناصری در گفت‌وگو با همدلی در واکنش به سرنگونی پهپاد آمریکایی: اتفاق خوب در زمان بد
گزارش همدلی از انهدام پهپاد جاسوسی آمریکا در دریای عمان؛ شکار عقاب
اینفانتینو به ایران در باره حضور زنان در ورزشگاه‌ها تلنگر زد اولتیماتوم فیفا
همدلی از سوگواری طولانی مدت زنان در مواجهه با مرگ عزیزانشان گزارش می‌دهد عزاداری یا خودآزاری
تاثیر و تاثر متقابل فکری ایرانیان و مهاجران روسیه تزاری
ولی‌الله شجاع‌پوریان همی چاره جستی و گفتی دروغ
ولی‌الله شجاع‌پوریان همی چاره جستی و گفتی دروغ
سیگنال‌ها و سناریوی جنگ
سرنگونی پهپاد آمریکا و پاسخ‌های پیش رو
