اصرار شهرداری برای قرارداد بستن با پیمانکار متخلف

اینکه دقیقا چند سال پیش بود یادم نیست، بعد از شب‌نشینی از خانه یکی از آشنا‌ها خارج شدیم و دم در حین خداحافظی صدای تیراندازی از پشت یک نیسان توجه همه‌مان را جلب کرد، مامور شهرداری از پشت نیسان با یک تفنگی که نمی‌دانم از چه مدل و مارکی بود به سگ‌های ولگرد خیابانی شلیک می‌کرد و بعد هم دونفری آنها را کشان‌کشان پشت‌نیسان می‌انداختند و می‌رفتند. نمی‌دانم بعدا چه اتفاقی برای آن سگ‌ها می‌افتاد، اما خب این تصویر تلخ همیشه در ذهنم بود و با هر بار تماشای کلیپ‌های حیوان‌آزاری در رسانه‌ها، این تصویر تلخ‌تر هم می‌شد، آخرین‌باری هم که این اتفاق افتاد، باز هم یاد آن شب و آن اتفاق افتادم، همین چند روز پیش بود که کلیپ دردناکی از کشتن سگ‌ها در کهریزک دست به دست می‌شد و با تزریق اسید به قلب سگ‌ها آنها را تلف می‌کردند. اتفاقی که حتی با وجود خلأ‌قانونی در ارتباط با رعایت حقوق حیوانات، از هر جهت شرعی و عرفی محکوم و دردآور است. نوشتن از اصل ماجرا خصوصا حالا و بعد از گذشتن چند روز آنچنان محلی از اعراب ندارد، اما برای نوشتن در این‌باره باید به زوایای مختلفی پرداخت و یک دسته‌بندی انجام داد. در یک نگاه کلی وظایف شهرداری در انتخاب پیمانکاران و نظارت بر فعالیت‌های آنها و مساله شفافیت، کنشگری فعالان محیط‌زیست و مطالبه‌گری آنها در موضوعات اینچنینی و مساله قانونی و انسانی در مواجهه با حیوانات خصوصا حیوانات ولگرد مسائلی است که باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گیرد. قرارداد جدید با پیمانکاری که سال ۹۶ قراردادش فسخ شده بود؟! یک‌بار با خودتان مرور کنید، یک شرکت پیمانکاری ذیل شهرداری تهران به فجیع‌ترین شکل ممکن سگ ولگردی را کشت و فیلم این اقدام منتشر شد. بعد از این مساله مسئولان شهرداری ابتدا مساله را انکار کردند و اسماعیل نعمت‌زاد شهردار شهرستان کهریزک گفت: «این خبر کذب است که علیه شهرداری منتشر شده و ما این کار را انجام نداده‌ایم.» فشار افکار عمومی و جو رسانه‌ای اما آنقدری بالا رفت که کمی بعد‌تر مسئولان شهری خبر را تایید کردند و غلامحسین محمدی، مشاور شهردار تهران و رئیس مرکز ارتباطات و بین‌الملل شهرداری تهران گفت: «این تصاویر مربوط به این روزها نبوده و این اتفاق در سال 96 رخ داده است. پیمانکار خاطی از سوی شهرداری تهران عزل شده و بی‌شک به هیچ پیمانکار و مسئولی اجازه نمی‌دهیم برخلاف ارزش‌های انسانی و اسلامی با خلایق رفتار کند. مدیر حوزه کنترل حیوانات شهری در سازمان مسئول به‌عنوان ناظر پیمانکار نیز عزل شد.» محمدی همچنین نامه ابلاغ فسخ قرارداد با شرکت آریادامپرور البرز را در صفحه توئیتری خودش منتشر کرد. اما نکته قابل‌تامل ماجرا اینجاست که پس از شهرداری سازمان حفاظت محیط‌زیست هم به این مساله واکنش نشان داد و در کانال تلگرامی خود در این‌باره نوشت: «متاسفانه، اتاق فکری که ماهیت و اهدافش کاملا مشخص است هرچند هفته یک‌بار مبادرت به انتشار شایعات، اخبار کذب یا فیلم‌هایی مربوط به سال‌های قبل در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های تلفن همراه می‌کند تا فعالیت‌ها و عملکرد کارکنان سازمان محیط‌زیست را زیرسوال ببرد. بر این مبنا و با تقدیر از هوشیاری مخاطبان ارجمند، به اطلاع می‌رساند فیلم کشتن سگ‌ها در کهریزک که مجددا منتشر شده، مربوط به سال ۱۳۹۶ است و مجوز فعالیت پیمانکار در همان زمان لغو شد.» حالا کافی است سری به سامانه شفافیت شهرداری تهران بزنید و موعد قرارداد شهرداری با همین شرکت آریادامپرور البرز را مشاهده کنید، براساس اطلاعات موجود تیرماه سال 97، شهرداری دوباره با این پیمانکار قرارداد بسته و این درحالی است که سازمان محیط‌زیست مدعی شده همان موقع، یعنی سال 96 قرارداد با شرکت آریادامپرور البرز فسخ شده است! پیمانکاران دارای صلاحیت لازم و کافی نیستند همان‌طور که نوشتم، مساله اولی که باید نسبت به آن حساس بود، ماجرای نظارت و شفافیت در پروسه انتخاب و فعالیت پیمانکاران است. مساله‌ای که وقتی در ارتباط با آن با یکی از پیمانکاران و حتی مسئولان شهری حرف زدیم با خنده تلخی گفتند: «انتظار اینکه جزئیات جلسات و پروسه مناقصه منتشر شود بیشتر شبیه شوخی است. مضاف بر این قراردادهای چند ده‌میلیونی که جزئیاتش منتشر نمی‌شود، قراردادهای کلان هم شاید مبالغ و... منتشر شود اما پروسه مناقصه و معرفی پیمانکار و... بر مدار کار چاق‌کنی و رابطه است. خیلی تخصص مهم و اثر‌گذار نیست!» محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران دو روز پیش گفته بود: «افراد کارچاق‌کن در همه حوزه‌های شهرداری که با پول سروکار دارند، حضور دارند. در حال حاضر حوزه‌های مربوط به پسماند، زیباسازی، شهرسازی، آسفالت و بوستان‌ها منافذی برای حضور کارچاق‌کن‌ها شده‌اند که به دلیل ضعف نظارت و روابطی که برخوردارند، جولانگاه آنها شده است.» با وجود این با یکی از اعضای سابق شورای شهر تهران و عضو کمیسیون سلامت و محیط‌زیست و خدمات شهری گفت‌وگو کردیم. محمد حقانی در این‌باره به «فرهیختگان» گفت: «سال 73 یا 74 یادم هست که تمام مسائل مربوط به حوزه خدمات شهری را به پیمانکار واگذار کردیم. همان موقع شرایط عمومی پیمان را هم تهیه و تنظیم کردیم. می‌خواستیم کار از دوش شهرداری برداشته و به پیمانکار واگذار شود. ما شرایط عمومی پیمان را نوشتیم و دادیم به سازمان برنامه و بودجه و آنها تایید کردند. در آن شرایط عمومی پیمان، چیزی را که ما آن موقع برآن تاکید داشتیم، مساله نظارت بود. متاسفانه در شهرداری بحث نظارت و آموزش بسیار دچار مشکل بود و به خوبی هم این احساس می‌شد. من تاکید داشتم که باید به نظارت توجه کنیم. معمولا نظارت به افرادی داده می‌شود که صلاحیت و شرایط لازم را ندارند، چون افرادی که به‌عنوان ناظر هستند باید دوره‌دیده و علاقمند و توانمند و باسابقه باشند. بنابراین نقش این مساله نظارت را می‌توانیم به خوبی در بخش‌های مختلف ببینیم و ضعفش را مشاهده کنیم. از همین آسفالت خیابان‌ها که هر روز مشکلات فرونشست و... دارند تا مسائل دیگر. همین نظارت وقتی با جان انسان‌ها و حیوانات گره می‌خورد اهمیت دوچندان می‌یابد. در همین مساله معدوم‌سازی سگ و گربه باید انصاف و انسانیت رعایت شود. در گذشته با تفنگ و شبانه این حیوانات شکار می‌شدند، بعد مساله زنده‌گیری مطرح شد تا در اماکنی نگهداری کنند و بعد به جاهای دیگری منتقل شوند تا از آنها استفاده‌ای شود، به‌عنوان سگ گله و... در شهرستان‌ها. مساله اخیر به خوبی ضعف در نظارت و عدم‌رعایت شرایط پیمان را نشان داد، چون معمولا متاسفانه پیمانکاران این بخش هم، پیمانکاران دارای شرایط کافی نیستند. همین الان در بخش‌های مختلف شهرداری، خصوصا در حوزه خدمات شهری، افرادی که به‌عنوان پیمانکار معرفی می‌شوند دارای صلاحیت لازم و کافی نیستند، یعنی شرایط عمومی پیمان نه برای پیمانکار و نه حتی برای ناظر رعایت نمی‌شود.» حقانی به هزینه‌های میلیاردی برای تهیه طرح و انجام مطالعات در حوزه‌های مختلف اشاره کرد و گفت: «من بارها فریاد زدم ما در سال 74، 75 و 76 طرح جامع پسماند را تهیه کردیم، طرح جامع پسماند بوده است، اما الان دوباره چندین میلیارد تومان هزینه کرده است و تهیه طرح جامع پسماند را به بخش خصوصی داده‌اند. این دوباره مثل گذشته خاک خواهد خورد. ما طرح‌ها و نقشه راه را داریم اما مجری و عزم و اراده اجرا نداریم. بسیاری از مطالعات در شهرداری وجود دارد ولی دوباره هزینه مطالعات می‌کنند.» شورایی که سامانه شفافیت را ایجاد کرد باید به آن توجه کند مهدی چمران، رئیس شورای شهر چهارم در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به پروسه انتخاب پیمانکاران و مساله شفافیت در شورای شهر اشاره کرد و گفت: «در سازوکار انتخاب پیمانکاران به این صورت عمل می‌شود که مناقصه‌ای برگزار شده و براساس توانمندی و میزان مبلغی که اعلام می‌کنند، انتخاب و شرایط پیمانکاران به صورت رسمی بررسی می‌شود. گاهی ممکن است به دلایلی در مناقصه یک شرکت فقط وجود داشته باشد که در این صورت هم مساله صورتجلسه شده و دلایل آن اعلام می‌شد تا در زمان حسابرسی و نظارت بتوانند ادله خود را برای انتخاب آن پیمانکار اعلام کنند. در تشریح روند نظارتی بر عملکرد پیمانکاران هم باید بگویم حراست و سازمان بازرسی شهرداری و سازمان بازرسی کل کشور حضور دارند که نظارت و کار شرکت‌ها را هم بررسی می‌کنند. علاوه‌بر این نهادهای نظارتی از همه مهم‌تر نظارت خود شورای شهر را داریم که هرساله در حسابرسی‌های سالیانه‌ای که از شهرداری انجام می‌شود، مشخص می‌شود در کجا مناقصه گذاشته‌اند و در کدام پروژه ترک مناقصه شده است و علت آن نیز بررسی می‌شود.» چمران با اشاره به عدم‌درج نام مدیرعامل شرکت آریادامپرور البرز در سامانه شفافیت گفت: «این مسائل را باید در سامانه شفافیت قرار دهند. البته پیش از این، چنین سامانه‌ای وجود نداشت که این موارد اعلام شود اما شورای شهر جدید گفتند این موارد را به‌طور شفاف اعلام می‌کنند و حالا باید این اقدام را انجام دهند.» فیلم منتشرشده مربوط به دوره جدید مدیریت شهری نیست زهرا صدراعظم نوری، عضو فعلی شورای شهر تهران و رئیس کمیسیون سلامت و محیط‌زیست شورا هم با «فرهیختگان» به گفت‌وگو پرداخت و خاطرنشان کرد: «حادثه اخیر سگ‌کشی که در شبکه‌های اجتماعی انعکاس پیدا کرد، حادثه بسیار دلخراش و تلخی است که نشان می‌دهد حقوق حیوانات چگونه تضییع شده و بی‌توجهی به این مساله حقوق حیوانات همچنان ادامه دارد، بنابراین ما این مساله را به‌شدت محکوم می‌کنیم و معتقد هستیم حقوق همه موجودات کره‌زمین از انسان‌ها تا حیوانات باید حفاظت و صیانت شود، درنتیجه باید محیط‌زیست را مقدس شمرده و به آن احترام بگذاریم. نکته‌ دیگر اما این است که فیلم منتشرشده مربوط به زمان حال نیست و استفاده نادرست از این فیلم شده، زمان آن مربوط به دوسال گذشته است و اصلا به دوره جدید مدیریت شهری و شورای شهر پنجم برنمی‌گردد.» صدراعظم نوری با محکوم کردن انتشار اینچنینی فیلم کشتن سگ‌ها در کهریزک گفت: «طرح کردن این مساله به این شکل در شبکه‌های اجتماعی کار درستی نیست، چراکه طی این دوسال تلاش‌های بسیاری برای شفافیت شده و با راه‌اندازی سامانه شفاف سعی شده که بسیاری از قراردادها روی سامانه بارگذاری شود تا برای مردم قابل‌رصد باشد، البته تمامی قراردادها هنوز روی سامانه قرار نگرفته‌اند و همه اقداماتی که باید انجام می‌گرفته، هنوز انجام نشده اما کارهای زیادی صورت گرفته و ما امیدوار هستیم تمامی قراردادها و فعالیت‌ها را در سامانه قرار دهیم. اقدامات خوبی صورت گرفته است و باید توجه داشت که اگر فیلمی در شبکه‌های اجتماعی منتشر یا توسط برخی کانال‌ها پخش می‌شود، باید ببینیم این فیلم از سوی چه کسانی، چه زمانی و با چه اهدافی تهیه شده است.»   رئیس کمیسیون بهداشت و محیط‌زیست شورای شهر تهران در ارتباط با اقدامات مدیریت شهری جدید گفت: «من خودم به‌عنوان کمیسیون سلامت و محیط‌زیست شورای شهر پیگیر ماجرای ساماندهی حیوانات بلاصاحب بودم، سایتی هم در جنوب شهر تهران زده شده و کاملا سگ‌های رهاشده را تگ می‌زنند و بعد عقیم و رها می‌کنند، اقدامات درمانی برای آنان انجام می‌دهند و اگر بین این سگ‌ها نژاد مناسب‌تری وجود داشته باشد، برای آموزش و اقدامات استفاده می‌کنند، بنابراین در این دوره تمامی این مسائل کشتن سگ‌ها حل شده است. البته احتمال دارد یک نمونه و موارد تخلفی وجود داشته باشد اما کلیت روند و رویکرد متفاوت شده است.»

سلبریتی‌ها از اقدامات ما تعریف کردند این عضو شورای شهر تهران از تمجید سلبریتی‌ها از اقدامات مدیریت شهری در این حوزه خبر داد و گفت: «ما چندوقت پیش بازدیدی را برای بسیاری از سلبریتی‌ها و هنرمندان از سوی شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل قرار دادیم که آنان رفتند و از این مراکز بازدید کردند و در کانال‌های خودشان هم در توئیتر، اینستاگرام و جاهای مختلف از شهرداری و اقدامات شرکت ساماندهی تشکر کردند، بنابراین ما ضمن اینکه تمامی اقدامات نادرست و وحشیانه و غیرانسانی را نسبت به حیوانات محکوم می‌‌کنیم اما اعلام می‌کنیم این اقدامات مربوط به این دوره از شورا و شهرداری نیست.» او در انتها در پاسخ به اینکه در سامانه شفافیت چرا اسم مدیرعامل شرکت پیمانکاری متخلف ذکر نشده است، گفت: «این احتمالا ازجمله مواردی است که کامل نشده و این مساله را باید از طریق خود شرکت ساماندهی مشاغل پیگیری کنیم تا اطلاعات آن را کامل کنند.» مشکل مسئولان شهری این است که چرا این فیلم لو رفته است!
  سوای مساله شفافیت، موضوع دوم که توجه به آن لازم است، مساله حقوقی در حمایت از حیوانات است. هرچه جست‌وجو می‌کنیم، اقداماتی را می‌بینیم اما اقداماتی که تقریبا راه به جایی نبرده و قانونی در این حوزه به تصویب نرسیده است.  شهرام مهاجر، وکیل دادگستری و کارشناس حقوق حیوانات در این باره با «فرهیختگان» گفت‌وگو کرد و گفت: «ما کشور اسلامی هستیم و تابع شرع، در قوانین ما یک مساله کلی پیش‌بینی شده است که می‌گوید در جایی اگر قانون مشخصی هم وضع نشده بود باید به دستورات شرعی و فتاوی مراجع و متون مذهبی قابل ارجاع تکیه کنیم.» ما درمورد حیوان‌آزاری متاسفانه قانون مشخصی نداریم. اما اگر بخواهیم درباره اقدام شهرداری و کلیپ اخیر صحبت کنیم، باید گفت صرفا نمی‌شود این اقدام را حیوان‌آزاری دانست چون شهرداری قانونی دارد که در حوزه کنترل جمعیت حیوانات بلاصاحب شهری تعیین و تکلیف شده است. الان در این مورد و موارد متعددی که اتفاق می‌افتد اگر هوشیار به قضیه نگاه کنیم دغدغه مسئولان در سطح چرایی انتشار فیلم است. یعنی ناراحتند از اینکه چرا این ماجرا لو رفته است. مسئولان شهری از آن قانون شهرداری تخطی کرده‌اند و باید پاسخگو باشند، چون آن قانون پیش‌بینی کرده باید مراکزی برای نگهداری حیوانات بلاصاحب لحاظ شود، واکسینه شوند، علامتگذاری و رها شوند. این حیوانات صدها سال در این محیط‌ها زندگی می‌کردند و ما آمدیم محیط زندگی آنها را اشغال کردیم. حاشیه‌های شهر دائما در حال گسترش است و این حیوانات رانده می‌شوند. طبیعت آن حیوان این است که برای پیدا کردن غذا و سرپناه وارد محیط زندگی فعلی ما و گذشته خودش شود. قانون شهرداری پیش‌بینی کرده اگر این حیوانات امراضی داشتند که قابل‌کنترل نبود و نمی‌شد رها شوند به‌خاطر بیماری واگیر و... به صورت بدون درد و با رعایت اصول اخلاقی از بین بروند. این مساله هم یک‌سری راهکار دارد و در تمام دنیا از داروهای مخصوص و سیستم‌های خاصی استفاده می‌شود. نه اینکه با وضعیت فاجعه‌بار جان یک موجود زنده را بگیریم. علاوه‌بر اینها در دین و روایات و احادیث ریزه‌کاری‌ها و ریزبینی‌هایی داریم که این کار را به‌شدت محکوم می‌کنند.» این حقوقدان در ادامه به رفع مسئولیت از سوی مسئولان شهرداری در این حوزه اشاره کرد و گفت: «چطور وقتی کار عمرانی می‌شود، اتفاق مثبتی رخ می‌دهد. شهردار افتخار می‌کند و به نام او می‌شود، اما حالا که چنین فاجعه‌ای رخ داده شهردار و شهرداری این را به گردن یک پیمانکار می‌اندازند؟ سلسله‌مراتب مدیریتی هیچ ایرادی ندارد؟ هدف‌گذاری‌ها ایرادی ندارد؟ بودجه‌ای که شهرداری در این حوزه تنظیم کرده و براساس آن برنامه‌ریزی می‌کند منتج به اتلاف می‌شود نه نگهداری، شما وقتی به یک بچه پول خرید پفک می‌دهید نمی‌توانید از او بازخواست کنید که چرا شیر نخریده است. این مساله اصلا حقوقدان و متخصص نمی‌خواهد، هر انسانی، با دیدن و شنیدن این فاجعه آن را محکوم می‌کند. این فیلم سروصدا کرد، چه مقدار از این فیلم‌ها منتشر نمی‌شود؟ با تفنگ و اسلحه جنگی سگ‌ها را می‌کشتند. ما چرا باید دوباره از نو چرخ را اختراع کنیم، کشورهایی که از نظر سلامت زندگی اجتماعی وضعیت خوبی را دارند را بررسی کنیم ببینیم چه قانون‌هایی در این حوزه دارند. یکی از این کشورها نروژ است. تقریبا از هر نظر وضعیت خوبی دارد. در این کشور که دامداری هم رواج دارد قانونی وجود دارد که می‌گوید اگر حیوانی داشتی، اسب و گاو و... موظف هستی از لحاظ قانونی در هوای سرد (این کشورها هوای سردی دارند) در محل نگهداری این حیوانات زیرانداز گرم تهیه کنی و قرار بدهی وگرنه مجازات می‌شوی.» اینها همه درحالی است که طرح لایحه حمایت از حیوانات بعد از حدود چهار سال که به مجلس شورای اسلامی ارائه شده به دلیل برخی ایرادات که مشخص نیست دقیقا چیست و در چهار سال هنوز برطرف نشده، تاکنون متوقف مانده و به همین خاطر سازمان حفاظت از محیط‌زیست نمی‌تواند از شهرداری‌ها و پیمانکارانش برای سگ‌کشی و فجایعی از این دست شکایت کند.  فرمانده یگان حفاظت اداره کل محیط‌زیست استان تهران هم از نبود دستورالعمل قانونی برای این اتفاقات خبر داده است. دغدغه زیست‌محیطی فقط محدود به سگ و گربه است؟ چندبار شده شنیده باشید برای خشکی دریاچه ارومیه تجمع عجیب و غریب فعالان محیط‌زیست اتفاق افتاده؟ اصلا چندبار شده شنیده باشید بعد از این همه سال اجرای طرح‌های انتقال از نقاط کشور تجمعی در این رابطه شکل گرفته باشد و فعالان محیط‌زیست و دغدغه‌مندان این حوزه تجمع و تحصنی کرده باشند؟ یا چند بار شده درباره سدسازی و کشتار پرندگان مهاجر در تالاب انزلی خبر تجمعی به گوش رسیده باشد؟ در برابر آفرودی‌ها و صدماتی که به طبیعت می‌زنند کسی قدعلم کرده است؟ از اینها بگذریم، اصلا کسی اطلاع دارد مدت‌هاست جنگل‌های زاگرس درحال سوختن هستند؟ تجمعی در این باره شکل گرفته است؟ درباره مجوزهای شکار چطور؟ سالانه تعداد قابل‌توجهی مجوز شکار توسط سازمان حفاظت از محیط‌زیست صادر می‌شود و در اقصی‌نقاط کشور از همین تهران تا سایر استان‌ها شکارچیان داخلی و خارجی به جان حیوانات نادر و در معرض انقراض می‌افتند و شکارشان می‌کنند، تجمعی جایی شکل گرفته است که از آن بی‌اطلاعیم؟ نه برای هیچ‌کدام از اینها تجمعی شکل نگرفت، حداقل تجمعی به شکل و شمایل و وسعت تجمعی که برای کشتار سگ‌ها در کهریزک در مقابل شهرداری تهران ایجاد شد، برای هیچ‌کدام از آنهایی که گفتم شکل نگرفته است.



نبود قانون حمایت از حیوانات تاسف‌برانگیز است در همین رابطه با محمد درویش، فعال محیط‌زیست گفت‌وگو کرد‌ه‌ایم که او در این‌باره به «فرهیختگان» گفت: «ما در پاسخ به چنین مطالباتی، زمانی که در دفتر مشارکت‌ها و امور آموزش سازمان بودیم، کارگروهی را شکل دادیم تا برای نخستین‌بار پیش‌نویس قانون منع حیوان‌آزاری را بتوانیم به دولت، مجلس و قوه قضائیه ارائه دهیم. ساعت‌ها کار کارشناسی روی این قانون انجام شد و از همه ارگان‌ها و نهادهای مربوطه دعوت کردیم و آنان مشارکت کردند اما هنوز پس از گذشت 6 سال همچنان این قانون در اتاق‌های تودرتوی نظام کاغذسالارانه این کشور می‌چرخد و به جایی نرسیده است. این قانون مدتی در مجلس، بعد در قوه قضائیه و بعد کمیسیون‌های دولت و سپس در خود سازمان محیط‌زیست چرخید، متاسفم با وجود اینکه ما در کشوری هستیم که طی 110سال گذشته حدود 11هزار قانون را تصویب کردیم و بین پنج کشور اول تولید قانون جهان هستیم و در این زمینه حتی از فرانسه که سابقه 200ساله قدمت قانونگذاری دارد، جلوتر هستیم اما عجیب است هیچ قانونی برای منع حیوان‌آزاری نداریم و عجیب‌تر اینکه مقاومت‌های مختلفی شکل می‌گیرد تا این قانون تصویب نشود.» درویش با اشاره به اثرات سوء نبود قانون در این حوزه گفت: «این مساله موجب شده هرچند وقت یک‌بار فیلم‌های اینچنینی پخش شود و با انعکاس آنان آبروی ایران و ایرانی را ببرند، بنابراین اولین و جدی‌ترین مطالبه ما این است که دولت، قوه قضائیه و مجلس با تفاهم یکدیگر سرنوشت این قانون را روشن کنند و قانون اجرایی شود.» توجه بیشتر به حیوانات به جای سایر مسائل زیست‌محیطی تقصیر دولت‌هاست این فعال محیط‌زیست در پاسخ به این سوال که چرا در سایر موضوعات ازجمله خشکسالی، مجوز‌های شکار و طرح‌های انتقال و... تجمعی نمی‌بینیم اما وقتی یک سگ کشته می‌شود چنین اتفاقاتی می‌افتد و جمع کثیری تجمع و مطالبه‌گری می‌کنند، تصریح کرد: «نکته‌ای که شما به آن اشاره کردید درست است، وقتی مشکلاتی برای سگ‌ها یا گربه‌ها در شهر ایجاد می‌شود، هزاران نفر به کوچه و خیابان می‌ریزند و اعتراض می‌کنند اما ما یک‌صدم و یک‌هزارم این موارد را در جریان خشک شدن دریاچه ارومیه یا نابودی گاوخونی، زاینده‌رود و کارون و دیگر معضلات و مشکلات محیط‌زیستی یا سنگسارشدن خرس‌ها که چند وقت پیش صورت گرفت، مشاهده نمی‌کنیم و خب این محل سوال است و باید درباره آن گفت مشکل اینجا به یک نکته ظریف برمی‌گردد که مردمی که با سگ‌ها و گربه‌ها از نزدیک زندگی کردند، با خوی آنان آشنا شده‌اند، مهربانی آنان را درک کردند و فهمیدند آنان می‌توانند کنار فرزندان‌شان زندگی کنند و به‌طور کلی با آنان همذات‌پنداری کرده‌اند، درد این حیوانات را درک می‌کنند اما ما چنین مجالی را برای مردم سرزمین خود ایجاد نکردیم تا درد درختان، تالاب‌ها و یوزپلنگ‌ها را درک کنند. ما در نظام آموزشی خود به آموزش‌های جذاب محیط‌زیستی توجهی نکردیم یا در رسانه‌های خود به چنین موضوعاتی نپرداختیم، کمترین تلاشی که در دولت یازدهم صورت گرفت این بود که مدارس طبیعت راه‌اندازی شود تا بتواند نسلی را پرورشی دهد که نسبت به محیط‌زیست بی‌تفاوت نباشد، ببینید با چه روش‌هایی این مدارس را قلع و قمع کردند، اگر اجازه می‌دادیم این مدارس راه بیفتد، آن وقت وقتی مردم ما می‌شنیدند که بیش از دوماه است  جنگل‌های زاگرس می‌سوزد و آنها بی‌خبرند، خیلی بیشتر به چنین مسائلی توجه نشان می‌دادند و در برابر بسیاری از معضلات جدی‌تر محیط‌زیستی همچون نسل‌کشی‌های پرندگان و فرونشست زمین موضع‌گیری داشتند و حساس می‌شدند. بنابراین در این مساله هم باید همین توجه مردم را به فال نیک بگیریم، چراکه مردم تنها برای توجه به این دو مجال پیدا کرده‌اند که غم و غصه آنان را درک کنند، اما اگر شرایطی را فراهم می‌کردیم که مردم ایران عمیقا درد طبیعت را حس کنند، شک نکنید که آنان در برابر موارد دیگر هم به میدان می‌آمدند و نباید آنان را محکوم کنیم بلکه باید دولت را محکوم کنیم که اجازه نمی‌دهد آموزش‌های درخور محیط‌زیستی برای آحاد مردم از کودکستان رواج پیدا کند.»