لاف در غریبی

حتما این ضرب‌المثل معروف را شنیده‌اید. یکی گفت: «خسن و خسین هر سه دختران معاویه بودند!» ولی پاسخ گرفت که: «اولا حسن و حسین بودند، ثانیا دو نفر بودند، ثالثا پسر بودند، رابعا فرزندان علی(ع) بودند.» حالا این مثال شامل حال جناب دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا شده است. او روز پنجشنبه در کنفرانس خبری اعلام کرد ناو هواپیمابر «یواس‌اس باکسر» روز پنجشنبه یک پهپاد ایرانی را که در تنگه هرمز تا فاصله هزار یاردی (۹۱۴ متری) به این ناو آمریکایی نزدیک شده بود، نابود کرده است.
رئیس‌جمهور آمریکا که در آخرین اظهارنظر علمی و اندیشمندانه خود گفته بود: «کلیه یکی از اعضای مهم بدن است که در قلب قرار دارد»، در حالی چنین چیزی را مقابل رسانه‌ها بیان کرده که اولا نقشه‌های منطقه‌ای و جهانی از محل قرار گرفتن ناوگان نظامی آمریکا نشان می‌دهند ناو یادشده اساسا در تنگه هرمز قرار نداشته و در زمان گفته‌شده از سوی آمریکا این ناو در فاصله‌ای بسیار دورتر و در نزدیکی‌های عربستان حضور داشته است، ثانیا طبق همه شواهد و مدارک، هیچ پهپاد ایرانی‌ای مورد هدف قرار نگرفته و مقامات رسمی ایران در این مورد اطلاعیه رسمی داده‌اند و حتی در اطلاعیه سپاه آمده که پهپاد ایرانی حاضر در منطقه به سلامت به آشیانه بازگشته. عملیاتی که تصاویر آن نیز  عصر روز گذشته منتشر شد. علاوه‌بر این، پس از توئیت عراقچی که با تکذیب هدف قرار گرفتن پهپاد ایرانی گفته بود «نگرانم آمریکایی‌ها یکی از پهپادهای خودشان را اشتباها به‌جای پهپاد ایرانی مورد هدف قرار داده باشند»، خبر آمده که پهپاد ادعایی در خبر دونالد ترامپ به احتمال فراوان متعلق به کشور امارات بوده، از این‌رو واضح است که ایران هیچ پهپادی را در خلیج‌فارس از دست نداده و خبرسازی آمریکایی‌ها ناموفق بوده است.
سومین نکته اما مربوط به تیر انتقام‌جویی آمریکایی‌هاست که روز پنجشنبه به سنگ خورد و باعث شد رئیس‌جمهور آمریکا روی پوست موزی برود که احتمالا مشاورانش زیر پای او قرار داده‌اند. قریب به یک‌ماه پیش ایران پس از تذکرهای فراوان، پهپاد 250 میلیون دلاری آمریکا به‌نام گلوبال هاوک را مورد هدف قرار داد بدون اینکه تردیدی به خود راه دهد و از پاسخ احتمالی آمریکا نگران باشد. در مقابل آمریکایی‌ها حتی در توان خود ندیدند که به این اقدام یگان‌های سپاه پاسداران واکنش مناسب و مشابهی نشان دهند و در عوض به تقدیر و تشکر روی آوردند و دونالد ترامپ بابت هدف قرار ندادن هواپیمای دارای سرنشین آمریکایی، قدردانی کرد.
حالا آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند بعد از حدود یک‌ماه با خبرسازی، نشان دهند که با ایران یک-یک شده‌اند و توانسته‌اند یک پهپاد ایرانی را هدف قرار دهند در حالی که احتمالا خودشان هم فهمیده‌اند که اگر قادر به پاسخگویی بودند بهتر بود چند مساله مهم را رعایت می‌کردند. برای مثال: 1- برای پاسخ به چنین اقدامی گذشت زمان زیادی یعنی 27 روز فاصله، دردی از آمریکایی‌ها دوا نمی‌کند،


 2- اگر این عملیات موفقیت‌آمیز بود باید تصاویری از آن منتشر می‌شد که تا لحظه نگارش این گزارش هیچ‌گونه تصویری از این عملیات و پهپاد ادعایی ساقط‌شده منتشر نشده است، 3- گلوبال هاوک کجا و یک پهپاد ظاهرا عکاس کجا و دست آخر اینکه اگر قرار بود واکنشی صورت پذیرد حداقل اقدامی انجام می‌شد که به‌سرعت تکذیب نشود و بعدا گفته شود که اصلا پهپاد ادعایی، ایرانی نبوده است!
دراین‌باره اما اگر قدری کلان‌تر نگاه کرده و تلاش آمریکا برای خبرسازی به‌منظور بازسازی وجهه و هیمنه خود در افکارعمومی در کنار دیگر اقدامات غالبا رسانه‌ای آنها مورد ارزیابی قرار گیرد، نتایج مهم‌تری نیز حاصل خواهد شد.
خبرسازی آمریکایی‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که تنها ساعاتی از دومین مذاکره تلفنی امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه با حسن روحانی گذشته است، مذاکره‌ای که همه خبرهای منتشرشده از آن نشان می‌دهد با وجود ابراز تمایل دو طرف برای بقای برجام، هیچ توافقی صورت نگرفته و به احتمال فراوان مسیری که مکرون برای متوقف‌کردن ایران در پیش گرفته به سرانجام نخواهد رسید و نمی‌تواند از این مسیر ایران و آمریکا را پشت میز مذاکره بیاورد. سخنان حسن روحانی در این گفت‌وگوی تلفنی و تاکید او بر اینکه با وضعیت کنونی ایران مصمم به اجرای گام سوم اقدامات خود برای کاهش تعهدات برجامی است، نشانی بر عدم موفقیت مکرون در راضی‌کردن تهران است.
طبق خبری که در سایت ریاست‌جمهوری منتشرشده، در این گفت‌وگو حسن روحانی دوباره به ناکارآمدی سامانه اروپایی برای تبادل اقتصادی با تهران اشاره کرده و ضمن تاکید چندباره بر اینکه «تبادل از طریق اینستکس همزمان با ورود پول فروش نفت از این طریق در راستای استمرار تلاش‌ها برای حفظ برجام مهم است»، گفته  است: «گذشت زمان و از دست رفتن فرصت‌ها ایران را مجبور به اجرای گام سوم خود خواهد کرد.»
رئیس‌جمهور ایران در این مذاکره به لغو تحریم‌های آمریکا هم اشاره کرده و گفته است این اقدام راهکاری برای استمرار برجام و بازگشت شرایط به گذشته خواهد بود. او البته در تذکری مهم به اروپا که نشان می‌دهد پیشنهادهای کنونی به‌هیچ‌عنوان مورد پذیرش تهران نیست، گفته است: «به‌هیچ‌عنوان راهکارهای چندماهه برای توقف فعالیت‌های ایران قابل قبول نیست.»
علاوه‌بر این اگر اظهارنظر دیگر ترامپ در قبال مذاکره با تهران هم مورد توجه باشد، مشخص می‌شود اظهارات همگی  آنها ناشی از یک عدم موفقیت در وارد شدن به فرآیند یک مذاکره جدید با تهران است. دونالد ترامپ روز پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران حرف‌های عجیب و غریبی زده است. او گفته است: «توافق باراک اوباما با ایران از جنبه‌های مختلفی فاجعه‌بار بود؛ از همه مهم‌تر اینکه خیلی زود منقضی می‌شد و ایران می‌توانست به فعالیت‌های هسته‌ای قبلی خود ادامه دهد. شما نباید با یک کشور توافق کوتاه‌مدت داشته باشید، بلکه نیاز است این توافق 100 ساله باشد.»
چنین اظهارنظری در کنار پیروز نشان دادن آمریکایی‌ها در نبرد میدانی با ایران، به وضوح نشان می‌دهد همه تلاش‌های کاخ سفید برای وارد کردن ایران به میز مذاکره دوباره شکست خورده است و آنها تلاش می‌کنند از مسیرهای دیگر که همگی رسانه‌ای و ترکیبی از ادعاهای دروغ با رویاپردازی‌های عجیب و غریب هستند، ابهت و هیمنه از دست رفته خود را نشان دهند و ایران را در نقطه ضعف و انفعال توصیف کنند.