روزنامه ابتکار

مصادیق تخلفات انتخاباتی

علیرضا اتقایی کردکلایی*- انتخابات، از مهم‏ترین عناصر هر نظام سیاسی است که سرنوشت قانون و تصمیمات اجرایی یک کشور را در چند سال آینده مشخص می‏کند، بخصوص برای کشوری مانند جمهوری اسلامی ایران که برخلاف بسیاری از کشورها، همواره شاهد برگزاری انتخابات پرشورتر و حضور میلیونی مردم برای تصمیم‏گیری آینده کشور است.
بی‏شک برای حفظ حقوق یک ملت، برگزاری اصولی، درست و سالم هر انتخاباتی از اولویت‏ها و وظایف دست‏اندرکاران مسئولان آن کشور است. همان‏گونه که انجام یک انتخابات سالم می‏تواند نشان‏دهنده قدرت دموکراسی در آن جامعه باشد، وجود تخلف و جرایم انتخاباتی می‏تواند نظام حاکم را نظامی فاسد نشان دهد.
به همین منظور قانونگذار، قانون انتخابات را وضع کرده که در آن چارچوب انتخابات و برگزاری آن را تعریف کرده و سازمان می‏بخشد. این قانون را می‏توان به چند بخش حق رای‏، حق انتخاب‏، مبارزات انتخاباتی‏، حوز‏ه‏های انتخاباتی، روش و فرایند رای‏گیری تقسیم کرد که هر بخش آن تخلفات مختص خود را داراست. برای مثال، در بخش حق رای که به شرایط رای‏دهندگان می‏پردازد می‏‏‏‏توان به مواردی از قبیل رای گرفتن با شناسنامه کسی که حضور ندارد و یا رای دادن با شناسنامه جعلی و یا حتی رای دادن بیش از یکبار را اشاره کرد.
در سال‏های اخیر به تمامی این موارد با دقت پرداخته شده است و آنچه که قانونگذار همچنان نگران کیفیت آن است، رقابت سالم بین نامزدهای حوزه‏های انتخاباتی مختلف است‏، اینکه نامزدها با چه روش‏هایی سعی در کسب آرا دارند و اینکه آیا این روش‏ها سالم‏اند؟


به همین منظور، قانونگذار یکسری موارد را از مصادیق تخلفات انتخاباتی دانسته است برای مرتکبان ضمانت اجرای حبس‏، جزای نقدی و برای برخی از مجریان و ناظران انفصال از خدمت دولتی و تبعاتی چون کسر حقوق‏، تنزل پایه را در نظر گرفته است.
از جمله این موارد می‏توان به خرید و فروش رای چه از طریق مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم با توزیع اقلامی که برای دریافت‏کننده جنبه انتفاعی داشته باشد و نیز کمک‏های نقدی و غیرنقدی به اشخاص‏، اماکن عمومی بعد از ثبت‏نام انتخابات و یا تهدید و تطمیع در امر انتخابات و یا مواردی چون توصیه به نوشتن نام نامزدی معین و برگه‏‏های اخذ رای توسط افراد متفرقه در محل رای‏گیری‏، اخلال در امر انتخابات‏، کم و زیاد کردن آرا‏، تقلب در رای‏گیری و شمارش آر‏ا، تقلب در اوراق تعرفه رای‏، شکستن قفل یا بازکردن غیرمجاز لاک مهر صندوق‏های رای‏، ایجاد رعب و وحشت برای رای‏دهندگان و یا اعضای شعب و یا دخالت در امر انتخابات با سمت مجعول را نام برد.
در بخش‏های دیگری از این قانون بیان شده که داوطلبان نمایندگی و طرفداران آنها به‏هیچ‏وجه مجاز به تبلیغ علیه داوطلبان دیگر نبوده و تنها می‏توانند شایستگی‏های خود یا داوطلب مورد‏نظرشان را مطرح کنند و هرگونه هتک حرمت و حیثیت نامزدهای انتخاباتی برای عموم ممنوع بوده و متخلفین طبق مقررات مجازات خواهند شد.
همچنین در بخش‏هایی از این قانون انجام بعضی از امور در فعالیت‏های تبلیغاتی نامزدها که از هشت روز قبل از اخذ رای آغاز و تا بیست‏و‏چهار ساعت قبل از رای‏گیری ادامه خواهد داشت ممنوع و مرتکبان تحت پیگرد قانونی قرار می‏‏‏گیرند که به طور خلاصه می‏توان به نوشتن یا اظهار مطالب خلاف واقع، دیوارنویسی، تبلیغ علیه نامزدها و هرگونه هتک حرمت و حیثیت آنان، تخریب یا پاره‏کردن عکس و دیگر آثار تبلیغاتی نامزدها‏، انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی نظیر سخنرانی و انتشار محموله‏های تبلیغاتی به نفع نامزد خاص‏‏، تبلیغات خارج از مهلت قانونی، اخلال و بر هم زدن اجتماعات و سخنرانی‏های قانونی و تعرض به ستادهای انتخاباتی نامزدها، استفاده از کاروان‏های تبلیغاتی و استفاده از بلندگو در خارج از محیط سخنرانی‏، استفاده از هرگونه آثار تبلیغاتی از سوی نامزدها و طرفداران آنان‏، اعم از آثار کاغذی‏، پارچه‏ای‏، مقوایی‏، فلزی یا هر جنس دیگر‏، با ابعاد بیش از 50 در 70 سانتی‏متر‏، انجام هر یک از موارد فوق از طریق تمامی شبکه‏های اجتماعی و فضاهای مجازی اشاره کرد.
از دیگر تخلفات مهم بیان شدن در این قانون، بی‏‏اخلاقی‏‏های مطبوعاتی و نشریات در زمان انتخابات است که متاسفانه گاهی شاهد وقوع آن هستیم. در ماده 65 این قانون آمده است مطبوعات و نشریات حق ندارند آگهی یا مطالبی علیه نامزدهای انتخاباتی درج کنند و یا برخلاف واقع مطلبی بنویسند که دال بر انصراف گروه یا اشخاصی از نامزدهای معین باشند و در هر صورت نامزدها حق دارند پاسخ خود را ظرف هجده‏ساعت پس از انتشار نشریه مزبور بدهند و آن نشریه مکلف به چاپ فوری آن طبق قانون مطبوعات می باشند. در صورتی که آن نشریه منتشر نشود مسئول آن باید با هزینه خود پاسخ نامزد را به نشریه مشابه دیگری ارسال دارد و آن نشریه مکلف به درج آن در اولین چاپ خواهد بود. انتشار این گونه مطالب در غیرمطبوعات نیز ممنوع است و نامزد معترض حق دارد نظر خود را منتشر کند.
نامزدی که در بدو ورود به مجلس‏، نتواند رقابت انتخاباتی سالمی داشته باشد و قانون را رعایت نکند بی‏شک نخواهد توانست نماینده شایسته‏‏‏ای برای مردم باشد و احتمال اینکه به دیگر قوانین رایج کشور هم توجهی نکند وجود دارد‏‏، چرا که اولین اصل مهم در ورود به یک نهاد مهم و اثرگذار را نادیده گرفته است.
در نظامی که بنیان‏گذار آن امام راحل فرمودند: «میزان رای ملت است» و مقام معظم رهبری نیز به اعتماد عمومی و نظر مردم اعتقاد دارند و این اعتقاد ایشان متفاوت از بسیاری نگاه‏های سیاسی در دنیا که به صورت مقطعی به مردم توجه می‏کنند و بعد از انتخابات مردم را فراموش می‏کنند، است و رئیس قوه قضاییه در آن اتکا به رای ملت را از افتخارات نظام قلمداد می‏کنند دقت در اجرای قوانین اهمیت ویژه‏ای خواهد داشت. به همین دلیل، قوه قضاییه و شورای نگهبان همواره در زمان برگزاری انتخابات مختلف در کنار ضابطین محترم دادگستری وظیفه سختی را بر عهده دارند. در همین راستا، معاونت محترم اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه یکی از اقدامات این نهاد راه‏اندازی دیده‏بان سامانه سجام بیان کرد تا این فرصت را در اختیار عموم مردم قرار می‏‏دهد تا تخلفاتی که شاهد آن هستند را بلافاصله اطلاع داده و به ضابطین دادگستری برای هرچه بهتر اجرا شدن قانون انتخابات و احقاق حقوق مردم کمک کنند.
این یادداشت به بیان تنها بخش‏هایی از قانون انتخابات پرداخته و امید است نامزدهای انتخاباتی با رعایت قانون انتخابات در هر چه بهتر برگزار شدن انتخابات سالم بکوشند و شاهد پیشرفت روزافزون کشورمان با انتخاب افراد شایسته باشیم.
* کارشناس حقوقی
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان)به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)پرونده‌ای که باز است (اعتماد) آمریکا با آتش بازی نکند؛ سلاح‌هایی در اختیار داریم که فکرش را هم نمی‌کنید (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
شب منتقدان و نشست خبری سی‌وهشتمین جشنواره سینمایی فجر برگزار شد روز شلوغ سینمایی‌ها محمدعلی وکیلی انتخابات و کلان راهبردهای حاکم ضرورت تلاش همه دستگاه‏ها در جلوگیری از ورود و گسترش ویروس کرونا آخرین تحرکات انتخاباتی جریان‌های سیاسی بررسی شد آرایش تازه رقبای انتخاباتی طرح ادغام یارانه نقدی و معیشتی به نفع دهک‌های ثروتمند خواهد بود؟ یارانه 72 هزار تومانی گریبان دولت را می‌گیرد! تامین‏شدن نیاز بازار تا مهر ۹۹ شکر گران نمی‌شود «‌ابتکار» طرح دونالد ترامپ برای سرزمین‌های اشغالی را بررسی می‌کند توطئه قرن «ابتکار» از شایعات مجازی تا تایید قرنطینه دو نفر چینی در تبریز گزارش می‌دهد کابوس «کرونا» در ایران ! سید‏حسن خمینی: «معامله قرن» جنایت غیرقابل توجیه قرن است عضو جامعه روحانیت مبارز: مطلعین و آگاهان با شورای نگهبان صحبت کنند میرسلیم: خدا را شکر، شورای نگهبان ۹۰ نماینده مجلس را رد صلاحیت کرد ضرورت تلاش همه دستگاه‏ها در جلوگیری از ورود و گسترش ویروس کرونا مصادیق تخلفات انتخاباتی