ضرورت مهلت دادن به فعالان اقتصادی

 
 
 
 


واقعيت اين است که کرونا مساله‌اي جهاني شده و از منطقه‌اي گذشته. کرونا را در حوزه‌هاي بهداشت و سلامت و آثار و اقدامات و نتايجش و همچنين حوزه تبعات و آثار اقتصادي مي‌توان ارزيابي کرد. اينکه الان در سطح جهاني و منطقه‌اي و داخل کشور در چه وضعيتي است و با اين حادثه چه بايد کرد؟ در همين چارچوب در حوزه بهداشت واقعا بايد از مسئولان امر تقدير و تشکر کرد. به‌ويژه وزير محترم بهداشت و وزارتخانه بهداشت و درمان، پزشکان و پرستاران عزيز و خدماتي که در اين حوزه ارائه مي‌دهند. همياري مردمي در قالب بسيج و مجمع توليدکنندگان که دست به دست هم داده نيز جاي تشکر دارد و انسجامي که در کشور بحمدا... به‌صورت يک حرکت ايجاد شده، قابل تقدير است. کرونا در حوزه اقتصادي در سطح جهاني و منطقه‌اي و کشور نقش داشته است. در سطح جهاني شروع اين حرکت از جانب چين بود. کشوري که در جايگاه دوم اقتصادي قرار دارد و در تعاملات بين‌المللي در حوزه اقتصادي با مشکل مواجه شد و نهايتا در سطح جهان اثر گذاشت و حالا که کشورهاي زيادي گرفتار شده‌اند، اين مسائل و تبعات اقتصادي بروز و ظهور پيدا کرده و روز به روز بيشتر مشخص مي‌شود. به‌عنوان مثال اگر بورس جهاني را يک ملاک قرار دهيم، شاخص‌هاي مشهور و معتبر جهاني ظرف هفته گذشته بين 2 تا 8‌درصد افت داشته است. قيمت نفت به کمتر از 30 دلار رسيده که طي 10 سال گذشته بي‌سابقه بوده. حجم خسارت‌هايي که برآورد مي‌شود چند‌هزار‌ميليارد دلار است که زيان‌هايي در سطح جهاني به اقتصاد کشورها وارد آورده است. به‌عنوان مثال ايتاليا اکنون از نظر کرونا ويژه است. چنانچه وضعيت اقتصادي‌اش بهم بريزد با جريانات سياسي که در اين کشور وجود دارد در پرداخت بدهي حدود ‌هزار‌ميليارد دلاري به اروپا ناتوان شود در نتيجه کل اروپا با چالش بزرگي مواجه مي‌شود. به‌طور کلي وضعيت عملکرد جهاني کرونا ظاهرا اساسا شکل نظام مهندسي اقتصادي دنيا را عوض کرده به‌طوري که مهندسي اقتصادي کشورها تغيير جهت و شکل مي‌دهند و مي‌توان گفت آني نيست که قبلا بوده است. بنابراين آثاري که در تعاملات جهاني تجارت بين‌المللي سرمايه‌گذاري‌ها و نوع بلوک بندي‌ها شاهديم گوياي اين است که جايگاه چين مثلا با مکزيک در مقابل آمريکا عوض مي‌شود که البته ديدگاهي تئوريک است. همينطور در خاورميانه تغييرات جدي اتفاق مي‌افتد. عمدتا عربستان و بعضي کشورهاي ديگر که مبناي درآمدي بودجه‌شان براساس فروش نفت بوده به نصف رسيده است. اين بدان معناست که امکانات سرمايه‌گذاري و قدرت خريد و بازارشان دستخوش تحولات شده است. در رابطه با داخل کشور بايد گفت يک بحث درآمدي و يک بحث هزينه‌اي و يک بحث آثار اجتماعي شرايطي که پيش آمده را داريم.
کرونا و افت قيمت نفت
اگر شاخص‌هاي داخلي و اثرات حوزه اقتصاد را ارزيابي کنيم اثرش در تعاملات بين‌المللي يک اثر، در نظامات تعاملات داخلي و يک بحث هم آثار اجتماعي اين رويداد است. در حوزه‌هاي درآمدي به‌دليل تحريم‌ها مدت‌هاست که درآمد حاصل از نفت‌مان به حداقل رسيده لذا رويدادهاي اخير خيلي موثر نيست. ما از اول هم به‌دنبال بودجه بدون نفت بوديم. بودجه‌اي که دولت به مجلس تقديم کرده نيز بر همين اساس است و درآمد ناشي از نفت خيلي بر ما تاثير ندارد، اما در مورد درآمد حاصل از صادرات بايد ببينيم درآمد صادراتي ارزي ما چه بوده است؟ کالا، پتروشيمي و مواد معدني. پايين آمدن قيمت نفت بر قيمت پتروشيمي هم اثرگذار است ولي تقاضا براي محصولات ما در سطح جهاني و درآمدهايمان ضربه آنچناني نديده است. بازارهاي اطراف ما که عمدتا بازار عراق است طي 10 ماه اخير حدود 10‌ميليارد دلار صادرات کالا و خدمات داشتيم که تا آخر سال به 11‌ميليارد دلار مي‌رسد. به رغم افت و خيز به‌دليل مسائل بهداشتي و باز و بسته شدن مرزها ولي به‌طور کلي به‌دليل واقعيت‌هاي اقتصادي بين ايران و عراق که هم آنها نياز به محصولات ما دارندو ما هم همينطور، عزم مسئولان دو طرف بر اين مبناست که مشکلات را حل کنند و بازگشايي مرزها در حال مديريت است. درواقع حجم صادرات نبايد خيلي تحت تاثير کرونا قرار گيرد. غير از بحث گردشگري که حدود 3‌ميليون نفر زائر داشتيم و آنها نيز 3‌ميليون نفر گردشگر، اکنون هر دو طرف حساس هستيم که فعلا رفت و آمد نشود. بازار ترکيه با شرايط موجود در رابطه با نقل و انتقال و مسافر مشکلاتي دارد که با تصميم وزارت راه و ترابري در مرزها مناطق قرنطينه به منظور واردات و صادرات ايجاد مي‌شود تا مشکلات ايجاد شده مديريت و کنترل گردد.
ادامه در صفحه 11