روزنامه شرق
1395/10/27
پدر سازندگی اقتصاد ایران
خلق بسیاری از ساختارهای اقتصاد ایران به‌ويژه در شرایطی که کشور، انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی را به عنوان دو شوکی که هر اقتصادی را به زانو در می‌آورد، پشت سر گذاشت یکی از مهم‌ترین دستاوردهای اقتصادی کشور است که مانند همه لحظات تاریخ‌ساز کشور، مرد بزرگ اقتصادی که زبان سیاست دنیای اسلام و جهان را به‌خوبی می‌شناخت هدایت‌گر خروج از اين بحران‌ها و تنگناهای اقتصادی و سیاسی بود. نگارنده در هشت سال ریاست‌جمهوری و سال‌های ریاست مجلس شورای اسلامی و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، فرصت همکاری اقتصادی و سیاسی با ایشان را داشتم. همواره در گلوگاه‌های تاریخی کشور، نقشی تعیین‌کننده و کلیدی را ایفا می‌کردند و درسال‌های پس از جنگ، دولت ایشان توانست رشد اقتصادی بالایی براي کشور رقم بزند. در دوره اول ریاست‌جمهوری آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی (رضوان‌الله تعالی عليه)، هم‌زمان با افزایش درآمدهای نفتی و دریافت وام‌های خارجی او توانست بهترین و مناسب‌ترین استراتژی سیاسی و اقتصادی را به کار بگیرد و بر مبنای مزیت‌های اقتصادی، سیاست درهای باز اقتصادی را به اجرا درآورد. با اجرای این برنامه، حجم واردات به‌سرعت افزایش یافت و از 5،16 میلیارد دلار در سال 1368 به بیش از 30 میلیارد دلار در سال 1370 رسید و در عوض با تقویت بودجه عمرانی و تقویت شدید بخش عرضه اقتصاد رونق بزرگی برای کشور به همراه آورد که اقتصاد ایران توانست به رشد اقتصادی بیش از شش درصد دست یابد. سازندگی و بازسازی ساختار و اقتصاد ایران پس از جنگ، موضوع مهمی بود که در سایه بزرگانی مانند ایشان میسر شد. درآمدهای نفتی در دولت سازندگی با رشد خوبی روبه‌رو شد و زمینه‌ساز رونق اقتصادی بود؛ این در حالی است که در دولت‌های نهم و دهم که رشد درآمدهای نفتی و میزان آن به‌مراتب بسیار بالاتر از دولت‌های اعتدال، سازندگی و تدبیر و امید بود رشد اقتصادی کشور به منفی شش درصد رسید. با رصدکردن شاخص‌های مهم اقتصاد کلان به‌وضوح مشخص است که بدترین عملکرد اقتصادی نیز به همین دولت مرتبط بوده است. متأسفانه یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی که به طور دقیق محاسبه نمی‌شود میزان شفافیت اقتصادی است. این شاخص در دولت نهم و دهم به اسم تحریم‌های اقتصادی و ایجاد مسیرهای ارزی غیرمتداول در کشور به حداقل خود رسید که به فسادهای اقتصادی گسترده‌ای منتهی شد. ارقام اختلاس‌های اقتصادی به طرز لوگاریتمی افزایش یافت. اگر بسیار ساده و از ابتدایی‌ترین تعریف اندازه دولت یعنی تقسیم مخارج دولت به درآمد ناخالص ملی استفاده کنیم، می‌بینیم که اندازه دولت به طور متوسط حول‌وحوش 20 درصد در نوسان بوده است (نمودار شماره 1). نوسانات اندازه دولت به طور عمده ناشی از عواملی از قبیل درآمدهای نفتی، جنگ و بازسازی پس از آن و تحریم‌هاست اما می‌بینیم که دولت سازندگی توانست اندازه دولت را با سیاست‌های اقتصاد باز و سیاست‌های تحریک عرضه حفظ کرده و رونق اقتصادی بالایی را برای کشور رقم بزند. آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در کنار نقش ماندگار و تاریخ‌ساز خود در انقلاب و یاری و همرامی امام(ره) در سال‌های قبل از انقلاب، در سال‌های پس از انقلاب نیز از فرماندهی دفاع مقدس تا مدیریت سازندگی کشور و از شورای انقلاب تا ریاست مجلس، همواره نقش بی‌بدیلی ایفا کردند، قامت برجسته‌ای در جهان اسلام و ایران داشتند و همان‌طور که حضرت امام فرموده بودند: «هاشمی زنده است چون نهضت زنده است». آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در لحظات تاریخ‌ساز اقتصاد و سیاست ایران که به فرموده امام(ره) رقم می‌خورد، نقشی ماندگار و بنیادین داشت که این لحظات در تمامی ادوار زندگی ایشان مشهود و متجلی است. از خداوند برای ملت بزرگ ایران به‌ويژه خانواده مکرم ایشان طلب صبر کرده و برای ایشان حشر با اولیاي الهی، امام و شهیدان را مسئلت دارم.
سایر اخبار این روزنامه
بازداشت همدست زنجاني
هاشمی اپوزیسیون نبود رکن ایران بود
میراث 700 هزار‌میلیاردی
مذاكره مجدد نداريم
چهارصد سال شكسپير
توضیح معاون قوه قضائیه درباره ابهامات درگذشت آيت‌الله‌هاشمی
عضو هیچ جناحی نیستم کار سیاسی هم نمی‌کنم
از دستگیری فله‌ای افراد جلوگیری شود
مغالطه مدرن
دوستان و دشمنان هاشمی
چشم‌انداز برجام در دوران ترامپ
پدر سازندگی اقتصاد ایران
