روزنامه ابتکار
1398/05/06
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از تشکیل کارگروه حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی خبر داد
پایان داستان یارانه پردرآمدهاکیمیا نجفی
داستان حذف یارانه‌بگیران پردرآمد داستانی قدیمی است که هر بار مطرح و بعد از گذشت مدتی به دست فراموشی سپرده می‌شد. در این میان صاحب‌نظران و مسئولان نبود سازوکاری مناسب برای شناسایی افراد با درآمدهای بالا را دلیل اصلی نافرجام بودن این اقدام می‌دانستند. اما اخیرا شنیده‌ها نشان می‌دهد که حذف یارانه دهک‌های بالا کلید خورده و گویی قرار بر این است که این داستان به پایان برسد.
حذف یارانه دهک‌های بالا از جمله مسائلی است که در سال‌های گذشته مورد بحث و بررسی قرار گرفته و حالا پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان این اقدام به مرحله اجرایی شدن نزدیک میشود. در گذشته وقتی این مسئله به میان می‌آمد بسیاری دولت را ناتوان در شناسایی افراد با درآمدهای بالا می‌دانستند و معتقد بودند که این اقدام عملی نخواهد شد. از سوی دیگر برخی از مسئولان که منتقد دریافت یارانه افراد با درآمدهای بالا بودند، دائما خواستار عزم جدی دولت برای شناسایی دهک‌های بالای جامعه بودند. آنها می‌گفتند مبلغ یارانه در زندگی افرادی که چندین خانه و ماشین دارند چیز چشم‌گیری نیست و در مقابل با حذف آن می‌توانیم این مبلغ را به خانوارهای کم‌توان بدهیم. آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در همین راستا گفته بود که دولت می‌تواند یارانه اقشار مرفه جامعه را حذف کرده و از محل آن رقم یارانه نقدی دهک‌های دیگر را افزایش دهد که خوشبختانه قانون نیز به دولت چنین اجازه‌ای داده است. این در حالی بود که طی سال‌های گذشته همواره در قانون بودجه، دولت مکلف به حذف دهک‌های بالای درآمدی بوده، اما خود به صراحت اعلام کرده بود توانایی اطلاعاتی لازم را برای این موضوع ندارد و حتی در سال گذشته هیچ یارانه‌بگیری را حذف نکرده است، اما اکنون خبرها حاکی از چیز دیگری است. اخیرا محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از تشکیل کارگروه حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی خبر داد.
به گفته وی، بر اساس مصوبه دولت کارگروه مشترکی با مشارکت وزارت کار، سازمان برنامه و بودجه، وزارت ارتباطات و وزارت کشور با محوریت استانداران و فرمانداران تشکیل شده که این کارگروه موظف است دهک‌های بالای درآمدی که نیازی به یارانه ندارند و یارانه آنها با محوریت استانداران حذف شده است شناسایی کند و وجوه و منابعی که از این طریق حاصل می‌آید را پس‌انداز و در جهت محرومیت‌زدایی و اشتغال‌زایی در استان مربوطه هزینه کند.
حال باید منتظر ماند و دید که سناریوی حذف یارانه دهک‌های بالا به کجا خواهد رسید. همچنین باید دید که آیا می‌توان با حذف یارانه این افراد کمکی به خانوارهای کم‌درآمد کرد یا خیر؟ وحید شقاقی‌شهری، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی از نتایج مثبت تشکیل کارگروهی برای شناسایی افراد در دهک‌های بالا و توانا شدن در کم کردن فشار خانوارهای کم درآمد به «ابتکار» گفت: واقعیت این است که اگر بانک اطلاعاتی خانوارها تکمیل شود عملا می‌توانیم برای ساماندهی نظام یارانه‌ای کشور از آن استفاده کنیم، نه تنها برای نظارت بر یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومان بلکه این کارگروه می‌تواند راهی برای اصلاح نظام مالیاتی باشد! نظام یارانه‌ای ما دارای مسائلی است که باید به آنها توجه شود. یک مورد از این مسائل این است که 70 درصد از یارانه کشور نصیب دهک‌های پردرآمد میشود. نظام یارانه‌ای کشور مشکل دارد لذا اگر واقعا در این راستا همت شده و بانک اطلاعات خانوارها تهیه شود، می‌توانیم هم برای حذف یارانه‌های نقدی دهک‌های پردرآمد اقدام کنیم و هم می‌توانیم نظام یارانه‌ای را سامان دهیم.
وی در ادامه افزود: مشکل حذف سه دهک بالا از دریافت یارانه که این اقدام را مدت‌ها به تاخیر انداخت این بود که بانک اطلاعاتی دقیق خانوارها را نداشتیم و همانطور که اشاره کردم اگر تلاش شود و در این شرایط اقتصادی کشور این بانک اطلاعات را تکمیل کنیم، می‌توانیم قدم‌های مثبتی برداریم و نظام یارانه‌ای و مالیاتی کشور را اصلاح کنیم؛ به عبارتی دیگر این یک فرصت تاریخی برای اقتصاد کشور است.
شقاقی‌شهری در بخشی دیگر از سخنانش به تصمیم اجرای این اقدام در گذشته اشاره کرد و گفت: در گذشته هم این ماجرا یعنی حذف یارانه دهک‌های بالا مطرح شده بود اما چون ایران درآمدهای نفتی داشت، نیاز به اصلاحات یارانه‌ای احساس نمی‌شد بنابراین عزم جدی برای این اقدام نبود و کار به دلایل متعددی پیش نمی‌رفت. اما اکنون شرایط کشور تغییر پیدا کرده و دولت به دلیل کاهش درآمدهای نفتی در مضیقه قرار گرفته است. اخیرا هم که گزارش سازمان مدیریت نشان می‌دهد که نفت را در بودجه با 300 هزار بشکه بسته‌اند. می‌خواهم بگویم که محدودیت منابع و اعتبارات دولتی موجب میشود عزم جدی برای تهیه بانک اطلاعاتی خانوارها به وجود بیاید، در‌نتیجه امیدوارم این بانک اطلاعات هرچه زودتر تکمیل شود تا بتوانیم نظام یارانه‌ای و مالیاتی‌مان را اصلاح کنیم، به عبارتی دیگر با یک تیر دو نشان بزنیم. امید است که این اتفاق رخ دهد چون همانطور که قبلا اشاره کردم خود دولت ناگزیر به این کار است.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به گفته‌ها درخصوص افزایش یارانه دهک‌های پایین اظهار کرد: من معتقد هستم که خط فقر در شرایط کنونی تشدید شده و فشار بر روی دهک‌های کم‌درآمد به شدت افزایش پیدا کرده است. از سویی دیگر ارز 4200 تومانی به هدف خود یعنی کنترل قیمت کالاهای اساسی اصابت نکرد و عملا ما شاهد افزایش قیمت کالاهای ضروری و اساسی هستیم. به نظر من یکی از راهکارهایی که می‌توانیم از دهک‌های کم‌درآمد حمایت کنیم همین مسئله افزایش یارانه نقدی آنها است. به عبارتی دیگر اگر می‌توانیم با حذف یارانه 3 یا 4 دهک بالا به سمت افزایش یارانه دهک‌های کم‌درآمد برویم، ما باید توجه داشته باشیم که اکنون دهک‌های پایین نیاز به حمایت‌های کالایی و یارانه نقدی دارند.
شقاقی‌شهری از کاهش ارزش یارانه 45 هزار و 500 تومانی گفت: مبلغ یارانه 45 هزار و 500 تومان به نسبت قیمت‌های سال 90 ارزش خود را از دست داده است. به عنوان مثال ارزش آن زیر 10 هزار تومان رسیده و فشار تورمی بر خانوارهای کم‌درآمد بیشتر شده است. بنابراین در این میان باید یارانه پرداختی به آنها افزایش پیدا کند.
وی با اشاره به یارانه‌های پنهان گفت: اما باید توجه داشته باشیم که حذف یارانه 3 دهک بالا امکان‌پذیر نیست و نیاز دارد که نظام یارانه‌ای ما با بیش از 900 هزار میلیار تومان یارانه پنهان که 70 درصد آن نصیب دهک‌های پردرآمد میشود اصلاح شود. با تکمیل بانک اطلاعات خانوارها می‌توانیم انتظار داشته باشیم که هم یارانه دهک‌های بالا حذف شود و هم یارانه دهک‌های پایین تا رقم حداقل 100 هزار تومان افزایش یابد. اگر یارانه‌های پنهان سامان داده شود قطعا می‌توانیم به سمت افزایش یارانه نقدی دهک‌های پایین حرکت کنیم و از این طریق موجب میشود که خانوارهای کم‌درآمد از فشار مضاعف رهایی پیدا کنند.
سایر اخبار این روزنامه
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از تشکیل کارگروه حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی خبر داد
علیرضا صدقی
لزوم کاهش فاصله مردم و سیاست
اهالی منطقه 22 تهران با چه چالش‌هایی روبه‌رو هستند؟
بحران زیرساخت در مناطق جدیدالتاسیس
با مجوز شهرداری تهران خانه شاملو تخریب میشود؟
شرایط جدید هند و پنالتی اعلام شد
قوانین جدید داوری برای لیگ نوزدهم
«ابتکار» از دلایل ظهور و بروز تفکرات پوپولیستی در فضای سیاسی کشور گزارش می‌دهد
احمدی‌نژادی‌ها در کمین انتخابات
وزیر خارجه عمان برای دومین‌بار در طول دو ماه گذشته به ایران سفر کرد
ماموریت بن علوی در تهران
در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی به ریاست روحانی
مشکلات و چالش‌های واگذاری بنگاه‌های دولتی بررسی شد
هایکو ماس وزیر خارجه آلمان:
با سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران همراهی نمی‌کنیم
در تقدیر از عوامل سریال گاندو صورت گرفت
۶ اشتباه رئیس کمیسیون امنیت ملی در یک سخنرانی
