ضرورت ایفای نقش در تعیین سرنوشت

ضیاء مصباح - بعد از مشارکت مردم در انتخابات 88 و ۹۲ تندروها و انحصار‌طلبان کاملا باور کردند که با امکانات فراگیر الکترونیکی از سویی وجود جوانان تحصیلکرده، عاقل و هوشیار در درون تمام خانواده‌ها دیگر نمی‌شود با این جامعه شوخی کرد و از جلسات درون‌گروهی یا مجامع مذهبی جای برنامه‌ریزی‌های سیاسی بهره‌برداری نمی‌شود. از سویی دیگر عملکرد دگراندیشان و اصلاح‌طلبان طی چهار سال گذشته باعث شد از وضعیت نیمه‌امنیتی بحرانی «که دورماندگان از اصول بر ادامه آن تاکید داشتند» و منافع خود را بر استمرار آن می‌دیدند، تدریجا با همت وسایل ارتباط‌جمعی و دولت روحانی خارج شویم. در پایان سال ۹۴ در انتخابات مجلس، مردم با مشارکت‌شان مجلسی تشکیل دادند که بهتر می‌شود به جامعه خدمت کرد. چهار سال گذشته دولت روحانی آواربرداری را با تفاهم برجام به پایان برده، شرایط را عادی و کشور را از درگیری و گرفتاری‌های بیشتر در حد امکان نجات داده و به یقین در دور دوم در پی تکمیل برنامه‌های ناتمام خواهد بود.
مشکل آسیب‌های اجتماعی و دموکراسی به این مربوط می‌شود که چه میزان به توسعه همه‌جانبه پایدار اعتقاد داشته و بخواهیم در مسیر منافع ملی با مفهوم اصولی با تعریف علمی حرکت ‌کنیم. انتخابات در کشورمان با همه اما و اگرها در منطقه بسیار حساس خاورمیانه، در شرایطی که در آمریکا ۶۰ میلیون نفر به ترامپ با ویژگی‌هایی که از او سراغ داریم، رای داده‌اند و دگرگونی‌های سیاسی کشورهای اروپایی، کمک غیرقابل انکاری می‌کند تا ضرورت تداوم دولت فعلی تحقق یابد. روحانی بدون اغراق با همه ممانعت‌ها و مشکلات، توانسته نگاه مثبت و موثری را آن هم در عمل نشان دهد.
در انتخابات سال 92 گروه‌های ملی وطن‌دوست که معتقد به اصلاح تدریجی و به‌قول شادروان بازرگان سیاست گام به گام بودند و هستند، پیش‌قدم شدند و تنور انتخابات را گرم کردند. در این میان کسانی که در داخل تحت عنوان فعالان سیاسی هزینه داده و بحق صاحب‌نظر بودند، مردم را به شرکت در انتخابات دعوت و خواهش کردند رای دهند، نتیجه آن شد که کشور تا حدودی از شرایط نیمه‌امنیتی‌ و درگیر در بحران اقتصادی با انتخاب روحانی خارج شود، در واقع و به اصطلاح آواربرداری شود تا در پی آن فرصت سازندگی فراهم شود.
در سال ۷۶ که شرایط مشابهی بر جامعه حاکم بود، 80 درصد شرکت کردند، در بهترین دموکراسی‌ها حدود۵۰ درصد مشارکت دارند. رفتار انتخاباتی مردم ایران در مراحل حساس مثال‌زدنی است. نیروهای علاقه‌‌‌مند به کشور، نیروهای میانه‌رو ملی، طرفداران اصلاح تدریجی، دگراندیشان و اصلاح‌طلب‌ها همه با هم درصددند تندروها را هشدار دهند از موضع بنیادگرایی که فقط پدیده ایران نبوده و در تمام منطقه فعال است، به‌سوی تعادل و رفتار منطبق با منافع بلندمدت ملی و قابل فهم و درک، براساس اصول علم سیاست و کیاست، دعوت و توصیه کنند. ایرانیان وطن‌دوست فعال، بنیادگرایی را کنترل و محاصره مدنی کرده و اجازه جولان را از آنان تدریجا گرفته‌اند. حرکت مثبت مردم در مشارکت فعال در انتخابات این دوره که احتمالا بالای ۷۰ درصد خواهد بود، بسیار کارساز و دارای آثار مثبت است. برمبنای نظرسنجی‌ها بیش از ۶۰ درصد در انتخابات شرکت می‌‌کنند که خیلی مهم به‌نظر می‌رسد، معمولا حدود۲۰ درصد هم هیچ‌وقت شرکت نمی‌کنند و اغلب «جمعیت خاکستری» نیز تا دقیقه 90 اعلام نظر نمی‌کنند.


از سال 76 جامعه سیاسی معتقد به منافع ملی درون کشور در حال تلاش برای حاکمیت قانون، رعایت حقوق شهروندی، تقویت دموکراسی، شکل‌گیری توسعه سیاسی و... بوده و می‌داند که یک‌شبه به دست نمی‌آید که با تلاش مردم دست‌یافتنی است هرچند در این فرآیند به‌عنوان نمونه می‌توان به قتل‌های زنجیره‌ای اشاره داشت. با همه این احوال، حرکت مردم ادامه پیدا کرد و با بودن چالش‌ها، سیاست تدریجی خیرخواهان ملک و ملت به‌بار نشست.
از شاخصه‌های دوران اصلاحات رونق مطبوعات، فعالیت‌های دانشجویی و رونق مجلس است. در فضای آنلاین فعال غیرقابل انکار فعلی شاهد شکل‌گیری حوزه عمومی هستیم، همه نسبتا حرف‌شان را می‌زنند، در محیط‌‌های دانشجویی و دانشگاهی فضا آزاد بوده و گفت‌وگو می‌کنند. بدون اغراق از فضای چهار سال قبل به‌خوبی و به‌طور آشکاری فاصله گرفته‌ایم.
باور جدی و غالب این است که اگر منصوبین دلنگران با انسجام و امکاناتی که که دارند، قوه مجریه را در اختیار داشته باشند، گروه یا جریانی که پیگیر نکات اجتماعی، فرهنگی، قانونمندی و فراهم‌آورنده عزت و منزلت ایران و ایرانی در جهان و منطقه باشد، نخواهیم داشت. نا‌گفته نماند شخصیت‌های معتبری که در انقلاب نقش انکار‌ناشدنی دارند، اگر در دسترس باشند اجازه نمی‌دهند حقوق مردم نادیده گرفته شود. تندروها با تابلوی اصولگراها می‌خواهند مانعی در مقابل خود نداشته باشند و بتوانند در آینده به انحصارطلبی‌هایشان ادامه دهند. در این وادی با رای بیشتر به روحانی که نشان داده بالنسبه بهتر می‌تواند پیگیر مطالبات جامعه و حافظ آزادی‌های مدنی باشد، مسیر تغییر را می‌توان سرعت داد.
Z.Mesbah1944i@gmail.com