رمز گشایی از رفتارهای مناظراتی قالیباف رمز گشایی از رفتارهای مناظراتی قالیباف

صلاح‌الدین هرسنی
مدرس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل
کمتر کسی تصور می‌کرد که محمدباقر قالیباف بخواهد آنگونه که در اولین مرحله مناظره نشان داد، ظاهر شود. او در مناظرات انتخاباتی اخیر از الگویی استفاده کرد که در مناظرات انتخابات 92 نیز از آن استفاده کرده بود. چنین الگویی مبتنی بر ویژگی‌ها و نشانگانی است که فقط کسانی چون قالیباف یا همفکرانش می‌توانند از آن استفاده ‌کنند.
در الگوی مناظراتی قالیباف ساده‌ترین راه بر روش‌های معمول و متعارف اولویت دارد. بنابر این ادعا و سخنی به گزاف نیست که اگر گفته شود بداخلاقی، تعجیل و شتابزدگی، فریاد هل من مبارز، روش تهاجمی پیش‌دستانه، پوپولیسم و عبور از برخی تابو‌ها وجه ممیزه الگوی مناظراتی قالیباف نسبت به هماوردان و در برخورد با رقبا بوده است. البته این الگو خصلت ذاتی و هستی‌شناسانه برای قالیباف یا هم‌فکرانش ندارد. بلکه این الگو آن‌چنانکه از شواهد و نشانگانش پیداست، اکتسابی و تحمیلی است و بیشتر تحت تاثیر جزر و مدهای سیاست ایران و قرار گرفتن در فشار تنگناها و همچنین ترس و فوبیای افتادن در مسیر بی‌بازگشت و در جا زدن در سیاست و به عبارتی ماندن در شرایط آچمز رقم می‌خورد. اتخاذ این الگو به معنای آن است که او می‌خواهد هر چه در چنته و توان دارد علیه رقیب استفاده کند. بنابر این برای شخصیت‌های سیاسی مانند قالیباف یا امثال آنها مهم آن نیست که شخص در فضای گفت‌وگو و مناظره چه می‌برد، بلکه مهم آن است که چگونه باید برد و بر رقیب غلبه کرد؟


اینکه چرا چگونه بردن و انتخاب ساده‌ترین راه‌های معمول و متعارف به پارادایم ثابت الگوی رفتاری قالیباف در فضای گفت‌وگو و مناظره شده است، محل پرسش و واکاوی است و شاید متضمن پیام‌هایی است که نمی‌توان بی‌تامل از کنار آن گذشت.
در نگاه نخست علت اصلی اتخاذ چنین الگویی قبل از هر چیز متوجه شرایطی است که قالیباف و گفتمان او در آن قرار گرفته‌اند. قالیباف و سایر همفکران او به فراست دریافته‌اند که تاریخ مصرف و عصر وداع گفتمان آنها در سپهر سیاست ایران فرا رسیده است و گفتمان آنها آنگونه که باید و شاید جایگاه و خریداری در ساحت سیاست ایران ندارد. این گفتمان آزمون خود را در انتخابات 92 پس داد و به رغم همه شرایط و تمهیدات لازم، با گفتمان اعتدال به کنار زده شد و با تکرار پیروزی گفتمان اعتدال در انتخابات دهم مجلس به پایین‌ترین سطح از مطلوبیت خود نزول کرد. به واقع انتخابات92 و متعاقب آن نقطه عطفی برای حیات سیاسی قالیباف آن‌هم در مسیر بی‌بازگشت بود. البته مجموعه کنش‌ها و الگو‌های رفتاری قالیباف به عنوان شهردار در مواجهه با مشکلات تهران و همچنین اقدامات ایذایی در برابر دولت سبب شد که موقعیت سیاسی او بیش از انتظار نزول کند. حال در چنین شرایطی او خدمت در پاستور را به جای خدمت در خیابان بهشت ترجیح داده است و به عنوان نامزد مطرح اصول‌گرایان قرار است که با حمایت اصول‌گرایان به پاستور راه یابد. به این ترتیب و با افتادن و ماندن در این راه بی‌بازگشت یا باید پیروز شود یا باید همیشه از سیاست خدا حافظی کند. البته قالیباف مصمم‌تر از آن است که بخواهد از سیاست طرد شود و زودتر عطای آن را به لقایش ببخشد. آن‌چنان که از شخصیت قالیباف پیداست، او نشان دادکه همواره سودای ریاست دارد و تلاش می‌کند که از هر دستاویزی برای رسیدن به آن استفاده کند. بنا براین، اگر گفته شود که ماندن و بقا در سپهر سیاست ایران علت اصلی بداخلاقی، رفتار‌های تهاجمی و شتابزده اوست، سخن گزافی نیست. هم اینک شرایط موجود به گونه‌ای نیست که از قماری که قالیباف بدان ورود کرده است، به آسانی عبور کند. مسلما راه انتخابی و ترجیحی او در مرز میان ماندن و رفتن، همان راه بی‌بازگشت است و او با جهد بلیغی که برای خروج از خیابان بهشت و ورود به خیابان پاستور نشان داده است، این راه بی‌بازگشت را هموار کرده است.
سایر اخبار این روزنامه
جفای کلیشه فرودستان نه بوی رجایی، نه بوی بهشتی، نه بوی‌هاشمی!! نه بوی رجایی، نه بوی بهشتی، نه بوی‌هاشمی!! عواقب هیجانی‌شدن مناظره‌ها عواقب هیجانی‌شدن مناظره‌ها رمز گشایی از رفتارهای مناظراتی قالیباف رمز گشایی از رفتارهای مناظراتی قالیباف چاوزیسم و توهم مبارزه با امپریالیسم انتخابات 92 مسیر ایران را از ونزوئلا جدا کرد خالد مشعل: اسرائیل را به رسمیت نمی شناسیم حذف «نابودی رژیم صهیونیستی» از سند جدید حماس از حضور یاران در ستاد روحانی تا انتقاد شدید از شعارهای یارانه‌ای «پالس‌»های بنفش لاریجانی درمیان حمایت های کتبی و شفاهی ارکان اصول‌گرایی از رئیسی کسی به سرهنگ نامه نمی‌نویسد روحانی در مراسم افتتاخ خط تولید دناپلاس: مردم فقط برای انتخابات نیستند به نتیجه رساندن مذاکرات شجاعت می‌خواهد کنایه‌های سنگین ظریف به مخالفان دولت شیرزاد عبداللهی مرز باریک مردم دوستی و مردم فریبی کاظم راست گفتار از مشکلات تولید فیلم «آشوب» گفت رقابت سینمای مستقل با دولت ،حکایت رقابت ویلچر و لامبورگینی است علی اصغر نیکو اقبال اقتصاددان در گفت وگو با همدلی مطرح کرد وعده‌هایی یارانه‌ای بر تصور جهل مردم استوار است