جوابیه اوقاف به گزارش خراسان رضوی

پس‌ازآن که، آستان قدس رضوی و بنیاد مستضعفان با طرح‌های حمایتی خود از مستأجران متضرر از شیوع ویروس کرونا، اجاره دو ماه را به کسبه بخشیدند، روزنامه خراسان با توجه به مطالبه کسبه مستأجر اوقاف برای حمایت این سازمان از آن‌ها، گزارشی تحت عنوان «مستأجران چشم‌انتظار حمایت اوقاف» به همراه پاسخ کامل مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان، در تاریخ 26 فروردین منتشر کرد. این اداره کل طی جوابیه‌ای توضیحاتی درباره این گزارش ارائه کرده که در آن آمده است:«احتراماً ضمن تشکر و قدردانی بابت دغدغه روزنامه وزین خراسان در بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا و پیگیری موضوعات مختلفی که بر اساس رسالت خود در جهت حمایت از مردم داشته است، در خصوص گزارش مندرج در روزنامه خراسان با عنوان «مستأجران چشم‌انتظار حمایت اوقاف» در تاریخ 26 فروردین 1399 که در صفحه 2 آن روزنامه و همچنین در صفحه 3 خراسان رضوی نیز منعکس‌شده، باید عرض شود ازآن جا که مطلب درج ‌شده ممکن است این تصور را در ذهن مخاطبان خود ایجاد کند که سازمان اوقاف و امور خیریه، راجع به مشکلات ایجاد شده برای مستاجران موقوفات بی‌تفاوت است، لازم است پاسخی ارائه شود.
1-اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی همواره در شرایط سخت، محرومیت‌ها یا بروز حوادث غیرمترقبه، در کنار مردم بوده و توفیق خدمت گزاری مردم به‌ویژه اقشار محروم و آسیب‌دیده را به درگاه خداوند متعال شکرگزار بوده است و به لطف خداوند متعال و با کمک خیرین مراکز افق در بقاع متبرکه و منابع مالی موقوفات در واقعه‌ اخیر که شیوع ویروس منحوس کرونا مشکلاتی برای عموم جامعه پدید آورده، نیز توانسته اقدامات قابل‌توجهی در تولید ماسک، تهیه و توزیع مواد ضدعفونی، تهیه و توزیع بسته‌های مواد غذایی و... وجهه همت خود و اصحاب وقف و بقاع متبرکه قرار دهد، که گزارش بخشی از آن در رسانه‌های مختلف ازجمله روزنامه خراسان منعکس‌شده است. همچنین طرح رزمایش ضیافت همدلی به استعداد 12000 بسته مواد غذایی برای کمک به نیازمندان در آستانه ماه مبارک رمضان از محل منابع موقوفات و خیرین بقاع متبرکه در حال اجراست. بنابراین ضمن حمایت از مستاجرین موقوفات و رعایت حال آن‌ها در شرایط به وجود آمده همواره تلاش متولیان و اصحاب وقف و بقاع متبرکه در اجرای امینانه نیات واقفین، بر صرف عواید موقوفات در راستای خدمت‌رسانی به اقشار محروم و ضعیف‌تر جامعه بوده است.
2-اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی پیشنهادی در حمایت از مستاجرینی که در اثر شیوع ویروس کرونا امکان استیفای منفعت از رقبه موقوفه را نداشته‌اند، به سازمان مرکزی ارسال کرده که در کمیسیونی ویژه در حال بررسی است و به‌زودی نتیجه جهت اطلاع عموم عزیزان، اعلام می‌شود.
3-در اجرای امینانه نیات واقفین و خیرین محترم در سال گذشته، موقوفات و بقاع متبرکه خدمات فراوانی داشته‌اند که در حوزه خدمت به نیازمندان و محرومین اشاره‌ای گذرا به عناوین برخی از آن‌ها می‌شود.


-اجرای طرح شمیم حسینی (کمک به 648 هزار هیئت و مسجد) با مبلغی حدود 20 میلیارد ریال
-کمک به آزادی 23 زندانی نیازمند (جرایم غیرعمد) با رقمی حدود 4 میلیارد و 200 میلیون ریال
-کمک به سیل زدگان استان های گلستان و لرستان به مبلغ 7 میلیارد ریال
-اجرای طرح آستان مهربانی (تهیه بسته های مواد غذایی برای نیازمندان) در آستانه سال جدید با توزیع بیش از 3100 بسته
-کمک به تهیه دارو و درمان حدود 50.000 بیمار نیازمند یا کم برخوردار از محل موقوفات منطبق
- کمک به 354 زوج جوان برای تهیه جهیزیه
-کمک نقدی موردی به بیش از 25.000 نیازمند از محل موقوفات مرتبط
-کمک به 2.000 دانش آموز نیازمند با اهدای بسته های لوازم تحریر (طرح مهر تحصیلی)
-کمک به 1000 زائر اولی محروم جهت تشرف به مشهد و زیارت امام علی بن موسی الرضا(ع)
4-در ستون آخر گزارش مذکور خط 26 بیان شده «تاکنون گزارشی ندیده ایم! که اوقاف نیازمندان تحت پوشش دارد و به آن ها کمک می کند»، کافی بود نگارنده محترم با مختصر مراجعه ای به آرشیو همین روزنامه، بخشی از گزارش هایی که توسط روزنامه خراسان منعکس شده است ببیند. در این جا به تعدادی از اخبار منعکس شده آن هم فقط در حوزه کمک به نیازمندان و محرومان اشاره می شود: شنبه 16 فروردین 99 ، صفحه 4 خراسان رضوی، شنبه 24 اسفند 98 در صفحات 1 و 4 خراسان رضوی، سه شنبه 1 بهمن 1398 صفحه 5 خراسان رضوی، پنج شنبه 30 آبان 1398 صفحه 3 خراسان رضوی، یک شنبه 3 شهریور 98 صفحه 5 خراسان رضوی، دوشنبه 14 مرداد 98 صفحه 4 خراسان رضوی و... به منظور پرهیز از اطاله گویی به گزارش ها و اخباری که توسط دیگر رسانه های محترم منعکس شده و در دسترس جناب عالی و مخاطبان محترم هست اشاره نمی شود.
5-درخصوص موقوفه گوهرشاد نیز با توجه به این که این موقوفه غیرمتصرفی است و متولی دارد، تولیت محترم این موقوفه مستاجرین رقباتی را که در اثر شیوع ویروس کرونا، مجبور به تعطیلی واحد تجاری خود شده و عملا امکان استیفای منفعت از رقبه مورد اجاره را نداشته‌اند، مورد حمایت قرار داده است.
6-در پایان این نکته حائز اهمیت است که عواید موقوفات حسب ضوابط شرعی و نیات واقفین خیراندیش باید صرف موقوف علیهم شود و حمایت از مستاجرین باید توأم با حمایت از موقوف علیهمی باشد که بخش عمده و غالب آن ها محرومین و ضعفای جامعه هستند. بنابراین اظهار نظر و تصمیم گیری در این خصوص نیاز به بررسی همه جوانب امر دارد، که ان شاءا... نتیجه به اطلاع عموم مردم بزرگوار و خیرین محترم خواهد رسید.
توضیحات خراسان رضوی
ضمن تشکر از اداره کل محترم اوقاف برای پاسخ گویی، یادآوری می کنیم آن چه در گزارش خراسان پیشنهاد شد، کمک به مستاجران این سازمان به دلیل شرایط بحرانی کرونا بود، در گزارش یاد شده در پاسخ اوقاف مبنی بر این که املاک آستان قدس رضوی وقف زائران حرم رضوی هستند و با نبود زائر نبود هزینه برای آن ها طبیعی است امکان بخشش برای آستان قدس وجود دارد اما منافع املاک اوقاف به محرومین می رسد و نمی توان در این شرایط آن ها را از حق خود محروم کرد، در این باره خراسان توضیح داد که اولا زمانی که مستاجر نمی تواند درآمدی کسب کند چگونه می توان از او اجاره گرفت ثانیا بخشی از املاک و بودجه مربوط به سازمان اوقاف به بقاع متبرکه برمی‌گردد که ارتباطی به وقف ندارد و از این نظر وضعیتی مشابه حرم مطهر رضوی دارند یعنی زائری ندارند و حداقل برای آن ها که تعداد زیادی محسوب می شوند می‌توان مشابه آستان قدس رضوی عمل کرد ثالثا درآمد بعضی از وقف ها به محرومین برنمی‌گردد و فقط برای مثال به وقف گوهرشاد اشاره شد که محرومین استفاده کننده از آن نیستند منظور این بود که می توان برای این گونه از وقف ها که حتما زیاد هستند مستاجرین را مورد بخشش قرار داد و آخرین نکته این بود که ذکر شد گزارش اقداماتی را که اوقاف به محرومین داده است اطلاع رسانی کرده و خراسان برای این امر اعلام آمادگی کرد.اداره کل اوقاف درباره عمده این نکات سکوت کرده است و این جوابیه دو نکته جدید دارد اولی که خبر بسیار خوبی است حمایت تولیت  موقوفه گوهرشاد است که البته ان شاءا... ابعاد دقیق تر آن هم توسط اداره کل اوقاف در آینده اطلاع رسانی خواهد شد و دوم مجموعه ای از اطلاعات درباره کمک هایی است که  اوقاف به نیازمندان و زائران و سیل زدگان و ... کرده است روشن است که دیگر نکات خراسان همچنان بی پاسخ مانده است و درباره این مورد آخر خراسان می پذیرد گزارش هایی درباره این کمک ها قبلا ارائه داده شده است و در خراسان نیزمنتشر شده  اما در گزارش قبلی از قلم افتاده است ، واقعیت این است که مجموع گزارش هایی که در همین پاسخ ذکر شده و قبلا داده شده است در مقایسه با میزان درآمد بقاع متبرکه و وقفیات بسیار ناچیز است.در عین حال همان طور که در گزارش خراسان که صفحه اول روزنامه سراسری منتشر شد مطالبه خراسان در درجه اول از سازمان اوقاف کشور است که هم در گزارش اول وهم در جوابیه، ذکر شده است که  در سازمان مرکزی  و در تهران طرح های حمایتی در حال بررسی است و منتظر نتیجه نهایی این اقدام هستیم.