رأی به روحانی رأی به بازگشت‌شجریان

آرمان- مطهره شفیعی: چند روز قبل معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع ‌دستی و گردشگری دعای مشهور به «ربنا» با اجرای محمدرضا شجریان را ثبت‌ملی کرد، اما این اقدام باعث نشد بار دیگر صدای شجریان مجوز پخش بگیرد. روز گذشته نایب‌رئیس مجلس با بیان اینکه نباید آثار هنری را با گرایش‌های سیاسی مرتبط کرد، ثبت‌ ملی ربنای شجریان را اقدام مناسبی توصیف کرد. علی مطهری با اشاره به ثبت‌ملی ربنای محمدرضا شجریان گفت: نباید آثار هنری را با گرایش‌های سیاسی مرتبط کرد؛ در واقع اگر گرایش سیاسی پدیدآورنده یک اثر را نیز قبول نداریم، نباید آسیبی به اثر او برسد. لذا ثبت این اثر به‌ همت سازمان میراث‌فرهنگی اقدام مناسبی بود. نماینده مردم تهران با بیان اینکه نوع برخورد با آقای شجریان هم از ابتدا درست نبود، افزود: بعضا ممکن است ایشان از موضوعی ناراحت و مصاحبه‌ای کرده باشند؛ با وجود این، ایجاد این نوع محدودیت برای هنرمندان کار درستی نیست، چراکه هنرمندان روحیه لطیفی دارند و ممکن است اظهارنظر تندی هم کرده باشند، اما نباید به آن خیلی حساسیت نشان داد. آن نوع برخوردها از ابتدا با ایشان درست نبود.
برای مردم و ایران می‌خواند
چندی قبل گفته بود: «هیچ وقت چه در کار هنری و چه در رفتارهای اجتماعی‌ام علتی باعث نشده است تا کاری برخلاف آنچه دوست دارم و فکر می‌کنم رفتار درستی است، یعنی همراهی با مردم انجام دهم.» او اکنون هم غیر از این نمی‌گوید. استاد آواز ایران است و شایسته. همین شایستگی است که کسانی را وادار به بستن چشم‌ها و گوش‌های خود در برابر استقبال میلیون‌ها ایرانی از صدای او کرده است. شایسته است و نسبتی با کینه ندارد که اگر چنین بود، سال‌ها در برابر سنگ‌اندازی‌های مخالفانش سکوت نمی‌کرد. صبور است و نگاهش رو به آینده روشن که اگر این‌گونه نبود، از گذشته دور تا امروز محبوب ملت نمی‌شد. اهل گلایه و شکایت نیست و زمانی که لب به سخن می‌گشاید، از عشق به ایران و ملت می‌گوید، مانند سال گذشته که در مراسم بزرگداشت حافظ گفت: «غنای شعر حافظ مرا به خواندن وامی‌دارد و چنان مرا شیفته می‌کند و می‌برد به جایی که از خود بی‌خود می‌شوم و یکباره به خود می‌آیم و متوجه می‌شوم در جمعی در حال آواز خواندن هستم. شعر حافظ گاهی مرا در آواز به‌جایی می‌برد که همیشه نمی‌توان به آنجا رسید. البته من آنچه را باید تا به حال از حافظ خوانده‌ام و از این به بعد هرچه بخوانم، زیاده‌گویی است، اما چه باید گفت که چند سال است اجازه ندارم برای مردم خودم و در مملکت خودم بخوانم.» او هزینه با مردم بودن را پذیرفته است، چنان‌که در سال 94 گفت: «همراهی با مردم همیشه هزینه داشته است، اما من کاری را از روی مصلحت و منفعت انجام نمی‌دهم که منتظر فایده باشم.» نسل قبل با نوای شجریان خاطراتی دارد که معتقد است تکرارنشدنی است و به‌واقع هم تا به امروز جای خالی او پر نشده است.
حمایت روحانی و مردانش از شجریان


استاد شجریان گفته بود: «از انجام کار هنری محرومم و مخاطبان از آن محروم شده‌اند. من از این مساله خوشحال نیستم، اما اینکه روی اصولم و آن چیزی که فکر می‌کردم درست است، پافشاری کرده‌ام، مساله‌ای نیست که حتی با این قیمت از آن ناراضی باشم.» او با اعتدال نسبتی دیرینه و نزدیک دارد و هیچ‌گاه به خود اجازه نداده برای نیل به خواسته‌ای از مسیر اعتدال خارج شود و این ویژگی او سبب جایگاه ویژه‌اش در میان دولتمردان تدبیر و امید شده است. در سال 92 که روحانی در حال آماده شدن برای ریاست‌جمهوری بود، شجریان را فراموش نکرد تا به همه نشان دهد برای او مخالفت با هنرمندی که در تاریخ نامش در رده دوستداران ایران و ملت ثبت شده است، بی‌معناست. در مناظره‌های انتخاباتی آن سال بود که روحانی گفت: مسائل فرهنگی باید از طریق فرهنگ حل شود و پلیس ‌آخرین مرحله باید باشد. نکته‌ای که می‌پسندم این است که هنر بهترین سفیر ما در جهان است. بهتر از حافظ و میرخانی و فرشچیان و احصایی و شجریان داریم برای سفیر فرهنگی؟ صدای محمدرضا شجریان با تایید خودش در فیلم انتخاباتی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری 92 قرار داده شده بود و روحانی نیز در همان فیلم می‌گوید: صدای شجریان را دوست دارم. اما روحانی تنها اشاره به صدای شجریان ندارد، بلکه واضح است که شخصیت استاد آواز ایران را هم تحسین می‌کند. روحانی با اینکه می‌دانست مورد هجمه مخالفان اعتدال قرار می‌گیرد، بارها از استاد شجریان در سخنرانی‌هایش تقدیر کرد. شجریان به‌خوبی می‌داند مسیری را پیموده که انتظار ملت از او است؛ بنابراین در سال 94 گفت: رئیس‌جمهور و وزیر ارشاد مخالف ممنوعیت من از کار هستند. گروه‌هایی هستند که با اسم‌های مطرح مشکل دارند. برای خودشان خبرگزاری، روزنامه و رسانه هم دارند، اما اینکه مشکلشان با من چیست، نمی‌دانم. همان‌طور که نمی‌دانم چرا تا این اندازه کینه‌توزانه رفتار می‌کنند.
پیام روحانی و شجریان برای ملت
در گرماگرم انتخابات 96 باز هم روحانی با آگاهی از اینکه مخاطبان مناظره‌های کاندیداهای ریاست‌جمهوری دوازدهم زیاد هستند، از شجریان گفت تا بگوید دولت او متعهد به حمایت از هنرمندانی است که به فکر مردم و وطن هستند. بنابراین در مناظره دوم گفت: ربنایی که مردم علاقه‌مند هستند پخش نمی‌کنیم؛ چگونه می‌توانیم به دنبال توسعه اخلاق و فرهنگ باشیم؟ این جمله روحانی موجب هجمه مخالفان اعتدال شد و سعی در القای آن کردند تا بگویند روحانی به استفاده تبلیغاتی از شجریان در مناظره‌ها پرداخته است، اما با بی‌اعتنایی جامعه، پروژه آنها با شکست مواجه شد. روحانی و شجریان هر یک بنا به جایگاه خود به اهمیت اعتدال واقف هستند و سعی دارند با حمایت از یکدیگر پیام تلاش برای ایرانی آبادتر از دیروز را به ملت مخابره کنند. به عبارت دیگر رأی 29اردیبهشت به روحانی، برابر رأی به قدردانی از شجریان است و احتمال بازگشت او را بیشتر می‌کند.