روزنامه همدلی
1398/10/01
«همدلی» پیشنهاد ایجاد ارز دیجیتال مشترک بین کشورهای اسلامی با هدف مقابله با سلطه اقتصادی آمریکا را ارزیابی کرد
تولید ملی، راه عبور از هژمونی دلارهمدلی| فاطمه آقاییفرد: اینروزها دلار دیگر تنها یک واحد پول ملی نیست که زمانی در چهارراهاستانبول به سادگی خرید و فروش میشد، بلکه معیاری است برای سنجش تورم و قدرت تجاری یک کشور؛ آنهم در اقتصادی که به جای تولید ملی، سالهاست که بر نفت تکیه زده. قدرت دلار در اقتصاد، حداقل سال گذشته برای همه مشخص شد؛ وقتی هر ساعت و هر دقیقه بالا میرفت و صفهای شلوغ خریداران در چهارراهاستانبول هر لحظه به خاطر رسانهها سپرده میشد تا در نهایت 20میلیارد دلار ارز خانگی را وارد پستوی خانهها کند. بازتاب این ماجرا مدتهاست که به بازارهای داخلی رسیده و از مسکن گرفته تا خودرو و طلا را دچار نوسان قیمتی رو به بالا کرده است.
اما این داستان، هر بار که تحریمهای نفتی علیه کشور اعمال میشود، با ابعاد تازهتری به میان میآید؛ ابعادی که اینروزها با اظهارنظر رئیسجمهور در اجلاس سران کشورهای اسلامی بهتر به تصویر کشیده شده است.
حسن روحانی برای غلبه بر این سلطه قدیمی و همیشگی به تازگی گفته است که باید برای مقابله با هژمونی اقتصادی آمریکا یک ارز دیجیتال مشترک بین کشورهای اسلامی ساخته شود. به گفته روحانی ایران در پی ایجاد یک واحد ارزی دیجیتال برای مقابله با استیلای دلار آمریکا بر بازارهای مالی جهانی است. موضوعی که بازتاب زیادی در رسانههای خارجی هم داشت و با واکنش تحلیلگران در آنسوی مرزها مواجه شد. آنطور که رسانههای خارجی در اینباره نوشتند، روحانی میخواهد تا با ایجاد یک سیستم بانکی و مالی بین کشورهای اسلامی با استفاده از ارزهای محلی تجارت کند و برای این کار پیشنهاد طراحی یک ارز دیجیتالی را داده، برخی از رسانههای خارجی با اشاره بر پیشنهاد روحانی مبنی بر اینکه کشورهای اسلامی باید برای حفاظت خود از غلبه دلار اقداماتی را در دستور کار خود قرار دهند، اینطور این مسئله را پوشش دادند که مالزی تا به امروز تنها کشوری است که از پیشنهاد ایران در زمینه جایگزینی ارز دیجیتالی با دلار آمریکا استقبال کرده است و هنوز اظهارنظری از سوی سران دیگر کشورهای اسلامی مطرح نشده است. اظهارات روحانی در زمینه کنار گذاشتن دلار در روابط تجاری کشورهای اسلامی در حالی مطرح است که رئیسجمهور ترکیه به تازگی از نحوه همکاری کشورهای اسلامی در مبادلات تجاری انتقاد کرده و بر این باور است که همکاری در میان این کشورها بدون ضمانت اجرایی است و باید کارگروه ویژه برای این همکاریها تشکیل شود. هر چه که هست، به نظر میرسد سکانداران اقتصادی اینروزها بیشتر از همیشه دستپاچهاند تا برای جبران کسری بودجه و کاهش درآمدهای نفتی سیاستگذاری کنند که یکی از این سیاستها جایگزینی ارزهای دیجیتالی به جای دلار در تبادلات ایران با کشورهای اسلامی است. اما سوالی که میتوان مطرح کرد این است که مگر میشود در اقتصادی که به تولید ملی پشت کرده و بیشترین تمرکزش را بر درآمدهای نفتی و خامفروشی دارد، به این سادگیها از سلطه دلار رها شد؟
هادی حقشناس در زمینه استفاده از ارز دیجیتال برای رهایی از سلطه دلار بر اقتصاد به «همدلی»، میگوید: «ارز دیجیتال، دلار، ین یا هر نوع واحد پولی دیگر در جهان زمانی میتواند دچار افول شود یا حتی به عنوان یکی از ابزارهای سیاسی تلقی شود که اقتصاد آن کشور متکی بر تولید ملی نباشد».
حقشناس به موضوعی اشاره میکند که ضرورت توجه به آن بارها از زبان خود سکانداران اقتصادی هم شنیده شده، اما با این همه همیشه مورد بیمهری دولتها قرار گرفته است.
اوایل مهر سال گذشته بود که معاون اول رئیسجمهور به رسانهها گفته بود: «براساس پیشبینیها درآمدهای دولت در سال ۹۸ کاهش مییابد و برای حمایت از تولید و صیانت از اشتغال موجود نیازمند افزایش صادرات غیرنفتی هستیم». اما آنطور که گزارشهای رسمی نشان میدهد، شاخص نرخ بیکاری در پایان سال گذشته نسبت به سال 96 در حالی با 0.1درصد افزایش روی 12 ایستاد که بر اساس هدفگذاریهای برنامه ششم توسعه این نرخ باید تا پایان سال 1400 به هشت درصد میرسید؛ شاخصی که به خوبی روایتگر وضعیت واحدهای تولیدی است. حقشناس در ادامه صحبتهای خود با «همدلی»، پیشنهاد استفاده از ارزهای دیجیتالی به جای دلار آمریکا در تجارت با کشورهای اسلامی را اینطور تحلیل میکند: «وقتی اقتصادی متکی بر تولید ملی باشد به معنای آن است که این اقتصاد دارای بنیان قوی است و هیچ کشوری نمیتواند با چنین اقتصادی برخورد سیاسی کند. درست است که امروز دلار ارز حاکم بر جهان است و آمریکا از این قدرت سوءاستفاده میکند، اما سوال این است که آیا اتحادیه اروپا از یورو سوءاستفاده نمیکند یا حتی چین از پول ملی خود در مقابل دیگر ارزهای جهان بهره نمیگیرد؟». حقشناس بر این باور است که هر کشوری که به مسئله تولید توجه کافی دارد به نوعی با استفاده از ارز ملی کشورش در مقابل کشورهای ضعیف خودنمایی کرده است. بر همین اساس در ادامه میگوید:«با رویآوری به دیگر ارزهای جهان به جای دلار نمیتوان مصونیت اقتصادی ایجاد کرد، زمانی میتوان این مصونیت را ایجاد کرد که بنیان اقتصادی کشور تقویت شود و مسئله تولید نادیده گرفته نشود».
این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: «در سالهای گذشته وقتی آمریکا ایران را تحت تاثیر تحریمهای اقتصادی قرار داد، واردات بنزین به کشور نیز تحریم شده بود، اما امسال واردات بنزین به کشور تحریم نیست، به دلیل اینکه بنزین در داخل کشور تولید میشود».
حقشناس میگوید: «چین با تکیه بر تولید ملی کشور خود است که در مقابل آمریکا تعرفههای سنگین قرار میدهد. ایران نیز باید با توجه به مسئله تقویت تولید ملی با دیگر کشورهای همسایه به تهاتر کالا بپردازد، یعنی کالا را با کالا مبادله کند تا با این کار هم رابطه خود را با دیگر کشورهای همسایه تقویت کند و از سوی دیگر وابستگی خود به دلار را کاهش دهد».
آنطور که از صحبتهای آگاهان اقتصادی برمیآید فقط زمانی میتوان سایر ارزها را با دلار جایگزین کرد یا حتی مسئله ساخت ارزهای دیجیتالی را مطرح کرد که سیاستگذاریهای مناسبی در زمینه تولید در دستور کار قرار گیرد.
حقشناس در پایان صحبتهای خود میگوید:«ارزهای دیجیتال عوارض کمتری در مقایسه با دلار دارند، اما در صورتی که فراگیر شوند کشورهای جهان میتوانند این ارزها را ممنوع کنند. بنابراین باید در کنار استفاده از ارزهای دیجیتالی تولید ملی را هم تقویت کرد». به گفته این کارشناس: «اکنون اتحادیه اروپا از برجام خارج نشده، اما با این همه پایبندی اروپا به برجام کمکی به ایران نکرده، به این دلیل که روابط تجاری آمریکا و اروپا ارزش تجاری بیشتری در مقایسه با ایران دارد که این به دلیل تقویت تولید ملی توسط اتحادیه اروپا است». با نگاهی به اظهارات کارشناسان میتوان گفت که سیاستگذاریهای مسئولان در زمینه تقویت اقتصاد با یک خلا بزرگ همراه است و آن بیتوجهی به مسئله تولید ملی و صادرات غیرنفتی است.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس قوه قضاییه در گردهمایی قضات دادسرای تهران: بازداشت افراد به منظور جمعآوری ادله ممنوع است
پیکر فرهاد 14 ساله، کولبر مریوانی بر شانه های مردم تشییع شد دهردت له گیانم، ئارام بخهوه
نعمت احمدی، حقوقدان با اشاره به اظهارات سخنگوی شورای نگهبان در گفتوگو با «همدلی»:
«همدلی» پیشنهاد ایجاد ارز دیجیتال مشترک بین کشورهای اسلامی با هدف مقابله با سلطه اقتصادی آمریکا را ارزیابی کرد
تنها چند روز از مرگ نصرت کریمی میگذرد: مرد اولینها، یا «خانه خراب» سینما
عوامل برنامه چهل تیکه مهمان محمدعلی کشاورز شدند خاطرات یلدایی پدر سالار
ولی افتاد مشکلها...
رئیس قوه قضاییه در گردهمایی قضات دادسرای تهران: بازداشت افراد به منظور جمعآوری ادله ممنوع است