روزنامه ایران
1398/05/13
قدرت نرم دیپلماسی در خدمت اقتدار نظام اسلامی
سید عباس موسویسخنگوی وزارت امور خارجه
طبق آموزهها و متون کلاسیک علم سیاست و روابط بینالملل، به طورسنتی «منابع قدرت» هرکشور در بردارنده عناصر و مؤلفههای سختافزاری ازجمله قدرت نظامی، فراوانی جمعیت، وسعت سرزمینی و عمق استراتژیک و توانمندیهای اقتصادی و تکنولوژیک و امثالهم است. به رغم تحولات عمیق در مفاهیم و مصادیق قدرت، مهمترین عناصر تشکیل دهنده و تعیین کننده اقتدار هر کشور، دستکم از منظر واقعگرایی سیاسی را همین عناصر و عوامل تشکیل میدهند. اما با پیچیدگی روزافزون ساحت سیاست و امنیت، بویژه در عرصه جهانی و بینالمللی، دستکم از ربع قرن پیش و مشخصاً در عصر پسا- جنگ سرد، این باور بتدریج درمیان نظریهپردازان و تحلیلگران سیاست و روابط بینالملل شکل گرفت که برای مواجهه مدبرانه، دقیق و هدفمند با چالشهای چندوجهی دنیای کنونی و برای مقابله با بحرانها و پیچیدگیهای سیاست خارجی؛ صرف اتکا به ابزارها و منابع قدرت سخت، کافی و وافی به مقصود نیست. چنین است که مفهومی به نام قدرت نرم وارد ادبیات سیاسی و روابط بینالملل شد. تفاوت اساسی قدرت نرم با قدرت سخت در نوع و کیفیت تأثیرگذاری آن است. در حالی که قدرت سخت مبتنی بر تحمیل و اجبار است و متضمن عنصر مخالفت و مقاومت در طرف مقابل است؛ قدرت نرم بر جذب، اقناع و تأثیرگذاری مثبت مبتنی است. غایت و مقصود ازکاربست قدرت نرم، تأثیرگذاری مثبت بر افکار عمومی کشور مقابل است تا در نهایت موجبات تغییر و مصالح سیاستهای دولت متبوع خویش را فراهم کنند. ازجمله ویژگیهای متمایز کننده و امتیازات و برتریهای قدرت نرم در قیاس با قدرت سخت، تنوع و تکثر منابع و مصادیق آن است. جمهوری اسلامی ایران که محصول و معلول یک انقلاب فکری- فرهنگی و دینی – ارزشی است را میتوان به مفهوم مطلق کلمه یک قدرت و نظام نرم قلمداد کرد که ابتنای اصلی آن بر منابع نرم افزارانه قدرت است. شاید بتوان جمهوری اسلامی ایران را از حیث تنوع، تعدد و تکثر منابع قدرت، بخصوص منابع نرم افزارانه قدرت، یک استثنا در جهان محسوب کرد.
کشوری که هم از منابع دینی و ارزشی (اصول اعتقادی مبتنی بر فطرت انسانی، آموزههای اسلامی و اخلاقی)، هم از منابع ملی (غنای فرهنگی، استحکام تمدنی، زبان و ادبیات فارسی) و هم ازمنابع سیاسی و انقلابی (نظام سیاسی برپایه ولایت فقیه، الگوی مردمسالاری دینی و آموزههای انقلابی) برخوردار است. اما بی تردید در جهان پیچیده کنونی، سیاست خارجی اصولی و سنجیده و قوت و توانمندی دیپلماتیک؛ از عناصر کلیدی قدرت نرمافزارانه جمهوری اسلامی ایران به شمار میروند. قدرتی که توانسته با اتکا به حمایت رهبری و مردم در مقابل بزرگترین توطئهها و تهدیدات و فشارهای قدرتهای زیادهخواه و استکباری جانانه و مردانه بایستد.
بدون تردید ابهت و شوکت امروز جمهوری اسلامی ایران در صحنه نبرد نابرابر و ناعادلانه دنیای استکبار؛ محصول هماهنگی و همبستگی قدرت سخت و قدرت نرم نظام است که نتیجه آن شکلگیری اقتدار هوشمندانه و مثال زدنی جمهوری اسلامی ایران در عرصه تحولات منطقهای و بینالمللی است. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و در رأس آن دستگاه دیپلماسی کشور، درحال گذر از یکی از دشوارترین پیچهای تاریخی روابط بینالملل و در معرض یکی از سختترین آزمونهای 40 سال اخیر قرار دارد. دستگاه دیپلماسی همچون بازوی قدرتمند و امین در خدمت اقتدار جمهوری اسلامی ایران دراین نبرد نابرابر است. دستگاه دیپلماسی کشور با تحرکات دقیق و هوشمندانه درصفحه شطرنج دیپلماسی و سیاست جهانی، دشمن را تا مرز انفعال و بی خردی به عقب رانده و وادار به واکنشهای عصبی و رفتارهای هیستریک و جنون آمیز کرده است. طرح مفهوم و کلید واژه «تیمبی» حرکتی هوشمندانه بود که عملاً باعث تضعیف تحرکات این گروه دست کم در سطح رسانهای شد.
دیپلماسی رسانهای فعال با شبکههای خبری و تلویزیونی در سطح بین المللی، منطق قوی همراه با اقتدار ایران اسلامی را بی واسطه به دنیا منتقل کرد و نقشه خبیثانه استکبار برای ترسیم چهرهای جنگطلب، بی منطق و گفتوگو گریز از کشورمان را خنثی کرد، ارائه ایدهها و ابتکارات متنوع مانند تبادل زندانیان و امضای پروتکل الحاقی؛ هم منطق قوی و آمادگی کشورمان برای مذاکره برابر و بدون فشار را نشان داد و هم پوشالی بودن ادعای صلح طلبی و مذاکره خواهی طرف مقابل را اثبات کرد. استفاده هنرمندانه از فضای مجازی برای انتقال منطق عدالتخواهی و صلحطلبی ایران، اوج نبوغ دیپلماسی دیجیتالی است که با یک توئیت یک کلمهای، جایگاه قدرتمند ایران اسلامی و نابجایی استکبار در ژئوپلیتیک منطقه خلیج فارس را به تصویر میکشد یا صداقت توخالی مدعیان را که داعیه نقض برجام از سوی ایران داشتند، درحالی که خود از اساس برجام را بی اعتبار کردند؛ به سخره میگیرد. جنگ و نبرد امروز نبرد ارادهها و گفتمانها است. دستگاه دیپلماسی کشور مقتدرانه در این نبرد مشارکت فعال دارد و با ارائه گفتمانی قوی، منطقی و انسانی، اراده محکم جمهوری اسلامی ایران را در نبرد ارادهها به نمایش میگذارد. کافی است نگاهی به تحرکات، فعالیتها و اقدامات دستگاه دیپلماسی در چندماه اخیر حتی در قلب استکبار بیاندازیم تا دریابیم چگونه فرزندان انقلابی و مؤمن ایران اسلامی در اوج فشار و تحریم و تحمیل ظالمانه؛ شجاعانه در برابر جبههای وسیع از دشمنان قد علم کرده و با قدرت نرم دیپلماسی و اقسام آن (دوجانبه، چندجانبه، بینالمللی، رسانهای، عمومی و دیجیتالی) به مدد قدرت سخت نظام اسلامی آمدهاند. برای پیروزی در این رزم نابرابر و ظالمانه الزامی است از همه ظرفیتهای قدرت سخت، قدرت نرم و قدرت هوشمندانه خویش به نحو احسن و اکمل بهره ببریم و بر همگان است که از سربازان و ژنرالهای عرصه جنگ نرم، حمایت و پشتیبانی کنند. فرزندان انقلابی و مؤمن ایران اسلامی، نه به تخریب و توهین، که به حمایت و همراهی نیازمند هستند.
سایر اخبار این روزنامه
ما میتوانیم باشیم و برگردیم
از «اوبه»های کُرمانج صدای ساز بلند است
ظریف نماد مذاکره و منطق است
تصمیم های بزرگ سرمایه سیاسی می خواهد
گفتوگوهای اصلاحطلبان در عمارت فاطمی
ساخت 2 میلیون مسکن 60 تا 80 متری
ایران صادرکننده بنزین سوپر شد
گفتوگوی جذاب ظریف و مخاطبانش در اینستاگرام
معجزه نجات پسر کوچولو
فاصله سنی برخی کودک همسریها 50 سال است
تلازم اصلاحات محتوایی و شکلی
قدرت نرم دیپلماسی در خدمت اقتدار نظام اسلامی
ناقوس مرگ تدریجی مطبوعات
سلام ایران