اعظم طالقانی در سن 83 سالگی درگذشت وداع با دختر « ابوذر انقلاب»

دختر آیت‌الله طالقانی که از چند روز قبل بر اثر عارضه سکته مغزی در بیمارستان بستری شده بود، شامگاه چهارشنبه هشتم آبان، در 83 سالگی دارفانی را وداع گفت.
گروه سیاسی: اعظم طالقانی فارغ از نسبتی که با مرحوم آیت الله محمود طالقانی داشت، خود به عنوان یک چهره شناخته شده در عرصه سیاسی چه قبل و چه بعد از انقلاب شناخته می‌شود. فرزند ابوذر انقلاب (لقبی که امام خمینی‌(ره) به مرحوم طالقانی دادند) در حالی روز چهارشنبه به دیار باقی شتافت که باید او را به عنوان یک زن پیشرو در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی شناخت. وی در همان سال‌های ابتدایی انقلاب اسلامی نماینده مردم تهران در مجلس اول با رای بالا شد و فعالیت‌های گسترده‌ای در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی و مطبوعاتی داشت. مرحومه طالقانی پیش از انقلاب نیز از چهره‌های مبارز علیه باطل بود که در سال 1354 توسط رژیم شاه دستگیر و به حبس ابد محکوم شد. او از زنان مبارز انقلاب اسلامی به شمار می‌آید و در سال ۱۳۲۲ در تهران متولد شد. همچنین در سال‌های دهه ۵۰ روز‌های زیادی را در زندان‌های رژیم شاهنشاهی گذراند و نکته جذاب قضیه آن است که او اولین زن در تاریخ انقلاب اسلامی بود که توسط رژیم طاغوت به حبس ابد محکوم شد.
شاید اما یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های وی پس از انقلاب، حضورش در انتخابات ریاست جمهوری سال 1376 بود که اساسا تعبیر رجل سیاسی در قانون را به چالش کشید. موضوعی که البته هنوز هم جای بحث بسیاری میان جریان‌های سیاسی دارد. طالقانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دغدغه‌مندانه و پر‌قدرت به حرکت خود ادامه داد. او همچنین به درخواست پدرش ‌آیت‌الله طالقانی‌، جامعه زنان مسلمان را با هدف آموزش زنان و حل مشکلات آن‌ها تاسیس کرد و سپس نماینده مردم تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی شد. او همچنین اولین زنی است که در سال ۷۶ به کاندیداتوری ریاست جمهوری درآمد و درباره این اقدام خود گفت: «برای آزمایش قانون اساسی‌ هیچ دلیلی وجود ندارد که یک زن نتواند نامزد انتخابات شود.» او معتقد بود تعبیر رجال در اصل ۱۱۵ قانون اساسی معادل جنس مرد نیست و تعدادی از متخصصان و عالمان مذهبی ایران نیز با وی هم‌دیدگاه بودند.
طالقانی در سال‌های متمادی و تاکنون در تلاش بوده است تا تابوی حضور زنان در مناصب مهم مملکتی را بشکند و در همین راستا، دیدارهای زیادی نیز با علمای قم در‌خصوص تفسیر واژه «رجل سیاسی» داشته است.


اعظم طالقانی همچنین در کنار مبارزه‌های سیاسی، به فعالیت در حوزه زنان نیز علاقه داشت و به تبعیت از پدرش تشکلی هم در همان سال‌های نخست پیروزی انقلاب در راستای دفاع از حقوق زنان تاسیس کرد. وی درباره این تشکل می‌گوید: زمانی که زندان بودم در اندیشه تشکیل یک تشکیلات رسمی برای زنان بودم که در آنجا مشکلات آنان مطرح و راهکارهای مناسب به وسیله تبادل نظر کارشناسان پیدا شود و بتواند تا حدودی مشکلات مبتلا به زنان را حل کند. در شهریور ۱۳۵۶ خورشیدی از زندان آزاد شدم و پس از مدتی با همکاری برخی دیگر از خواهران، جلسه‌ای با حضور ۳۰ تن از خواهران فعال و انقلابی تشکیل شد و ضرورت ایجاد یک تشکل بر مبنای نظام شورایی مورد تاکید قرار گرفت.
اعظم طالقانی در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، همچنین مدیر موسسه اسلامی زنان که یک NGO در حوزه زنان به شمار می‌رفت و فعالیت‌های فرهنگی و زیست محیطی با همکاری سازمان ملل را انجام می‌داد، بود. او مدیر‌عاملی تعاونی زنان نجم را نیز بر عهده داشت که در زمینه اشتغالزایی زنان فعالیت می‌کرد و سال‌هاست که با همکاری محمد مهدی جعفری، آثار به یادگار مانده از پدرش را که شامل تفاسیر قرآنی است در مجموعه‌ای با نام قرآن در صحنه گردآوری کرد.
طالقانی در مقطعی، نشریه پیام هاجر را منتشر کرد که بعد از دوم خرداد ۱۳۷۶، انتشار آن به صورت هفتگی شد و در دوره توقیف مطبوعات به محاق توقیف رفت. وی در سال‌های گذشته، دوباره مبادرت به انتشار نشریه‌ای با عنوان پیام ابراهیم کرد که تلاش داشت در آن به تبیین اندیشه‌های آیت‌الله طالقانی بپردازد.
تا روزهای آخر دست از تلاش برنداشت
خسرو سیف، از نخستین اعضای حزب ملت ایران، درباره شخصیت سیاسی اعظم طالقانی گفت: «خانم طالقانی در شرایطی چشم از جهان فرو بست که تا روزهای آخر دست از تلاش برنداشت. او مجدانه اصرار داشت که رجل‌ سیاسی تعریفی مشخص دارد که هم شامل زنان می‌شود و هم شامل مردان. ایشان پرورش‌یافته خانه آقای طالقانی بود. همه نظرات آیت‌الله طالقانی در راستای آزادی مردم بود. حرف‌های خانم طالقانی هم حرف حق بود و برای حقوق نهفته زنان ایران تلاش‌های خستگی‌ناپذیری انجام داد.»
سیف همچنین گفت: «خانم طالقانی برای تفهیم معنای دقیق رجل سیاسی شدیداً فعالیت می‌کرد. به همین دلیل چند دوره در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد تا به همه بفهماند فرقی بین زنان و مردان نیست. اگر به عکس‌های تظاهرات مردمی در خاورمیانه دقت کنیم، می‌بینیم که زنان و مردان در کنار هم قرار دارند. خانم طالقانی همین شرایط را برای زنان کشورش می‌خواست.»
او اظهار کرد: «اعظم طالقانی همیشه دغدغه زندانیان سیاسی را داشت و هر کسی که آزاد می‌شد یا به مرخصی می‌آمد، بدون در نظر گرفتن شرایط جسمی‌اش روی ویلچر و با کمک واکر به دیدارشان می‌رفت. درواقع او برخلاف آنهایی که در خانه می‌نشینند و ادای فعالیت سیاسی درمی‌آورند، همیشه در صحنه‌ها حضوری فعال داشت.»
طالقانی به الگوی تمام عیار زن مسلمان مبارز تبدیل شد
همچنین معاون پارلمانی رئیس جمهوری در پیامی ضمن تسلیت درگذشت اعظم طالقانی نوشت: این بانوی شجاع و فداکار همواره در عرصه‌‌های مهم سیاسی و اجتماعی حضور فعال ‌داشت و به روشنگری نسل انقلاب پرداخت و به الگوی تمام عیار زن مسلمان مبارز تبدیل شد.
حسینعلی امیری در پیامی درگذشت دبیرکل جامعه زنان انقلاب اسلامی، مبارز پیشکسوتِ آزادیخواه، اعظم طالقانی را باعث تاثر و تالم عنوان کرد و نوشت: این بانوی شجاع و فداکار، در طول سال‌های سخت مبارزه با رژیم ستم‌شاهی، دوشادوش پدر مجاهد نستوهش از آرمان‌های بلند انسانی و اسلامی دفاع و با ظلم مبارزه کرد و در این راه، در زندان‌های طاغوت، شکنجه‌های بسیار متحمل شد، اما لحظه‌ای در مقابل ظلم سر خم نکرد.
در بخش دیگر این پیام آمده است: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز‌ دو دوره نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی بود، همواره در عرصه‌های مهم سیاسی و اجتماعی حضور فعال ‌داشت و به روشنگری نسل انقلاب پرداخت و به الگوی تمام عیار زن مسلمان مبارز تبدیل شد.
امیری در این پیام افزود: اینجانب ضایعه فقدان این بانوی مبارز را به خانواده محترم و بیت معزز مجاهد نستوه آیت‌الله سید‌محمود طالقانی، جامعه زنان انقلاب اسلامی، اصحاب فرهنگ و اندیشه و قلم و همه بستگان، وابستگان و داغداران این عزیز درگذشته تسلیت عرض نموده، از درگاه خداوند سبحان (جل‌ وعلا) برای ایشان رحمت واسعه الهی و همجواری با پدر بزرگوارشان و برای عموم بازماندگان صبر و اجر، مسالت می‌نمایم.